DE SACROSANCTO EUCHARISTIAE SACRAMENTO SERMONES PLANE DIVINI.

 PROLOGUS LIBRIQUE METHODUS.

 PARS PRIMA OPERIS. DE TRIBUS CAUSIS INSTITUTIONIS SACRAMENTI.

 SERMO I.

 SERMO II.

 SERMO III.

 SERMO IV.

 SERMO V.

 SERMO VI.

 PARS II. DE FORMA DONATIONIS.

 SERMO VII I. Quod corpus datur vclatum.

 SERMO VIII.

 SERMO IX.

 SERMO X.

 PARS III DE MIRABILIBUS DIVINAE MANDUCATIONIS.

 SERMO XI.

 SERMO XII.

 SERMO XIV.

 PARS IV. DE QUALITATE NOSTRAE PRAEPARATIONIS AD SACRAMENTUM:

 SERMO XV.

 SERMO XVI.

 PARS V. DE TRIPLICI MANDUCANDI MODO

 SERMO XVII.

 SERMO XVIII.

 SERMO XIX.

 SERMO XX.

 PARS VI. DE DUODECIM EFFECTIBUS CORPORIS CHRISTI CONTRA DUODECIM LANGUORES.

 SERMO XXI.

 SERMO XXII.

 SERMO XXIII.

 SERMO XXIV.

 SERMO XXV.

 SERMO XXVI.

 PARS VII DE TRIPLICI CONSIDERATIONE SANGUINIS CHRISTI.

 SERMO XXVII.

 SERMO XXVIII.

 SERMO XXIX.

 SERMO XXX.

 SERMO XXXI.

 SERMO XXXII.

SERMO V.

DE TERTIA CAUSA

INSTITUTIONIS,

UT SIT CIBUS HOMINIS, RATIONE DIVINAE LIBERALITATIS.

Venite, comedite panem meum. Prov, IX, 5. Et, Causam tuam, etc. Prov. xxv, 9. Caro mea vere est cibus.

Joan. VI, 56.

Id est, Verbum incarnatum caro Dei, vere est cibus hominis. Tertia causa institutionis sacramenti Dominici corporis est cibus hominis : ut non solum habeamus in hoc memoriam Salvatoris, et sacrificium altaris (de quibus dictum est), sed etiam ad cibum hominis totius valens, scilicet, anima) et corporis. Circa hoc quod Dominus dat corpus suum in cibum homini, potest triplex sapientiae Dei ratio assignari, scilicet,

I. Divinae liberalitatis magnitudo. II. Humanae natura corruptio. III. Et ejusdem natural conditio.

De prima ratione potest hic dici, et de aliis in sequenti.

].

Prima ratio sapientia Dei qua dat ho- mini corpus suum in cibum, est divinae liberalitatis magnitudo. Cum enim summe bonus sit, summa eum liberalitas decebat : sed nulla hac major esse potest, ut jam probabitur : ergo hanc eum habere oportebat.

Probatur autem liberalitas divinae bo-

nitatis maxima esse in hoc facto quantum ad tria : primo quantum ad magnificentiam doni, secundo quantum ad nobilitatem dantis, tertio quantum ad utilitatem accipientis.

I. Probatur in hoc facto maxima liberalitas Dei, quantum ad magnificentiam doni. Quia largitor omnium bonorum in hoc sacramento dat seipsum, et hoc largissime : quia proprium corpus in cibum secundum quod dicit : Accipite, et comedite : Hoc est corpus meum (Matth, XXVI, 26). Hic autem summus et supereffluentissimus gradus est divinos largitatis quantum ad donum. Hinc gradus quidam proponi possunt divinae liberalitatis, quibus largitus est homini bona sua, et sic patebit, quod iste sit summus.

Primus gradus liberalitatis Dei, quod largitus est homini caelum et terram et omnes irrationales creaturas ad serviendum. Eccli. XVII, 1 et 3 : Deus creavit de terra hominem,... et dedit illi potestatem eorum, quae sunt super terram. Gen. I, 26 : Faciamus hominem ad imaginem, et similitudinem nostram : et praesit unicersae creaturae. Hinc caelum et terra et omnia quas in eis sunt, serviunt homini. Deut. IV, 19 : Solem et lunam et omnia astra cali creavit Dominus Deus tuus in ministerium cunctis gentibus. Matth. v, 4b : Deus solem suum oriri facit super bonos, et malos, et pluit super justos et injustos. Act. XIV, 16 : Et quidem Deus non sine testimonio semetipsum reliquit, bene faciens de caelo, dans pluvias, et tempora fructifera, implens cibo, et Iaelitia corda nostra. Non sine testimonio se reliquit benefaciens, id est, per beneficia et creaturas se Deum et liberalem testatus est. Psal. VIII, 5 et 7: Quid est homo quodmemores ejus? ... Et constituisti eum super opera manuum tuarum.

Secundus gradus, quod largitus est homini illas nobilissimas creaturas rationabiles superccelestes, id est, sanctos Angelos ad ministrandum. Ad Hebr. I, 14 : Nonne omnes sunt administroriispiritus,in ministerium missi propter eos, qui haereditatem capiunt salutis, Matth. XVIII, 10: Angeli eorum in callis semper vident faciem Patris. Angeli dicuntur parvulorum, quia unicuique a nativitate datus est Angelus ad ministerium. Hinc leguntur hominibus saepe obsequia impendisse, et faciunt adhuc quotidie peccatores convertendo, multos a malis defendendo, justos ad caeelos deducendo. Exod. xxiii, 10 : Ecce mitto Angelum meum, quiprxcedat te, et custodiat in via, et introducat ad locum quem paravi. Procedet te, lumen virtutum ostendendo : custodiet in via, in igne purgatorii defendendo : et introducet te, ad sedem regni caelestis perducendo.

Tertius gradus, quod largitus est Deus homini seipsum. Lucos, i, 68, 73 : Benedictus Dominus Deus Israel, quia visitavit, et fecit redemptionem plebis sux... Jusjurandum, quod juravit ad Abraham patrem nostrum, daturum se nobis. Et dedit seipsum multis modis, primo in socium nostras peregrinationis. Baruch, III, 36 et seq : Hic est Deus noster, qui adinvenit omnem viam disciplinae, et tradidit illam Jacob puero suo, et Israel dilecto suo. Post haec in terris visus es!, et cum hominibus conversatus est. Quasi diceret: Quia Deus fecerat homini viam peregrinationis, dans mandata bonos conversationis : ne via homini videretur gravis, factus est Deus homo, et per hoc socius vias et peregrinationis. Luc. VIII, 1 et 2 : ''Iter faciebat Jesus per civitates, et caslcl a prxdicans, et evangelizans regnum Dei: et duodecim cum illo, et mulieres aliquae, quae erant curataea sp iritib us ma !ign is. et infirmitatibus: Maria, qiue vacatur 'Magdalene, et Ioanna, et Susanna, et idus mullae. ''Et vere bonus dedit se in bonum socium, quia socios vias lassos verbis optimis confortavit, periclitantes liberavit, infirmos curavit, mortuos suscitavit.

Quartus gradus, quod dedit se in servum nostras necessitatis. Ad Philip. II, 7 : Christussemetipsumexuminavit, formam

servi accipiens. Hinc sitientem potavit, esurientem pavit, pedes discipulorum lavit. Matth. xx, 28 : Filius hominis non venit ministrari, sed ministrare. Luc. xxii, 27 : Ego in medio vestrum sum, sicut qui ministrat.

Quintus gradus est, quod dedit se in pretium nostra redemptionis. Ad Ephes. v, 2 : ''Christus dilexit nos, et tradidit semetipsum pro nobis, oblationem et hos-' tiam Deo in odorem suavitatis. Matth. xx, 28 : Filius hominis... venit dare animam suam, redemptionem pro multis.''

Sextus gradus, et summus liberalitatis Domini est, quod dat homini corpus suum in cibum. Osee, XI, 3 et 4 : Ego quasi nutritius Ephraim, et declinavi ad eum, ut vesceretur. Joan. XI, 52 : Panis, quem ego dabo, caro mea est pro mundi vita. Gregorius : " Bonus pastor, Domi-" nus animam suam pro ovibus posuit, " ut in sacramento nostro, corpus suum " et sanguinem verteret, et oves quas re-" demerat, carnis suae alimento satiaret. " Et in hoc est expressio summa largitatis, et praecipui amoris : magnum enim est, dare se in socium peregrinationis, et in servum necessitatis, et majus in pretium redemptionis. Tale tamen donum adhuc est in separatione et remotione ab eo cui datur : sed quod datur in cibum, datur non ad separationem aliquam, sed ad omnimodam unionem : uniuntur enim in unitate corporis, cibus et sumens cibum. Joan. VI, 57 : Qui manducat meam carnem, et bibit meum sanguinem, in me manet, et ego in illo. Et sic apparet in tali dono supereffluentissima largitas divina bonitatis.

II. Probatur in hoc facto maxima liberalitas Dei, quantum ad nobilitatem dantis, qua tam excellens est in hoc sacramento, ut corpus suum largiatur diffuse et late: quia non solum dat illud dignis et amicis, verum non subtrahitindignis, malignis, et inimicis.

1. Psal. XXVI, 2 : Appropiant super me nocentes, ut edant carnes meas. Qui enim permisit se malignorum manibus semel crucifigi, permittit se quotidie scei leratorum manibus tractari, et immundorum ac inimicorum dentibus in Sacramento lacerari.

2. Hinc hosti suo et traditori Juda dicitur in Coena cum aliis Discipulis suis corpus suum dedisse.

3. Veritatem enim sua praesentiae ad instar solis oriri facit super bonos et malos, exhibens se in hoc mundo dignis et indignis: licet non ab omnibus effectus suscipiatur aqualis. Nam dignus effectum suscipitbonitatisDei, indignus severitatis.

4. Sicut oculus ager positus in solem lucem suscipit non ad delectationem, sed ad turbationem : sic peccator et 'inimicus suscipit quidem verum corpus Domini non ad salutem, sed ad damnationem.

Verumtamen in hoc apparet summus gradus liberalitatis Dei, quantum ad nobilitatem dantis. Magnum enim est dare magna dona proximis et amicis, magnum servis et ancillis, majus autem ignotis et peregrinis, sed maximum inimicis. Hinc arguuntur magna ingratitudinis, Job, XIX, 22: Quare me persequimini sicut Deus, et carnibus meis saturamini ? Ad Rom. II, 4: An divitias bonitatis Dei, et patienlim, et longanimitatis contemnis ? Ignoras quoniam benegnitas Dei ad paenitentiam te adducit ? Copiosa bonitas et benignitas Dei est liberalitas nobilitatis ejus, qui inimicis et contra eum peccantibus multa bona facit, maxime cum tales corpus suum sumere permittit, ut tanta liberalitate eos convertat.

III. Probatur in hoc facto maxima liberalitas Dei quantum ad utilitatem accipientis. Quia in hoc sacramento digne suscipiens efficitur deiformis, id est, per gratiam bonitatis, sive per imaginem imitationis Deo quodammodo similis. Joan. I, 12: Quotquot autem receperunt eum, dedit eis potestatem filios Dei fieri, id est, per gratiam bonitatis Deo similes. Ambrosius : " Quia Dominus Jesus consors

" est divinitatis et corporis, et tu qui ac-"cipis carnem ejus, divinae substantias " in illo participas alimento. " Divina substantia bonitas est. In hoc ergo alimento divinas substantias participare, est assimilari per gratiam bonitati divinae. Prov. XII, 2 : Qui bonus est, hauriet gratiam a Domino. Gratia vero est influentia divinas bonitatis in animam, per quam assimilata Deo fit ei grata et vitas aeternae digna. Non ergo sufficit liberalitati divinas quod in hoc cibo intellectum illuminat, quod affectum sanat, quod me- moriam delectat, quod totum hominem in bono confortat, quod corpori suo mystico associat: quin insuper, ut dictum est, Deo similem faciat: et iste gradus summus est et supereffluentissimus divinae largitatis, quantum ad utilitatem accipientis : nemo enim potest creaturam ad majus promovere, quam quod assimiletur suo Creatori, in praesenti scilicet per gratiam, et in futuro per gloriam: II ad Corinth. IX,15: Gratias Deo ago super inenarrabili dono ejus. Amen.