ACTA APOSTOLICAE SEDIS

 1000 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1001

 1002 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1003

 1004 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1005

 1006 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1007

 1008 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1009

 1010 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1011

 1012 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1013

 1014 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1015

 1016 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1017

 1018 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1019

 1020 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1021

 1022 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1023

 1024 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1025

 1026 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1027

 1028 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1029

 1030 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1031

 1032 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1033

 1034 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1035

 1036 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1037

 1038 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1039

 1040 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1041

 1042 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1043

 1044 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1045

 1046 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1047

 1048 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1049

 1050 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1051

 1052 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1053

 1054 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1055

 1056 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1057

 1058 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1059

 1060 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1061

 1062 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1063

 1064 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1065

 1066 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1067

 1068 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1069

 1070 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1071

 1072 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 1073

 1074 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Congregatio pro Ecclesiis Orientalibus 1075

 1076 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Congregatio pro Ecclesiis Orientalibus 1077

 1078 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Congregatio pro Ecclesiis Orientalibus 1079

 1080 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Congregatio pro Ecclesiis Orientalibus 1081

 1082 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Congregatio de Causis Sanctorum 1083

 1084 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Congregatio de Causis Sanctorum 1085

 1086 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Congregatio de Causis Sanctorum 1087

 1088 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Congregatio pro Episcopis 1089

 1090 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Diarium Romanae Curiae 1091

 1092 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Diarium Romanae Curiae 1093

 1094 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

1038 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ambiente natural y el vasto mundo de mujeres y hombres excluidos. Dos

sectores íntimamente unidos entre sí, que las relaciones políticas y econó-

micas preponderantes han convertido en partes frágiles de la realidad. Por

eso hay que afirmar con fuerza sus derechos, consolidando la protección

del ambiente y acabando con la exclusión.

Ante todo, hay que afirmar que existe un verdadero « derecho del am-

biente » por un doble motivo. Primero, porque los seres humanos somos

parte del ambiente. Vivimos en comunión con él, porque el mismo ambiente

comporta límites éticos que la acción humana debe reconocer y respetar. El

hombre, aun cuando está dotado de « capacidades inéditas » que « muestran

una singularidad que trasciende el ámbito físico y biológico »,1 es al mismo

tiempo una porción de ese ambiente. Tiene un cuerpo formado por elementos

físicos, químicos y biológicos, y solo puede sobrevivir y desarrollarse si el

ambiente ecológico le es favorable. Cualquier daño al ambiente, por tanto,

es un daño a la humanidad. Segundo, porque cada una de las creaturas,

especialmente las vivientes, tiene un valor en sí misma, de existencia, de

vida, de belleza y de interdependencia con las demás creaturas. Los cris-

tianos, junto con las otras religiones monoteístas, creemos que el universo

proviene de una decisión de amor del Creador, que permite al hombre

servirse respetuosamente de la creación para el bien de sus semejantes y

para gloria del Creador, pero que no puede abusar de ella y mucho menos

está autorizado a destruirla. Para todas las creencias religiosas, el ambiente

es un bien fundamental.2

El abuso y la destrucción del ambiente, al mismo tiempo, van acompa-

ñados por un imparable proceso de exclusión. En efecto, un afán egoísta

e ilimitado de poder y de bienestar material lleva tanto a abusar de los

recursos materiales disponibles como a excluir a los débiles y con menos

habilidades, ya sea por tener capacidades diferentes (discapacitados) o por-

que están privados de los conocimientos e instrumentos técnicos adecuados

o poseen insuficiente capacidad de decisión política. La exclusión económica

y social es una negación total de la fraternidad humana y un gravísimo

atentado a los derechos humanos y al ambiente. Los más pobres son los

que más sufren estos atentados por un triple grave motivo: son descarta-

dos por la sociedad, son al mismo tiempo obligados a vivir del descarte y

1 Laudato si', 81. 2 Cf. ibíd., 81.