Cap. VI.

De Sacramentorum iteratione.

De iteratione autem Sacramentorum hoc tenendum est, quod licet commune sit omnibus Sacramentis non iterari super eandem personam et materiam et ex eadem causa, ne fiat contumelia Sacramento ; specialiter tamen tria sunt Sacramenta, quae non sunt aliquatenus iteranda, scilicet baptismus; confirmatio et ordo. In his namque tribus imprimitur triplex character interior, qui non deletur ; inter quos character baptismalis retinet fundamentum , nec alii possunt imprimi, nisi ille primitus imprimatur.

Unde si quis ordinatur non baptizatus, nihil prorsus efficitur, sed est totum de novo faciendum , quia " non intelligitur iteratum, quod constat non fuisse factum ".

Ratio autem ad intelligentiam praemissorum haec est: quia principium nostrum reparativum, Verbum scilicet incarnatum, licet ratione summae virtutis et sapientiae et bonitatis suae nihil agat inefficaciter, nihil inepte, nihil infructuose: potissime tamen hoc observare debet in nobilissimis suis operibus, cuiusmodi sunt illa, per quae reparatur genus humanum. Quoniam ergo Sacramenta sunt de genere uniusmodi operum divinorum: hinc est, quod contumelia quodam modo fit eis, quando super eandem materiam et personam et ex eadem causa iterantur: quia ex hoc ostenditur, quod prius dispensata fuerunt ineffi-cacia, inepta et infructuosa, contra id quod exigebat ipsius reparativi principii virtus, sapientia et bonitas summa, quae semper assistit ad operandum n illis et per illa Sacramenta.

Rursus, quoniam inter haec Sacramenta reparanda, in quibus est generaliter efficacia divinae virtutis ad reparationem humani generis, quaedam sunt, nuae tantum introducta sunt propter remedia morborum: quaedam etiam non solum ad hoc, sed ad statuendum, discernendum et ordinandum in Ecclesia hierarchicos gradus: et morbi possunt variari, expelli et iterum introduci, gradus autem Ecclesiae debent esse tirmi, solidi et inconcussi: hinc est, quod Sacramenta, quae respiciunt morbos iterabiles, habent effectus transeuntes, ac per hoc et iterabiles ratione novae causae. Sacramenta vero illa, quae respiciunt gradus hierarchicos et status fidei determinatos, necesse est, quod praeter effectus remediantes aliquos effectus tribuant permanentes ad graduum et statuum Ecclesiae distinctionem fixam et stabilem. Et quoniam hoc non potest fieri per data naturalia, vel per dona gratuita gratium facientia: necesse est, quod fiat per aliqua signa substantias incorruptibili, scilicet animae incorruptibili, a principio incorruptibili secundum conformitatem ad incorruptibile indelebiliter et gratis impressa, quae characteres appellantur: qui, quoniam nunquam delentur, ideo nec iterari possunt, nec illa Sacramenta, in quibus huiusmodi characteres imprimuntur.

Postremo, quoniam triplex est status fidei, secundum quem habet fieri distinctio in populo christiano, videlicet in acie ecclesiasticae hierarchiae, scilicet status fidei genitae, roboratae et mudtiplicatae; secundum primum fit distinctio fidelium ab incredulis, per secundum fit distinctio fortium ab infimus et debilibus: secundum tertium fit distinctio clericorum a laicis: hinc est, quod illa Sacramenta, quae respiciunt triplicem fidei statum praedictum, characteres imprimunt, per quos indelebiliter impressos semper distinguunt, ac per hoc nunquam iterari possunt. Quoniam ergo baptismus respicit statum fidei genita, in quo populus Dei distinguitur ab incredulis, ut Israelitae ab Aegyptiis; et confirmatio respicit statum fidei roboratae, in quo distinguitur populus fortis ab infirmis, sicut pugiles ab his qui ad pugnandum , non sunt idonei; et ordo respicit statum fidei multiplicatae, in quo distinguitur clerus a laicis, sicut levitae ab aliis tribubus: hinc est, quod in his tantum tribus Sacramentis characteres imprimuntur.

Quia vero distinctio populi a nonpopulo est Prima et radicalis: hinc est, quod character baptismalis est fundamentum omnium aliorum characterum; et ideo, illo non substrato, nihil poterit su peraedificari; ac per hoc oportet de novo fieri. Si autem ille substernatur, alii imprimi possunt nec unquam ulterius iterandi sunt: nec Sacramenta tria praedicta, quae hos imprimunt, ex causa aliqua iterantur, et gravis de facto iterantibus debet poena imponi propter divini contumeliam Sacramenti: licet alia quatuor ex causis diversis possint sine sui contumelia iterari.