PARADISUS ANIMAE, SIVE LIBELLIS DE VIRTUTIBUS.

 PROLOGUS.

 CAPUT I.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI

 CAPUT XVII.

 CAPUT XVIII

 CAPUT XIX.

 CAPUT XX.

 CAPUT XXI.

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII

 CAPUT XXIV.

 CAPUT XXV.

 CAPUT XXVI.

 CAPUT XXVIi,

 CAPUT XXVIII.

 CAPUT XXIX

 CAPUT XXX,

 CAPUT XXXI.

 CAPUT XXXII

 CAPUT XXXIII.

 CAPUT XXXIV.

 CAPUT XXXV.

 CAPUT XXXVI.

 CAPUT XXXVII.

 CAPUT XXXVIII.

 CAPUT XXXIX,

 CAPUT XL. De Confessione.

 CAPUT XLI

 CAPUT XLII.

 EPILOGUS.

CAPUT XXXIII.

De Contemplatione.

A. Contemplatio vera et perfecta est collectio affectionum et omnium virium animae, ad cognoscendum cum delectatione et admiratione mentis aliquid de natura divina : scilicet de potentia, sapientia, bonitate, charitate, nobilitate, largitate, etc, sive occulta Dei judicia, sive sanctissimam ejus voluntatem, sive aliquam perfectionem, quae tendit in Deum. In hac contemplatione fuerunt Patriarchae et Prophetae, et Apostoli sancti. Nam Patriarchis et Prophetis occulta sua per Spiritum sanctum revela-

vit : ut Noe de diluvio Abrahae de subversione Sodomorum , Jeremiae de transmigratione Judaeorum et captivitate, Joseph de fame aegypti , Danieli de statua Nabuchodonosor , et sic de aliis Patriarchis et Prophetis, quibus alia secreta revelavit, ut Ezechieli visiones diversas . Unde Amos : Non faciei Dominus Deus verbum, nisi revelaverit secretum suum ad servos suos Prophetas . Apostolis vero per unigenitum filium suum omnem voluntatem suam, et omnem perfectionem indicavit,sicut ipse dicit: Omniaquae-cumque audivi a Patre meo, nota feci vobis , ut et ipsi posteris suis eadem revelamrent, quod et fideliter fecerunt. Nam in omnem terram exivit sonus eorum, et in fines orbis terrae verba eorum . Sed inter alios Apostolos B. Joanni Evangelistae et B. Paulo occultissima revelavit et indicavit. Inter alia patefecit eis octo beatitudines, dicens : Beati pauperes spiritu, quoniam , etc. Beati mites, quoniam, ''etc. Quae beatitudines in se magnam continent perfectionem, perfectamque Dei voluntatem indicant.

B. Differunt autem contemplatio, meditatio, et cogitatio. Nam in cogitatione, mentis est evagatio : in meditatione, investigatio : in contemplatione, mentis admiratio. Cogitatio est sine labore et sine fructu : meditatio est cum labore et fructu : contemplatio est sine labore et cum fructu.

C. Ad contemplationem Dei inducere nos debent tres gradus, de quibus 1). Gregorius : " Primus est, ut se (scilicet anima) ad se colligat. Secundus, ut videat, qualis sit collecta. Tertius, ut super semetipsam, ac se contemplationi auctoris invisibilis intendendo subjiciat. Sed se ad se nullatenus colligit, nisi prius didicerit terrenarum atque caelestium imaginum phantasmata ab oculo mentis compescere : quidquid de visu, quidquid de auditu, quidquid de odoratu, quidquid de tactu et gustu corporeo cogitationi ejus occurrerit, respuere atque calcare : quatenus talem se quaerat intus, qualis sine istis, est. Nam haec quando cogitat, quasi quasdam umbras corporum introrsus versat. Abigenda ergo sunt omnia manu discretionis ab oculis mentis, quatenus talem se anima consideret, qualis

sub Deo supra corpus creata est : ut a superiore vivificata, vivificet inferius quod administrat ."

Ad idem inducere nos debet ineffabilis suavitas, quae ibi. percipitur : admirabilis perfectio quae ibi addiscitur : principium omnis beatitudinis quod ibi reperitur. Nam fons omnis beatitudinis summus Deus, ibi cognoscitur : et quod cognoscitur, hoc amatur : et quod vere amatur, hoc desideratur : et pro quo studiose laboratur, hoc tandem acquiritur : cumque tandem acquisitum fuerit, cum delectatione interminabili possidetur. De hac Ii. Bernardus : " Quae enim anima semel a Domino didicit et accepit intrare ad seipsam, et in intimis suis Dei praesentiam suspirare et quaerere faciem ejus semper : (Spritus est enim Deus : et qui quaerunt eum, oportet eos in spiritu ambulare, et non in carne, ut secundum carnem vivant). Talis, inquam, anima, nescio an vel ipsam gehennam ad tempus experiri horribilius poenaliusve ducat, quam post spiritualis studii hujus gustatam semel suavitatem, exire denuo ad illecebras, vel potius ad molestias carnis, sensuumque inexplebilem repetere curiositatem : dicente Ecclesiaste : Oculus non impletur visu, nec auris auditu . Audi enim hominem expertum, quae loquitur : Bonus es (inquit) Domine, sperantibus in te, animae quaerenti te . Ab hoc bono si quis avertere sanctam illam animam conaretur,puto haud secus accepisset, quam si se de paradiso, et ab ipso introitu gloriae, conspiceret deturbari. Audi adhuc et alium similem huic : Tibi dixit cor meum, ait, exquisivit te facies mea : faciem tuam, Domine, requiram . Unde dicebat : Mihi autem adhaerere Deo bonum est . Et item loquens ad animam suam., dicit : Convertere, anima mea inrequiem tuam, quia Dominus benefecit tibi . ''Dico ergo vobis, nihil est quod in tantum formidet quisquis hoc beneficium semel accepit, quam ne a gratia derelictus, necesse habeat denuo egredi ad carnis consolationes, imo desolationes, rursumque carnalium sensuum sustinere tumultus . " In hac contemplatione fuit D. Augustinus, cum dixit : " Mihi autem displicebat quod agebam in soeculo : et oneri mihi erat valde, non jam inflammantibus cupiditatibus, ut solebant, spe honoris et pecunioe. Jam enim me illa non delectabant, proe dulcedine tua, et decore domus tuoe, quam dilexi , "

D. Argumentum veroe contemplationis habet, quem in miseria hujus mundi vivere toedet, cum B. Tobia dicens : Expedit mihi mori magis quam vivere , Et cum Job : Toedet animam meam vitoe meae . Et cum B. Paulo : Infelix ego homo ! quis me liberabit de corpore mortis hujus ? Et qui ad fontem vitoe sitit, dicens cum Psalmista : Quemadmodum desiderat cervus ad fontes aquarum, ita desiderat anima mea ad te, Deus , Unde D. Gregorius : " Contemplativa vita est, charitatem quidem Dei. ei proximi tota mente retinere: sed ab exteriore actione quiescere, soli desiderio conditoris inhaerere, ut nil jam agere debeat : sed calcatis curis omnibus, ad videndam faciem sui creatoris animus inardescat : ita ut jam noverit carnis corruptibilis pondus cum maerore portare, totisque desideriis appetere illis hymnidicus Angelorum choris interesse, admisceri caelestibus civibus, de aeterna in conspectu. Dei incorruptione gaudere . "

E. Argumentum falsae contemplationis habet, qui aliquid de Deo, vel aliqua perfectione ejus cognoscit, cui veritas sacrae Scripturae contradicit : et hoc tamen per rationes temere defendit. Ex. hoc olim haereses processerunt, scilicet Arii, qui Filium coaeternum et consubstantialem Patri negavit : et Sabellii, qui personas in Trinitate confudit, ponens nominalem tantum differentiam, cum vere differant proprietatibus. Pater enim proprie habet innascibilitatem, Filius proprie nascibilitatem, Spiritus sanctus processionem.