DE SACROSANCTO EUCHARISTIAE SACRAMENTO SERMONES PLANE DIVINI.

 PROLOGUS LIBRIQUE METHODUS.

 PARS PRIMA OPERIS. DE TRIBUS CAUSIS INSTITUTIONIS SACRAMENTI.

 SERMO I.

 SERMO II.

 SERMO III.

 SERMO IV.

 SERMO V.

 SERMO VI.

 PARS II. DE FORMA DONATIONIS.

 SERMO VII I. Quod corpus datur vclatum.

 SERMO VIII.

 SERMO IX.

 SERMO X.

 PARS III DE MIRABILIBUS DIVINAE MANDUCATIONIS.

 SERMO XI.

 SERMO XII.

 SERMO XIV.

 PARS IV. DE QUALITATE NOSTRAE PRAEPARATIONIS AD SACRAMENTUM:

 SERMO XV.

 SERMO XVI.

 PARS V. DE TRIPLICI MANDUCANDI MODO

 SERMO XVII.

 SERMO XVIII.

 SERMO XIX.

 SERMO XX.

 PARS VI. DE DUODECIM EFFECTIBUS CORPORIS CHRISTI CONTRA DUODECIM LANGUORES.

 SERMO XXI.

 SERMO XXII.

 SERMO XXIII.

 SERMO XXIV.

 SERMO XXV.

 SERMO XXVI.

 PARS VII DE TRIPLICI CONSIDERATIONE SANGUINIS CHRISTI.

 SERMO XXVII.

 SERMO XXVIII.

 SERMO XXIX.

 SERMO XXX.

 SERMO XXXI.

 SERMO XXXII.

SERMO XXXII.

DE TRIPLICI POTU

SANGUINIS CHRISTI.

Venite, comedite panem meum., etc. Prov. IX, 5. Et alia ut supra. Sanguis meus, vere est potus. Joa. VI, 56.

Potus sanguinis Christi triplex est, ut ex jam supradictis patet : sacramentalis, intellectualis, et spiritualis. Sacramentalis, qui a solis Sacerdotibus sumitur sub specie vini de calice. Intellectualis, qui a populis Christianis sumitur sub specie panis de ipso Christi corpore. Spiritualis, qui ab omnibus salvandis sumitur de passionibus Christi pia meditatione. Primo modo sumptus peccata quotidiana relaxat. Secundo modo fidelem mentem dulcedine sua delectat. Tertio modo totam animam irrigando fecundat.

1.

Primus potus sanguinis Christi est sacramentalis, qui a solis Sacerdotibus sumitur de calice altaris. Matth. XXVI, 27 et 28 : Accipiens Jesus calicem gratias egit: et dedit illis, dicens : Bibite ex hoc omnes. Hic est enim sanguismeus. Omnes, scilicet Apostoli, quasi soli Sacerdotes. Iste potus digne sumptus peccata quotidiana relaxat, et hoc triplici ratione : quia tria mala sunt in peccato veniali, scilicet, 1. Quasdam macula conscientiae, 2. Quaedam poena tristitiae, 3. et Quasdam adversitas divinae offensa?. Contra hac tria proprie valet potus sanguinis Christi, qui est purus, lenis, pretiosus. Ratione puritatis lavat, ratione lenitatis sanat, ratione pretiositatis placat. Lavat, dico, conscientiam anima?, maculam removen-

do : sanat poenam tristitia, corda fidelium consolando : placat offensam divina justitias, pro nobis interpellando.

1. De primo, ad Heb. IX, 14 : Sanguis ejus emundabit conscientiam nostram. Gen. xlix, 10 et 11 : Exspectatio Gentium... lavabit in sanguine imse pallium suum, id est, animas nostras.

2. De secundo, Zach. x, 7 : Lactabitur cor eorum quasi a vino. Vinum sanguis est uva, et significat sanguinem Christi, quem bibimus in altari. Iste potus cor bonorum latificat : quia conferendo solatium spiritualis laetitiae, sanat a tristitia culpa. Psal. XXII, 5 : Calix meus inebrians quam prxclarus est !

3. De tertio, ad Heb. xii, 24 : Accessistis ad sanguinis aspersionem melius loquentem quam Abel : quia scilicet sanguis Abel clamat ad Deum, contra peccatorum vindictam : sanguis Christi postulat pro nobis, et impetrat indulgentiam. Bernardus : " 0 sanguinem Chri-" sti, summe reverendum in altari pocu-" lum, inccelopro nobis ad Deum patrem " advocatum. "

Sciendum vero, quod tria genera hominum graviter arguuntur in Scripturis, qui nimis peccant in sanguine Salvatoris. Primi sunt corpore immundi. Secundi corde indurati. Tertii peccatores pravi. Primi sanguinem Christi in magnis peccatis indigne sumunt. Secundi ad virtutem sanguinis Christi a peccatis suis converti nolunt. Tertii lucrum de sanguine Christi ad pravos usus convertunt.

1. De primo, I ad Corinth. x, 20 : Non potestis calicem Domini bibere, et calicem dasmonum. Calix diaboli est luxuria carnis et mundi. Deut. xxii, 33 : Fel draconum vinum eorum : qui hoc potu turbido et immundo inebriantur, et super eum sanguinem Christi pretiosum fundunt, quantum in se est,eum polluunt, et ideo gravi poena digni sunt. Gen.IV, 11 : Maledictus eris super terram, quae aperuit os suum, et suscepit sanguinem fratris tui de manu tua. Super terram, id est> plus quam caro tua. Ad Hebr. x, 28 et

29 : Irritam quis faciens legem Moysi, sine ulla miseratione duobus vel tribus testibus moritur; quanto putatis deteriora mereri supplicia qui Filium Dei conculcaverit, et sanguinem testamenti pollutum duxerit, in quo sanctificatus est, et spiritui gratia contumeliam fecerit ?

2. De secundo, Jerem. v, 3 : Induraverunt facies suas supra petram, et noluerunt reverti. Quasi diceret: Pertinaces in sua malitia duriores sunt corde quam petra, sed quam durus adamas. Quia quamvis nulla re possit frangi, scinditur tamen sanguine hirci : sed illi duriores sunt, qui nec virtute sanguinis Christi emolliri, nec a sua pravitate converti possunt. Item, duriores sunt quam petra, et qualibet saxa dura : quia ad clamorem Christi in cruce, et in ejus sanguinis effusione, terra tremuit, et petra sunt scissa : sed isti nec ad terribilem vocem pradicationis, nec ad virtutem sanguinis Christi possunt emolliri, et a sua pravitate converti.

3. De tertio, Jerem. XXII, 13 et 14 : Vae qui edificat domum suam in injustitia, et aperit sibi fenestras, et facit laquearia cedrina, pingilque sinopide, scilicet rubeo colore, id est, " sanguine Christi ", ut dicit Glossa. Qui domum materialem adificat de male acquisitis, vel ornat superflue sanguine Christi, id est, de rebus Ecclesia acquisitis sanguine Christi, graviter peccat : sed multo gravius, qui domum spiritualem, id est, familiam pravam, ut pravas mulieres, filios, et filias quasi partes domus, ut fenestras per quas diabolus et fures intrant : et laquearia, quasi laqueos diaboli injuste adificat : et pingit, id est, vestit, pascit, et ornat sanguine Christi. His dicitur, Vae, id est, gravis increpatio, et esterna poena comminatio.

II.

Secundus potus sanguinis Christi est intellectualis, qui a populo Christiano sumitur sub specie panis de ipso corpore Salvatoris : nam sicut sub specie vini consecrati sanguis Christi est per transsubstantiationem, et corpus per annexionem : unde sicut Sacerdos suscipit sanguinem Christi sacramentaliter de calice, ita fidelis populus sumit eum intellectualiter de ipso Christi corpore. Job, xxxix, 30 : Pulli aquilas lambent sanguinem. Pulli sunt subditi Ecclesia?. Hi lambunt sanguinem Christi, non de calice, sed de ipso Christi corpore. Hic potus fidelem mentem dulcedine sua delectat. Cantic. I, 13 : Botrus Cypri dilectus meus mihi. In botro duo sunt: uva in cibum, et in uva dulcis sanguis in potum. Psal. lxxx, 17 : De petra, melle saturavit eos. Sicut petra corpus Christi incorruptibile : sic mel de petra significat dulcem sanguinem, quem sugunt fideles de Christi corpore.

Ha?c dulcedo tria bona facit: 1. Contemptum vitiorum, 2. Gratiam bonorum eloquiorum, 3. Desiderium aeternorum.

1. De primo, Proverb. xxvii, 7 : Anima saturata calcabit favum. Qui enim de petra corporis Christi melle sanguinis ejus saturati sunt, omnis peccati suavitatem contemnunt. Jud. IX, 11, dicit arbor ficus in persona fidelis animal : Numquid possum deserere dulcedinem meam,... ut inter extera ligna promovear ? Quasi diceret: Contemno gloriam et delectamenta mundi prae? dulcedine Dei.

2. De secundo, Cant. IX, 11 : Favus distillans labia tua sponsa, mel et lac sub lingua tua. Quasi diceret : Quia sub lingua, id est, in corde plena es spirituali dulcedine, idcirco abundas utili et dulci locutione. Matth. XII, 34: Ex abundan-tia cordis os loquitur. Sicut de vase pleno, sic est de corde. Vas plenum felle effundit amaritudinem, plenum melle dulcedinem. Luc. VI, 45 : Bonus homo de bono thesauro cordis sui profert bonum.

3. De tertio, Eccli. XXIV, 29 : Qui bibunt me, adhuc sitient. Gregorius : " In " corporalibus appetitus placet, experien-" tia displicet : spiritualis vero dulcedo, " quanto plus bibitur, tanto amplius si-" titur. " Quia scilicet dum ex pleno fonte ccelestis dulcedo stillatim mundo cordi degustanda illabitur, ejus plenitudo potanda magis desideratur. Psal. lxiii, 11 : In stillicidiis ejus Illabitur germinans. Unde, Psal. xli, 3 : Sitivit anima mea ad Deum fortem vivum.

III.

Tertius potus sanguinis Christi est spiritualis, qui ab omnibus salvandis sumitur de Passionis Christi pia meditatione. I ad Cor. x, 4 : ''Patres nostri omnes eumdem potum spiritalem' biberunt. Sicut patres boni de foraminibus petrae aquam biberunt, et in illa sanguinem Christi figuratum crediderunt, et per fidem spiritualiter gustaverunt : sic boni Christiani de vulnerum Christi pia meditatione sanguinem ejus solent spiritualiter bibere. Isa. lx, 4 : Filii tui de longe venient, et filise lux de latere surgent. Hic potus totam animam quasi hortum Dei irrigando fructu bono fcecundat. Eccli. XXIV, 42 : Rigabo hortum meum plantationum, et inebriabo prati mei fructum, id est, fideles animae irrigatae sanguine Christi dabunt fructum operis boni. Ad Col. I, 10: In omni bono opere fructificantes.''

Fructus bonorum operum triplex est, scilicet, 1. Honestae conversationis, 2. Sacraedevotionis, 3. et. Jucundae pietatis.

1. De primo pascit homo seipsum, de secundo Deum, de tertio proximum.

1. De primo, Eccli. XXIV, 23: Ego quasi vitis fructificavi suavitatem odoris : et flores mei fructus honoris et honestatis, quasi honesta conversationis. AdEph. v, 9, 12 : Fructus lucis est in omni bonitate, et justitia, et veritate... Quib autem in occulto fiunt a filiis tenebrarum, turpe est et dicere. Matth. vii, 17 : Omnis arbor bona fructus bonos facit. Fructu bona vitae pascit quisque seipsum. Proverb. xxvii, 18 : Qui servat ficum, comedet fructus ejus. Isa. iii, 10 : Dicite justo, Quoniam bene, quoniam fructum adinventionum suarum comedet. Prov. xv, 15 : Secura meus quasi juge convivium. Secura ex honesta vita, II ad Cor. I, 12 : Gloria nostra haec est, testimonium conscientias nostrae, quod in simplicitate cordis et sinceritate Dei : et non in sapientia carnali, sed in gratia Dei conversati sumus in hoc mundo.

2. De secundo, Cant. IV, 12 et seq. : Hortus conclusus soror mea : emissiones tuae paradisus malorum punicorum cum pomorum fructibus. Emissiones istas sunt fructus devotionis. Unde sequitur : Nardus et crocus, et cinnamomum : quas sunt species aromaticae, et propter odorem bonum, et virtutem suam significant fidelium devotionem (quibus fructibus pascitur Deus) Deo gratam, quas consistit in sacris desideriis, variis virtutibus, fletibus, gemitibus, et orationibus. His fructibus pascit fidelis anima Dominum. Unde sequitur, ibidem \ v, 1): Veniat dilectus meus in hortum suum, et

FINIS SERMONUM DE SACRAMENTO comedat fructus pomorum suorum. Exod. xxx, 31 et 33 : Qumrite aromata boni odoris, faciesque thymiama compositum. Thymiama est confectio boni odoris ad incensum scilicet cultus Dei. Gregorius : " Thymiama ex aromatibus facimus, cum " in altari cordis virtutum multiplicitate " redolemus. " Prov. VIII, 31 : Deliciae meae, esse cum filiis hominum. Quia scilicet delectatur in amore et devotione nostra quiescere.

3. De tertio fructu, scilicet pietatis, quo reficitur proximus, Psalm. li, 10 : Ego, sicut oliva fructifera in domo Dei. Quia portat oleum, aliis ad lucendum, aliis ad sanandum, aliis ad reficiendum: et significat opus pietatis, quod impenditur proximis. Prov. XXI, 20 : Thesaurus desiderabilis, et oleum in habitaculo justi, adrefectionem scilicet proximi. Luc. x, 33 et 34: Samaritanus quidam videns spoliatum, quasi pauperem, et vulneratum quasi subsidio egentem : misericordia motus est. Et appropians alligavit vulnera ejus : subvenit necessitatibus ejus, infundens oleum, et vinum, quasi cibum et potum : et curam ejus egit. Iad Tim. IV, 7 et 8 : Exerce teipsum ad pietatem : pietas enim ad omnia utilis est, promissionem habens vitse, quas nunc est, et futuras. Ad quam nos perducere dignetur Jesus Christus Dominus noster, beatae et gloriosas Virginis fructus, et Filius : qui vivit et regnat cum Deo Patre, in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. Amen.

CORPORIS ET SANGUINIS DOMINI.