PSALMUS I. Felicitas justorum, et impiorum miseria.
Dicit ergo: His malis caret,nec hoc tantum sed in lege Domini voluntas ejus.
Psalmus II. Christi imperium panis conatibus homines expugnabunt.
PSALMUS III. David fugiens Absalom a Deo salutem sperat.
PSALMUS IV. David hortatur ad pacem et omnia bona speranda.
PSALMUS V. Contra malignum, auxilium divinum implorat justus.
PSALMUS VI. Oratio poenitentis Dei misericordiam implorantis.
PSALMUS VIII. In operibus suis mirabilis Dominus.
PSALMUS IX. Celebratur potentia Dei qui impios disperdit et pauperes tuetur.
Dicit ergo : Sic adulabuntur impii
PSALMUS XI. Oratio pro imploranda Dei ope contra impios.
PSALMUS XII. Deprecatio animae fidelis in tribulatione.
Dicit ergo: Sic fecisti, sed tandem
Dicit ergo : Sic retribuet mihi et justitiam, et puritatem: et hoc justum,
PSALMUS XVIII. Deum praedicant creaturae et divina. Peccatorum condonatio postulatur.
PSALMUS XIX. Oratio pro principe ad bellum proficiscente.
PSALMUS XX. Christi post depictos inimicos gratiarum actio.
PSALMUS XXI. Christus moriturus obsecrat ut sibi adsit Deus, et eum laudat.
Dicit ergo : Sic rogo : nec mirum :
Dicit ergo : Sic mea dimitte delicta, nec hoc tantum peto, imo, respice ini - micos meos,
PSALMUS XXVI. David sitam profitetur fiduciam in Deo, et ejus implorat auxilium.
PSALMUS XXVIII. Vocantur filii Dei ad adorandum Dominum, cujus vox describitur.
PSALMUS XXIX. Gratiarum actio pro liberatione a morte et tribulatione.
PSALMUS XXX. Precatio Christi et fidelium se Deo in moerore commitentium.
PSALMUS XXXIII. Benedicit Dominum qui est justorum lumen et tutela, et impiorum aversor.
PSALMUS XXXIV. Inimicis excidium, sibi salutem precatur.
Dicit ergo : Confundantur, pro peccatis praeteritis : et revereantur,
PSALMUS XXXV. Impiorum malitia justitia Dei: iustorum gloria.
PSALMUS XXXVI. Bonorum et malorum dispares sunt spes et exitus.
Dicit ergo : 0 infirme, Noli aemulari, indignari scilicet, et offendi, in malignantibus,
PSALMUS XXXVIII. Agit de vanitate et brevitate vitae. Deum orat ut peccatum remittat, et sibi adsit.
PSALMUS XLI. Homo exsul et conturbatus anhelat ad meliorem vitam,
PSALMUS XLII. Spem in Domino reponit a quo judicari exoptat.
PSALMUS XLVI. Deus omnis terroe Dominus
PSALMUS XLVII. Magnus et laudabilis Dominus qui fundavit Sion.
PSALMUS XLVIII. Nihil prosunt opes contra infernum.
Dicit ergo : Audite haec, quae di- cturus sum, omnes gentes
PSALMUS L Poenitentis animae amara contritio.
PSALMUS LI. Frustra in divitiis sperant impii: salus est sperantibus in Domino.
Dicit ergo : Sic gaudebunt justi super afflictum iniquum, et dicent ridendo :
PSALMUS LII. Impiorum insipientia, numerus et paena.
Dicit ergo : Tales sunt mali, sed
Jacta super Dominum curam tuam.
Dicit ergo: Sic psallam, quia es Deus meus
Dicit ergo : Sic vana salus hominis, sed nos. faciemus vir Iidem,
PSALMUS LX. Exsul petit reditum, longam vitam, et ampliationem regni Christi.
Dicit ergo : Sic exclamari, et tu exaudisti me, et hoc in petra, Christo.
PSALMUS LXII. Exsul se in Dei laudibus consolatur : praedicit hostium ruinam.
PSALMUS LXIII. Implorat Dei opem contra inimicos : peribunt, et laetabitur justus.
Dicit ergo : Tanta mala patior, propter quod salvum fac : et etiam quia
Dicit ergo : Bene solvi quae non ra- pueram, quia o Deus Pater, tuscis,
Dicit ergo : Quae praemisi, sustinui ab omnibus simpliciter, et etiam extra-
Dicit ergo : Haec mala mihi intulerunt, ego vero e contrario, orationem meam, ad te,
Dicit ergo : Sic laudabo, et placebit talis laus Deo super vitulum novellum, .
PSALMUS LXIX. Oratio ad opem Dei petendam in magnis periculis.
PSALMUS LXX. Opem Dei implorat adversus persecutores : promittit se Deo gratias acturum.
Dicit ergo : Non est similis tibi : quia quantas ostendisti, etc.
PSALMUS LXXI. Christi regnum justum, pacificum et felix precatur.
Dicit ergo : Sic sit nomen ejus benedi- ctum, et dictum est, quia ante solem
PSALMUS LXXII. Impii felices in hac vita peribunt: Domino adhaerere bonum est.
Dicit ergo : Sic invidus, instabilis fui, terrena inordinate dilexi, et nescivi,
Dicit ergo : Sic rogo ut memor sis, quia ecce inimicus, Judaeorum scilicet populus, ((improperavit
Dicit ergo : Quoniam sic est ut praemisi, propter hoc vovete, et post votum, reddite Deo vestro.
PSALMUS LXXVII. Judaeos excitat memorando beneficia et flagella Dei.
Dicit ergo : Sic dedit volatilia ad capiendum apta : et post manducaverunt, et saturati sunt, nimis,
Dicit ergo : Sic eos in rebus suis affinxit, et post misit in eos iram,
Dicit ergo : Sic est destructa vinea Judaeae, sed, o Deus virtutum, quae
PSALMUS LXXXI. Domini deorum terrae judex judices improbos arguit.
PSALMUS LXXXII. Exponit hostium improperia, et illis exsilium imprecatur.
Dicit ergo : Sic rogo, ut placatus sis avertendo malum, et culpae et paenae :
Dicit ergo : Sic nullus similis, quia Deus est qui glorificatur in consilio, sanctorum suorum :
PSALMUS XCVII. Hortatio ad congratulandum Christo venturo.
Dicit ergo : Dixi, quod psallatis, et ecce modum addo quo psallere debetis.
Dicit ergo : Sic custodiebant testimo-
PSALMUS CII. Omnes creaturas invitat ad recolenda Dei beneficia.
Dicit ergo : Benedic, anima mea, Domino. Tob. xiii, 19 : Anima mea, benedic Dominum, quoniam,
PSALMUS CIV. Hortatur ad cultum Del, memorans ejus beneficia.
Dicit ergo : Sic fuit memor testamenti, promissionis scilicet, quod testamentum disposuit ad Abraham
Dicit ergo : Haec promissa fecit, et etiam dixit. Expone, ut prius.
PSALMUS CV. Deus ob suam bonitatem laudandus : Judaeorum ingratitudo.
Dicit ergo : Haec beneficia illis contulit, et in tantum aperta, quod ipsi crediderunt, verbis ejus.
Dicit ergo : Sic confitemini confessione peccati, et praecipue laudis,
PSALMUS CVII. Dicit cor suum ad Dei cultum paratum, et ideo victoriam sperat.
PSALMUS CVIII. Opem Dei implorat, et proditori dignas paenas praedicit.
PSALMUS CX. Laudat Deum ob beneficia, et incitat ad ejus timorem.
PSALMUS CXII. Laudandus Deus super omnia excelsus et exaltans humiles.
PSALMUS CXIV. Gratiarum actio pro liberatione a periculis.
PSALMUS CXVI. Ad laudandum Deum provocatio.
PSALMUS CXVIII. Multis modis ostendit beatam pilam in legis observatione esse positam.
PSALMUS CXIX. Vitae miserias luget, ab his liberari efflagitat.
PSALMUS CXX. Securus qui se Deo committit.
PSALMUS CXXII. Actus fiduciae in Deum tempore tribulationis.
PSALMUS CXXVI. Vani hominum labores quibus non opitulatur Dominus.
PSALMUS CXXVIII. Funestus impiorum exitus.
PSALMUS CXXIX. Oratio pro precando fiducialiter peccatorum petita.
PSALMUS CXXX. Humilitatis sincera professio.
PSALMUS CXXXIII. Hortatio ad benedicendum Domino.
Dicit ergo : Sic percussit magnos reges, et fortes, . Sehon scilicet, regem Amorrhaeorum,
PSALMUS CXXXVIII. Sciens Deum nihil latere, suam in eum fiduciam profitetur.
Dicit ergo : Sic omnia cognovisti, et prima: et hoc patet, supple, quia, tu, non alius, formasti me,
PSALMUS CXXXIX. Orat pro sua salute : hostibus imprecatur.
PSALMUS CXL. Petii regi a Domino tempore persecutionis.
Dicit ergo : Domine, clamavi, tam diu est, non modo clamo primo, ad te, Clamo, Ad te,
PSALMUS CXLI. Circumdatus a Saule orat pro sua salute.
PSALMUS CXLIII Gratias agit pro victoria: petit hostium exitium.
PSALMUS CXLV. Solus beatus qui soli Deo fidit.
Dicit ergo : Tanta est ejus potentia, talis veritas et justitia, et etiam o Sion,
PSALMUS CXLVI. Hortatio ad laudandum Deum ob ejus beneficia.
PSALMUS CXLVII. Ecclesiam invitat ad laudandum Deum qui eam bonis cumulavit.
PSALMUS CXLVIII. Invitat omnes creaturas ad laudandum Deum.
PSALMUS CXLIX. Gratiarum actio pro insigni victoria.
PSALMUS CL. In omnibus et ubique Deum celebrandum profitetur.
Dicit ergo : Sic omnium eris spes, et hoc quia tu, " accinctus potentia " divinitatis (divinitas enim in Christo quasi cingebat humanitatem, et tenebat) eris " praeparans montes, " id est, Apostolos, " in virtute tua, " eis desuper infusa. Luc. XXIV, 49 : Sedete in civitate, quoadusque induamini virtute ex alto. Et est argumentum expressum, quodnon in quantum homo dat Deus gratiam, et virtutes. Montes autem dicuntur Apostoli, in quibus fundata sedet Ecclesia. Psal. lxxxvi, 1 : Fundamenta ejus in montibus sanctis. Et propter hoc ejus fortitudinem diabolus admiratur, Judith, v, 3 : Dicite mihi quis est iste populus qui montana obsidet ? Hos praeparavit Christus constantiam tribuendo, ut nihil timeant, Matth. x, 28 : Nolite timere eos qui occidunt corpus, animam autem non pos-sunt occidere. Et veritatis intelligentiam, Matth. v, 14 : Vos estis lux mundi. Et infra, v. 16 : Sic luceat lux vestra coram hominibus, ut, etc. Et in opere strenuitatem ut facerent quod docerent, Luc. x, 19 : Ecce dedi vobis potestatem calcandi supra serpentes, etc, cui non poterunt resistere adversarii vestri. Et locutionis et facundiae gratiam, ut posset dici de quolibet illorum: Diffusa est gratia in labiis tuis 1. Quia Eccli. xx, 21 : Homo acharis, hoc est, sine gratia, quasi fabula vana. In adversis patrientiam, Matth. v, 39 : Qui te percusserit in dextera maxilla, praebe ei et alteram. Psal. XCI, 15: Bene patientes erunt ut annuntient. In montibus gravitatem, Ezech. I,7: Planta pedis eorum quasi planta vituli, qui graviter incedit. Psal.XXXIV, 18 : In populo gravi laudabo te. Et faciendi miracula potestatem, Matth. x, 8: Infirmos curate, mortuos suscitate, leprosos mundate, daemones ejicite.
" Qui conturbas profundum. " Hic secundum, in quo tangitur effectus hujus praeparationis. Primo, in aliis ab istis montibus. Secundo, in ipsis, ibi, " Exitus matutini. "
In prima duo. Primo, ostendit effectum metaphorice. Secundo, subjungitur expositio metaphorice, ibi, " Turbabuntur gentes. "
In prima duo. Primo, conturbatio ignorantium et infidelium simpliciter. Secundo, etiam rebellium, ibi, " Sonum fluctuum. "
Dicit enim : Sic praeparas montes, Apostolos, et primos praedicatores : et per hoc tu es, " qui conturbas profundum maris, " infideles, qui sunt in profundo iniquitatis, et mundanae amaritudinis. ". Et conturbas sonum, " id est, fluctuantes et sonantes contra fidei veritatem, scilicet rebelles. Job, xxxviii, 16 : Numquid ingressus es profunda maris ? cor scilicet peccatoris, ad conturbandum ipsum bona conturbatione. Isa. lvii, 20 : Impii quasi mare fervens. Jerem. XVII, 9 : Profundum est cor hominis et inscrutabile, quis cognoscet illud ? Osee, IX, 9 : Pro funde peccaverunt.
" Turbabuntur gentes. " Hic explanat quod dixerat eo ordine quo praedixit.
Ait enim : Vere conturbas profundum maris, id est, conturbabis : quia " a signis tuis, " a miraculis ab Apostolis factis, quae tua erunt, tua invocatione facta, et virtute. Act. III, 6 et 7 : In nomine Jesu Christi Nazareni surge et ambula. Et apprehensa manu ejus dextera, allevavit eum. Et IX, 34 : aenea, sanat te Dominus Jesus Christus : surge, et sterne tibi. Et continuo surrexit.
" Turbabuntur gentes, " infideles. Ecce maris conturbatio. Alibi, in Psal. CI, 16 : Timebunt gentes nomen tuum, Domine. Habac. iii, 7: Turbabuntur pelles terrae Madian, visis nimirum signis. Angelus autem Domini, id est, gratia, descendebat secundum tempus in piscinam, in Gentilitatem scilicet, ''et movebatur aqua , Gentilium corda.
" Et qui habitant terminos, " Gentilitatis, rebelles veritati, qui sunt in fine et termino erroris, similiter " turbabuntur a signis : " qui bene dicuntur termini terrae, quia sicut terrae superficies opponit se lumini ne transeat, sic tales veritati. Job, XXIV, 23 : Ipsi semper rebelles fuerunt lumini. Habitantes etiam terminos sunt avari, qui possessiones extendunt usque ad terminum loci. Isa. v, 8 : Numquid habitabitis vos soli in medio terrae ? Malach. I, 4 : Isti aedificabunt, et ego destruam : et vocabuntur termini iniquitatis.
Vel in bono, " habitantes terminos terrae, " finem mundi, vel proprii corporis, scilicet mortem attendentes. Job, XIV, 5 : Constituisti terminos ejus qui praeteri-ri non poterunt.Hi om nes turbati sun a signis et miraculis quae fieri videbunt et timuerunt, secundum illud Psal. liv 6: Dedisti metuentibus te significationem, ut fugiant, etc. Vel terminos terra ad litteram, Job, xxxvii, 3 : Lumen Ulim super terminos terrae.
" Exitus. " Hic ostenditur effectus in ipsis, vel magis vitae perfectio, quae tangitur in duobus : in laetitia amissae prosperitatis,etpraesentia adversitatis. Hoc esl enim quod hic dicitur. Quasi diceret : Sic a signis per praedicatores factis timebunt, " et delectabis, " id est, delectabiles facies ipsis praedicatoribus, " exitus matutini " prosperitatis, quae per matutinum intelligitur. " Et delectabis, " id est, delectabile facies, " vespere, " id est, adversitatem. Psal. cxx, 7 : Dominus custodiat introitum tuum, in adversitate, et exitum tuum, a prosperitate : ut habeas patientiam et delectationem.
" Visitasti terram. " Hic secundum, in quo praedicitur de conversione gentium ad Christum, et de exitu de Babylonia per praedicationem primitivorum. Dicuntur ergo duo. Primo, institutio infidelium, et repletio donis Spiritus sancti. Secundo, modus et ordo quo hoc factum est, ibi, " Flumen Dei. "
Et in prima duo. Primo, instructio ad cognitionem boni et mali. Secundo, repletio donorum Spiritus Sancti ad operationem boni, et fugam mali, ibi, " Multiplicasti. "