(CAPITULUM VII.)

De POENETENTIA FRATRIBUS PECCANTIBUS IMPONENDA.

Si qui Fratrum, instigante inimico, mortaliter peccaverint, pro illis peccatis, de quibus ordinatum fuerit inter Fratres, ut recurratur ad solos Ministros provinciales, teneantur praedicti Fratres ad eos recurrere, quam citius poterunt, sine mora. Ipsi vero Ministri, si presbyteri sunt, cum misericordia injungant illis poenitentiam. Si vero presbyteri non sunt, iniungi faciant per alios, sacerdotes Ordinis, sicut eis secandum Deum melius videbitur expedire; et cavere debent, ne irascantur et conturbentur propter peccatum alicuius, quia ira et conturbatio in se et in aliis impediunt caritatem.

EXPOSITIO.

i. Si qui Fratrum, instigante inimico, mortaliter peccaverint. Stabilitis duobus civitatis lateribus et sex portis in sex capitulis figuratis, hic agitur de tertio latere occidentali . Et haec pars habet tres partes, quia in prima agitur de lapsorum releuatione a casu fugientium. In secunda agitur de principali

Ordinis gubernatione et pertinentibus ad totius Orlinis immobilem statum. In tertia agitur de erectione aliorum a casu, praedicando verbum divinum.

Prima pars habet tres. Primo enim tangitur peccatorum debita ponderatio. Secundo eorundem ordinata correctio, ibi: Ipsi vero Ministri. Tertio subditur Ministrorum propria informatio, ibi: Et cavere debent.

2. Dicit ergo: Si qui Fratrum, instigante inimico: quanto enim aliquis maius habet studium perfectum , tanto fortioribus contra eum machinatur insidiis: mortaliter peccaverint, quod fit in omni voluntaria transgressione praecepti legis divinae et disciplinae. Pro illis peccatis, de quibus ordinatum fuerit inter Fratres, ut recurratur ad solos Ministros prouinciales, iuxta quod Dominus maiorum daemoniorum electionem suis miraculis reservavit, sicut patet Matthaei decimo septimo . Teneantur praedicti Fratres ad eos recurrere, quam citius poterunt, sine mora. Hoc de notoriis tantum peccatis intelligitur, quia quae secreta sunt non sunt publicanda . Gravius enim est peccatum, quod in scandalum aliorum publice perpetratur, quam occultum, ceteris paribus: et ideo puniendum est gravius.

3. Sequitur secundum: Ipsi vero Ministri, si presbyteri sunt ; quod regulariter est tenendum, cum habeant curam animarum, et per consequens debeant vultus pecorum suorum cognoscere et in fide ac moribus ordinare. Istud autem dictum est pro Ordinis principio, in quo erat in ipso raritas sacerdotum, maxime quia sanctus Franciscus ex humilitate legitur sacerdotium fugisse, sicut et sanctus Benedictus. Cum misericordia iniungant illis poenitenliam. Cum misericordia, inquit, ne eveniat quod dicitur Ezechielis trigesimo quarto : Cum austeritate imperabatis eis et cum potentia, et dispersae sunt oves meae, eo quod non esset pastor.

Si vero presbyteri non sunt, iniungi faciant per alios, sacerdotes Ordinis, sicut eis secundum Deum melius videbitur expedire.

4. Pro tertia parte subdit: Et cavere debent, Ministri, ne irascantur. Ira enim est habitus cum assensu liberi arbitrii in malevolentiam . Hoc idcirco dixerim, quia vitare omnes passiones surreptilias irae non est in hominis potestate. Sufficit autem voluntatis rectitudinem custodire et motus hujusmodi irrationales citra consensum viriliter cohibere: Psalmus : Irascimini et nolite peccare.

Et conturbentur, id est turbulenti et terribiles efficiantur subditis suis: propter peccatum alicuius, quia ira et conturbatio in se et in aliis impediunt caritatem, quae est vita cordis: primae Ioannis tertio : Qui odit fratrem suum homicida est. Non autem prohibet iram per zelum, quae virtus est necessaria in peccatis corrigendis.