DE SACROSANCTO EUCHARISTIAE SACRAMENTO SERMONES PLANE DIVINI.

 PROLOGUS LIBRIQUE METHODUS.

 PARS PRIMA OPERIS. DE TRIBUS CAUSIS INSTITUTIONIS SACRAMENTI.

 SERMO I.

 SERMO II.

 SERMO III.

 SERMO IV.

 SERMO V.

 SERMO VI.

 PARS II. DE FORMA DONATIONIS.

 SERMO VII I. Quod corpus datur vclatum.

 SERMO VIII.

 SERMO IX.

 SERMO X.

 PARS III DE MIRABILIBUS DIVINAE MANDUCATIONIS.

 SERMO XI.

 SERMO XII.

 SERMO XIV.

 PARS IV. DE QUALITATE NOSTRAE PRAEPARATIONIS AD SACRAMENTUM:

 SERMO XV.

 SERMO XVI.

 PARS V. DE TRIPLICI MANDUCANDI MODO

 SERMO XVII.

 SERMO XVIII.

 SERMO XIX.

 SERMO XX.

 PARS VI. DE DUODECIM EFFECTIBUS CORPORIS CHRISTI CONTRA DUODECIM LANGUORES.

 SERMO XXI.

 SERMO XXII.

 SERMO XXIII.

 SERMO XXIV.

 SERMO XXV.

 SERMO XXVI.

 PARS VII DE TRIPLICI CONSIDERATIONE SANGUINIS CHRISTI.

 SERMO XXVII.

 SERMO XXVIII.

 SERMO XXIX.

 SERMO XXX.

 SERMO XXXI.

 SERMO XXXII.

SERMO XXVII.

I. Utin cruce funditur sauguinis Cristi.

Venite, comedite panem, etc. Prov. IX, 5. Ut supra.

His verbis Dominus nos invitat ad salutare convivium, in quo praeparavit pretiosum cibum et potum, corpus et sanguinem suum. Dicto itaque supra de Christi corpore, dicendum est hic de sanguine. Hic est qui venit per aquam et sanguinem, Jesus Christus, I Joan. v, 6.

Item, Calicem quidem meum bibetis. Matth. xx, 23.

Item, Dignus es Domine, quoniam redemisti nos Deo in sanguine tuo. Apoc. v,9.

Septimum principaliter circa sacramentum corporis Domini notandum, est consideratio sacri sanguinis. Unde sciendum, quod sanguis Domini tribus modis potest considerari :

I. Ut in cruce pro omnium redemptione funditur. II. Ut in Sacramento a fidelibus sumitur. III. Ut a salvandis spiritualiter bibitur.

Primum est pretiositatis magnas probatio. Secundum, tanti pretii dandi ratio. Tertium, virtutis sanguinis magnitudo.

Primo modo consideratur ab inaestimabali pretiositate, circa quam quatuor praecipue possunt notari:

I.

Primum circa pretiositatem sanguinis Christi praecipue notandum, est pretiositatis magna probatio. Et hoc probatur a tribus : 1. A virginali origine, 2. A dignitate innocentiae, 3. A Dei unione.

l.De primo, Eccli. XXIV, 23 : Ego quasi vitis fructificavi suavitatem odoris : et flores mei fructus honoris et honestatis. Fructus vitis, scilicet Beatas Virginis, uva et vinum, id est, corpus Christi et sanguis : vinum ergo honoris ortum de flore vitis, est sanguis Christi pretiosus, natus de virginitate Matris. Multum itaque commendat sanguis Christi nobilitatem et pretiositatem, quod a nulla, ut alius sanguis, corruptione, sed a virginali flore sumpsit originem.

2. De secundo, Psal. xciii, 2i : Captabunt in animam justi : et sanguinem innocentem condemnabunt. Quanto sanguis innocentior, tanto rarior et pretiosior. I Pet. I, 18 et 19 : Non corruptibilibus auro, vel argento redempti estis,sed pretioso sanguine quasi agni immaculati Christi, et incontaminati.

3. De tertio, Jerem. xiii, 11: Agglutinavi mihi omnem domum Israel, dicit Dominus, id est, inseparabiliter mihi univi totam hominis naturam, scilicet animam, corpus et sanguinem. Ad Hebr. II, 14 : Quia pueri communicaverunt carni, et sanguini, et ipse Christus similiter participavit eisdem, id est, Filius Dei pro salute hominis habentis carnem et sanguinem : et ita univit ea sibi, et honestavit, ut vere possint dici caro Dei, et sanguis. Act. xx, 28 : Vos Spiritus sanctus posuit Episcopos regere Ecclesiam Dei, quam acquisivit sanguine suo. Ergo sanguis Christi vere est sanguis Dei : et ideo tam pretiosus, ut una gutta plus valeat, quam totus mundus.

II.

Secundum circa pretiositatem sanguinis Christi praecipue notandum, est tanti pretii pro homine dandi ratio, et haec est triplex. Prima, magni debiti neces- saria solutio. Secunda, magni amoris demonstratio. Tertia, magni boni perditi recuperatio.

I. Prima ratio tanti pretii dandi pro homine, scilicet pretiosi sanguinis Dei, est magni debiti necessaria solutio. Maximo enim debito obligatus erat primus homo, quia tenebatur Deo satisfacere pro se, et pro toto genere humano quod rapuerat et occiderat, pomum vetitum comedendo : unde jussus est cum omni progenie mitti in gehennas carcerem, donec redderet omne debitum per sufficientem hostiam. Justus est enim secundum peccati quantitatem, et laesae majestatis dignitatem, fieri satisfactionem.

Et hoc potest tribus gradibus distingui : pro minori enim culpa minor, pro majori major, pro maxima satisfactio maxima est facienda. Hinc statutum erat in lege Dei, pro transgressione diversorum mandatorum pecus aliquod Deo offerri et occidi, et sanguinem ejus fundi. Ex hoc sequitur, quod pro tot homicidiis primi parentis (qui omnes homines occidit, quia ''per eum omnes moriuntur ) et pro laesa per haec maxime Creatoris majestate, tam pretiosa hostia debeat offerri Deo et occidi, et sanguis ejus fundi: quae ad minus tantum valeat, quantum omnes homines qui sunt occisi : sed quia talis in omni creatura non potuit inveniri, necesse fuit ad solvendum tantum debitum, et ad liberandum de inferni carcere genus humanum, Filium Dei hominem fieri, omni creatura meliorem : et ipsum pro debito hominis occidi, et sanguinem ejus fundi.

1. De primo, Lev. IV, 2 et seq. : Anima, quae peccaverit per ignorantiam, in transgressione, scilicet quorumdam mandatorum Dei, offerat Domino vitulum, vel agnum, vel aliud hujusmodi ad occidendum, et sanguinem ejus funden-

dum, Ad Hebr. IX, 22 : Omnia pene in sanguine secundum legem : mundantur : et sine sanguinis effusione non fit remissio.

2. De secundo, Gen. IX, 6 : Quicumque effuderit humanum sanguinem, fundetur sanguis illius. Ad imaginem quippe Dei factus est homo. Num. xxxv, 33: Non aliter expiari potest, nisi per ejus sanguinem, qui alterius sanguinem fuderit.

3. De tertio, Dominus in Osee, XIII, 14: De manu mortis liberabo eos, pretio sanguinis (dicit Glossa), intellige de morte, id est, de plaga et debito aeternae mortis. Bernardus : " Filius Dei jubetur occidi, " ut vulneribus nostris pretioso sangui-" nis sui balsamo mederetur. Agnosce " anima quam gravia sunt illa vulnera, " pro quibus necesse est Christum Do-" minum vulnerari: nisi enim essent ad " mortem aeternam, numquam pro eis " Dei Filius moreretur. "

II. Secunda ratio tanti pretii dandi, est magni amoris demonstratio. I Joan. v, 8 : Tres sunt, qui testimonium dant in terra : Spiritus, et aqua, et sanguis. Spiritus enim quem emisit de corpore pendens in cruce, aqua qua fluit de latere, et sanguis quem effudit de corde, testes sunt dilectionis maxima. Psal. cxxix, 7 : Apud Dominum misericordia: et copiosa apud eum redemptio, ut scilicet probaretur amoris ejus ad nos magnitudo. Bernardus : " Vere copiosa " Christi redemptio : quia undam sau" guinis per quinque partes corporis lar-" giter effudit, cum pro redemptione ge-" neris humani una gutta pretiosi san-" guinis ejus suffecisset. Sed data est co-" pia, ut magnitudine muneris virtus " innotesceret diligentis, ut enim osten-" deret quantum te diligeret, non aliter " voluit quam moriendo te de morte li-

" berare. " Augustinus : " 0 anima pre-" tiosa, non auro redempta, vel opibus, " sed agni immaculati sanguine : attende " quantum valeas, quid pro te datum sit " cogita, noli teipsam tradere in perdici tionem pro qua Christus suum pretio-" sum effudit sanguinem. "

III. Tertia ratio tanti pretii dandi, est magni boni perditi recuperatio, et haec est triplex, scilicet 1. Libertas a servitute diaboli, 2. Introitus coelestis regni, 3. Haereditas filiorum Dei.

1. De primo, Jer. XXXI, 11: Redemit Dominus Jacob, et liberavit eum de manu potentioris (ut dicit Petrus ') pretioso sanguine Christi. Joan. VIII, 36 : Si vos Filius liberaverit, vere liberi eritis. Psalm. CVI, 2 : Redemit eos de manu inimici. Luc. I, 68 : Benedictus Dominus Deus Israel, quia visitavit, et fecit redemptionem plebis suae.

2. De secundo, ad Heb. IX, 12: Christus per proprium sanguinem introivit semel in Sancta, aeterna redemptione inventa. Et infra, x, 19 : Habentes itaque fratres fiduciam in introitu Sanctorum in sanguine Christi. Hieronymus : " Sanguis Christi clavis est paradisi : in " passione enim Domini coelum diu clau-" sum, quasi soluto sanguine ejus pretio, " est apertum. " Joan. XIX, 34 : Unus militum lancea latus ejus aperuit, et continuo exivit sanguis, et aqua. Augustinus : "Vigilanti verbo usus est : non " dixit, Vulneravit, sed Aperuit : ut illic

" quodammodo vitae ostium panderetur " unde Sacramenta Ecclesiae manave-" runt, sine quibus ad vitam non intra-" vit. " Sanguis enim fusus est in remissionem peccatorum, aqua in lavacrum. Humanum genus, propter debita peccatorum et deformitatem, a paradiso coelesti exclusum, necesse habuit ad reditum, et pretio sanguinis Christi a debito absolvi, et aqua baptismi a sorde lavari.

3. De tertio, Levit. xxv, 25 : Si attenuatus frater tuus vendiderit possessiunculam suam, et voluerit propinquus ejus, potest redimere quod ille vendiderat. Hoc fecit Christus exsul pretio sanguinis. Hinc legitur, Num. xxxv, 32, quod homicidis expulsis de terra sua non dabatur libertas redeundi, nisi post mortem summi Pontificis. Jerem. xii, 15 : Reducam virum ad haereditatem suam, et virum in terram suam. Eccli. xxxiii, 31: Si est tibi servus fidelis, sit tibi quasi anima tua : quasi fratrem sic eum tracta : quoniam in sanguine anirnae comparasti illum. Comparasti eum tibi, in eo quod haereditatem suam quam redimere non poterat, sanguine tuo redemisti sibi. Unde, Tracta eum quasi fratrem, dividendo secum haereditatem. Hinc, Luc. xxiii, 42 et 43, clamat de cruce latro : Domine, memento mei, cum veneris in regnum tuum. Et dixit illi Jesus : Amen dico tibi: Hodie mecum eris in paradiso. Amen.