PSALMUS I. Felicitas justorum, et impiorum miseria.
Dicit ergo: His malis caret,nec hoc tantum sed in lege Domini voluntas ejus.
Psalmus II. Christi imperium panis conatibus homines expugnabunt.
PSALMUS III. David fugiens Absalom a Deo salutem sperat.
PSALMUS IV. David hortatur ad pacem et omnia bona speranda.
PSALMUS V. Contra malignum, auxilium divinum implorat justus.
PSALMUS VI. Oratio poenitentis Dei misericordiam implorantis.
PSALMUS VIII. In operibus suis mirabilis Dominus.
PSALMUS IX. Celebratur potentia Dei qui impios disperdit et pauperes tuetur.
Dicit ergo : Sic adulabuntur impii
PSALMUS XI. Oratio pro imploranda Dei ope contra impios.
PSALMUS XII. Deprecatio animae fidelis in tribulatione.
Dicit ergo: Sic fecisti, sed tandem
Dicit ergo : Sic retribuet mihi et justitiam, et puritatem: et hoc justum,
PSALMUS XVIII. Deum praedicant creaturae et divina. Peccatorum condonatio postulatur.
PSALMUS XIX. Oratio pro principe ad bellum proficiscente.
PSALMUS XX. Christi post depictos inimicos gratiarum actio.
PSALMUS XXI. Christus moriturus obsecrat ut sibi adsit Deus, et eum laudat.
Dicit ergo : Sic rogo : nec mirum :
Dicit ergo : Sic mea dimitte delicta, nec hoc tantum peto, imo, respice ini - micos meos,
PSALMUS XXVI. David sitam profitetur fiduciam in Deo, et ejus implorat auxilium.
PSALMUS XXVIII. Vocantur filii Dei ad adorandum Dominum, cujus vox describitur.
PSALMUS XXIX. Gratiarum actio pro liberatione a morte et tribulatione.
PSALMUS XXX. Precatio Christi et fidelium se Deo in moerore commitentium.
PSALMUS XXXIII. Benedicit Dominum qui est justorum lumen et tutela, et impiorum aversor.
PSALMUS XXXIV. Inimicis excidium, sibi salutem precatur.
Dicit ergo : Confundantur, pro peccatis praeteritis : et revereantur,
PSALMUS XXXV. Impiorum malitia justitia Dei: iustorum gloria.
PSALMUS XXXVI. Bonorum et malorum dispares sunt spes et exitus.
Dicit ergo : 0 infirme, Noli aemulari, indignari scilicet, et offendi, in malignantibus,
PSALMUS XXXVIII. Agit de vanitate et brevitate vitae. Deum orat ut peccatum remittat, et sibi adsit.
PSALMUS XLI. Homo exsul et conturbatus anhelat ad meliorem vitam,
PSALMUS XLII. Spem in Domino reponit a quo judicari exoptat.
PSALMUS XLVI. Deus omnis terroe Dominus
PSALMUS XLVII. Magnus et laudabilis Dominus qui fundavit Sion.
PSALMUS XLVIII. Nihil prosunt opes contra infernum.
Dicit ergo : Audite haec, quae di- cturus sum, omnes gentes
PSALMUS L Poenitentis animae amara contritio.
PSALMUS LI. Frustra in divitiis sperant impii: salus est sperantibus in Domino.
Dicit ergo : Sic gaudebunt justi super afflictum iniquum, et dicent ridendo :
PSALMUS LII. Impiorum insipientia, numerus et paena.
Dicit ergo : Tales sunt mali, sed
Jacta super Dominum curam tuam.
Dicit ergo: Sic psallam, quia es Deus meus
Dicit ergo : Sic vana salus hominis, sed nos. faciemus vir Iidem,
PSALMUS LX. Exsul petit reditum, longam vitam, et ampliationem regni Christi.
Dicit ergo : Sic exclamari, et tu exaudisti me, et hoc in petra, Christo.
PSALMUS LXII. Exsul se in Dei laudibus consolatur : praedicit hostium ruinam.
PSALMUS LXIII. Implorat Dei opem contra inimicos : peribunt, et laetabitur justus.
Dicit ergo : Tanta mala patior, propter quod salvum fac : et etiam quia
Dicit ergo : Bene solvi quae non ra- pueram, quia o Deus Pater, tuscis,
Dicit ergo : Quae praemisi, sustinui ab omnibus simpliciter, et etiam extra-
Dicit ergo : Haec mala mihi intulerunt, ego vero e contrario, orationem meam, ad te,
Dicit ergo : Sic laudabo, et placebit talis laus Deo super vitulum novellum, .
PSALMUS LXIX. Oratio ad opem Dei petendam in magnis periculis.
PSALMUS LXX. Opem Dei implorat adversus persecutores : promittit se Deo gratias acturum.
Dicit ergo : Non est similis tibi : quia quantas ostendisti, etc.
PSALMUS LXXI. Christi regnum justum, pacificum et felix precatur.
Dicit ergo : Sic sit nomen ejus benedi- ctum, et dictum est, quia ante solem
PSALMUS LXXII. Impii felices in hac vita peribunt: Domino adhaerere bonum est.
Dicit ergo : Sic invidus, instabilis fui, terrena inordinate dilexi, et nescivi,
Dicit ergo : Sic rogo ut memor sis, quia ecce inimicus, Judaeorum scilicet populus, ((improperavit
Dicit ergo : Quoniam sic est ut praemisi, propter hoc vovete, et post votum, reddite Deo vestro.
PSALMUS LXXVII. Judaeos excitat memorando beneficia et flagella Dei.
Dicit ergo : Sic dedit volatilia ad capiendum apta : et post manducaverunt, et saturati sunt, nimis,
Dicit ergo : Sic eos in rebus suis affinxit, et post misit in eos iram,
Dicit ergo : Sic est destructa vinea Judaeae, sed, o Deus virtutum, quae
PSALMUS LXXXI. Domini deorum terrae judex judices improbos arguit.
PSALMUS LXXXII. Exponit hostium improperia, et illis exsilium imprecatur.
Dicit ergo : Sic rogo, ut placatus sis avertendo malum, et culpae et paenae :
Dicit ergo : Sic nullus similis, quia Deus est qui glorificatur in consilio, sanctorum suorum :
PSALMUS XCVII. Hortatio ad congratulandum Christo venturo.
Dicit ergo : Dixi, quod psallatis, et ecce modum addo quo psallere debetis.
Dicit ergo : Sic custodiebant testimo-
PSALMUS CII. Omnes creaturas invitat ad recolenda Dei beneficia.
Dicit ergo : Benedic, anima mea, Domino. Tob. xiii, 19 : Anima mea, benedic Dominum, quoniam,
PSALMUS CIV. Hortatur ad cultum Del, memorans ejus beneficia.
Dicit ergo : Sic fuit memor testamenti, promissionis scilicet, quod testamentum disposuit ad Abraham
Dicit ergo : Haec promissa fecit, et etiam dixit. Expone, ut prius.
PSALMUS CV. Deus ob suam bonitatem laudandus : Judaeorum ingratitudo.
Dicit ergo : Haec beneficia illis contulit, et in tantum aperta, quod ipsi crediderunt, verbis ejus.
Dicit ergo : Sic confitemini confessione peccati, et praecipue laudis,
PSALMUS CVII. Dicit cor suum ad Dei cultum paratum, et ideo victoriam sperat.
PSALMUS CVIII. Opem Dei implorat, et proditori dignas paenas praedicit.
PSALMUS CX. Laudat Deum ob beneficia, et incitat ad ejus timorem.
PSALMUS CXII. Laudandus Deus super omnia excelsus et exaltans humiles.
PSALMUS CXIV. Gratiarum actio pro liberatione a periculis.
PSALMUS CXVI. Ad laudandum Deum provocatio.
PSALMUS CXVIII. Multis modis ostendit beatam pilam in legis observatione esse positam.
PSALMUS CXIX. Vitae miserias luget, ab his liberari efflagitat.
PSALMUS CXX. Securus qui se Deo committit.
PSALMUS CXXII. Actus fiduciae in Deum tempore tribulationis.
PSALMUS CXXVI. Vani hominum labores quibus non opitulatur Dominus.
PSALMUS CXXVIII. Funestus impiorum exitus.
PSALMUS CXXIX. Oratio pro precando fiducialiter peccatorum petita.
PSALMUS CXXX. Humilitatis sincera professio.
PSALMUS CXXXIII. Hortatio ad benedicendum Domino.
Dicit ergo : Sic percussit magnos reges, et fortes, . Sehon scilicet, regem Amorrhaeorum,
PSALMUS CXXXVIII. Sciens Deum nihil latere, suam in eum fiduciam profitetur.
Dicit ergo : Sic omnia cognovisti, et prima: et hoc patet, supple, quia, tu, non alius, formasti me,
PSALMUS CXXXIX. Orat pro sua salute : hostibus imprecatur.
PSALMUS CXL. Petii regi a Domino tempore persecutionis.
Dicit ergo : Domine, clamavi, tam diu est, non modo clamo primo, ad te, Clamo, Ad te,
PSALMUS CXLI. Circumdatus a Saule orat pro sua salute.
PSALMUS CXLIII Gratias agit pro victoria: petit hostium exitium.
PSALMUS CXLV. Solus beatus qui soli Deo fidit.
Dicit ergo : Tanta est ejus potentia, talis veritas et justitia, et etiam o Sion,
PSALMUS CXLVI. Hortatio ad laudandum Deum ob ejus beneficia.
PSALMUS CXLVII. Ecclesiam invitat ad laudandum Deum qui eam bonis cumulavit.
PSALMUS CXLVIII. Invitat omnes creaturas ad laudandum Deum.
PSALMUS CXLIX. Gratiarum actio pro insigni victoria.
PSALMUS CL. In omnibus et ubique Deum celebrandum profitetur.
Dicit ergo : Haec bona fecit Deus, et propter hoc, " Deus sit benedictus. " Daniel. iii, 26 : Benedictus es Domine Deus patrum nostrorum. I Esdrae, vii, 27 : Benedictus Dominus Deus patrum suorum, et hoc " die " succedente " quotidie : " unde alia littera habet, " De die in diem, " Supra, in Psal. xxxiii, 2 : Benedicam Dominum in omni tempore : semper laus ejus in ore meo. Eccli, li, 8 : Laudabit usque ad mortem anima mea Dominum." Prosperum iter. " Hic secundum, certa exspectatio consummationis bonorum futurorum. Ait enim : Sic sit benedictus : et hoc justum : " quoniam Deus salutarium nostrum. " In Psal. lxxxvii, 2 : Domine Deus salutis meae. Et dator, " faciet iter prosperum " veniendi ad illa salutaria. Sed quomodo dicitur hoc? Nonne dicitur, Matth, vii, 14 : Arcta via est, quae ducit ad vitam ? Quomodo ergo prospera? Respondeo : Arcta est sine dubio in se, sed ipsam arctitudinem sanctis reddit dulcem, et sic prosperam, secundum quod exponitur illud Isa. lv, 11 : Prosperabitur in his, ad quae misi illud, scilicet Verbum meum, quamvis multa dura passum sit. Si quis enim bene confidat, eo ipso quod antecessit, prosperum iter fecit, ipse columna nubis et ignis, quae filios Israel deducebat prospere per desertum . Tob. v, 21 : Bene ambuletis, et sit Deus in itinere vestro, et Angelus ejus comitetur vobiscum. Qui hanc non sequitur, non prosperabitur. Eccle. x, 15 : Labor stultorum affliget eos, qui nesciunt in urbem pergere.''
" Deus noster, Deus salvos. ". Hic tertium secundae partis totius hujus Psal- mi, in quo post narrata beneficia praedicationis et infusionis donorum Spiritus sancti, sequitur beneficium mirabilis operationis maxime in conversione peccatorum quasi desperatorum, et humiliatione adversariorum : et secundum hoc dicuntur duo. Primo, adversariorum humiliatio et dejectio. Secundo, extremorum in peccatis conversio, ibi, " Dixit Dominus : Ex Basan. "
In prima duo. Primo, descriptio adversarios confringentis. Secundo, summa confractio ipsorum, ibi, " Verumtamen Deus confringet. "
In prima duo. Primo, describit eum in virtute salvandi omnes generaliter qui salvantur. Secundo, ab humilitate qua voluit sicut alii subjici morti, ibi, " Et Domini Domini. " Vel a virtute seipsum suscitandi potenter secundum aliam lecturam.
Ait ergo : Haec quae praemisi bona, faciet. " Et Deus, " non quorumcumque, illorum scilicet qui colunt idola : imo " noster. " Psal. xcv, 5 : Omnes dii Gentium, daemonia : Deus autem noster in caelo, supple, est.
" Deus salvos faciendi, " hoc est, salvandi omnes quicumque salvantur generaliter. Act. IV, 12: Nec aliud nomen est sub caelo datum hominibus, in quo oporteat nos salvos fieri. Joan.XII, 47 : Non veni ut judicem mundum, sed ut salvificem mundum. Et iii, 17 : Non enim misit Deus Filium suum in mundum, ut judicet mundum, sed ut salvetur mundus per ipsum. Et quamvis tantae virtutis sit, tamen " Domini Domini : " Domini Judaeorum, Domini Gentium : vel Domini corporum, Domini animarum : vel Domini praecipientis quae facienda sunt, Domini prohibentis quae sunt cavenda : est " exitus, " de hac vita, " mortis, " supple, exitus. Mori enim voluit, Isa. LIII, 12 : Tradidit in mortem animam suam. AdPhilip.II,8 : Factus est obediens usque ad mortem, mortem autem crucis. Hic exitus de quo alibi, in Psal. cxx, 8 : Dominus custodiat introitum tuum,ei exitum tuum. Et bene dicit eum hic esse Dominum, quia etiam cum exiret de mundo per mortem, ipse tamen erat dominus mortis, quod nullus alius umquam potuit. Eccle. viii, 8 : Non est in hominis potestate prohibere spiritum, scilicet ne exeat: nec habet potestatem in die mortis. Sed Christus dicit, Joan. x, 18 : Potestatem habeo ponendi animam meam: et potestatem habeo iterum sumendi eam... nemo tollit eam a me. Vel sic : Ita potest omnes salvare generaliter, et " domini " vitae, et " domini " mortis. Sap. XVI, 13 : Tu es enim, Domine, qui vitae et mortis habes potestatem. Est " exitus mortis, " id est, exitus a morte, id est, resurrectio : quasi suum sua virtute a morte exire. Osee, xiii, 14 : Ero mors tua, o mors. Vel sic posset exponi: " Mortis domini domini exitus, " id est, Ecclesiae reditus, qui vulgariter exitus appellatur, videat qui expendit quantum expendit.
" Verumtamen Deus confringet. " Hic secundum, inimicorum destructio : et.
i
tanguntur duo. Primo, destructio. Secundo, consummatio in destructione, ibi, " Verticem capilli. "
Ait enim : Sic Deus quamvis Dominus morietur, " verumtamen Deus, " quantumcumque impotens videatur, " confringet capita inimicorum suorum, " naturalia ad litteram. In Psal. CIX, 6 : Conquassabit capita in terra multorum. Psal. II, 9 : Tamquam vas figuli confringes eos. Isa. xxx, 14 : Comminuetur sicut conteritur lagena figuli contritione pervalida : et non invenietur de fragmentis ejus testa, etc. Vel capita dicit majores interinimi eos,quos confringet humiliando,vel tandem aeternaliter cruciando. Amos, VI, 1 : Vae qui opulenti estis in Sion, optimates capita populorum. Eccli.XXIV, 11 : Et omnium excellentium et humilium corda virtute calcavi,
" Et confringet verticem perambulantium in deliciis suis, " non illa relinquens tium. " Verticem, " inquam, " capilli, "
vanitatis. Capillus enim quid inutile est, et vanum. Vel," verticem capilli, " quia usque ad capillum totam penitus confringet. Vel melius in vertice notatur superbia. In capillo qui nascitur ex superfluo, temporalis abundantia. Superbiam ergo de temporali abundantia ortam, quae est vertex capilli, Dominus humiliabit, et dejecit eos qui perseverant in malis, quod est perambulare in delictis. Prov.I, 16 : Pedes illorum ad malum currunt. Isa. ii, 11 : Oculi sublimes hominis humiliati sunt, et incurvabitur altitudo virorum.
" Dixit Dominus : Ex Basan. " Hic secundum beneficium, extremorum in peccatis plena conversio et universalis : unde dicuntur duo. Primo, consummatio conversionis. Secundo, multitudo et differentia conditionum in conversis, et quidam ordo., ibi, " Praevenerunt principes. "
In prima duo. Primo, consummata conversio, Secundo, motivum ad conversionem, et ratio quare, ibi, " Viderunt ingressus, "
Et in prima duo. Primo, conversio. Secundo, consummatio in conversione, ibi, " Ut intingatur. "
In prima duo. Primo, conversio simpliciter omnium. Secundo, magis immersorum in peccatis, ibi, " Convertam. "