QUAESTIO III. Utrum sciens aliquid per confessionem et per aliam viam teneatur celare.

Tertio quaeritur, utrum sciens aliquid per confessionem et per aliam viam teneatur celare. Et quod sic, videtur:

1. Primo per quandam decretalem Innocentii, de Poenitentiis et remissionibus : " Qui peccatum sibi in poenitentia detectum praesumserit revelare, non solum a sacerdotali officio deponendum decernimus, verum etiam ad agendum poenitentiam in arctum monasterium detrudendum ": ergo si aliquis novit aliquod peccatum per confessionem, qualitercumque illud noverit aliter, non videtur, quod possit illud idem propter confessionem detegere.

2. Item, confessionis sigillum, ut supra probatum est, nullo pacto est infringendum: sed, tunc infringitur, quando confessio revelatur.: impossibile autem est hoc peccatum auditum in confessione revelare, quin reveletur confessio; sed confessio nullo modo est revelanda: ergo nec illud peccatum. Et potest fieri talis syllogismus: nulla confessio est revelanda: hoc peccatum est confessio, vel pars confessionis, quod dupliciter novit: ergo etc.

3. Item, talis, qui scit per confessionem et per aliam viam, novit ut homo et ut Deus: sed in quantum novit ut Deus, tenetur tacere: in quantum ut homo, potest dicere ei qui potest prodesse: ergo istae duae oppositas habent conditiones. Quandocumque autem opposita sunt circa idem, necesse est, quod alterum vel utrumque cadat a sui proprietate : si ergo maius dominatur supra minus et dominando vincit, et cognitio, qua cognoscit per modum Dei, simpliciter maior est: ergo videtur, quod illam tenetur sequi et ita celare.

Item, sigillum confessionis ita arcte institutum est propter scandalum, et ne mali sacerdotes malignari possint, et fideles per hoc a confessione retrahi: sed si ita esset, quod posset aliquis revelare quod per aliam viam novit: quilibet sub hoc praetextu posset omnia vel pro magna parte reveare, dicens, se aliter nosse, et sic nullus malus posset convinci nec in malitia deprehendi.

5. Item, sigillum confessionis ita annexum est confessioni, ut, quicumque confessiones audit, hoc ipso, quod audit, se obliget ad secreti habitionem: sed si tu scires aliquid et postmodum promitteres referenti illudi quod nunquam illud diceres; tenereris omnino cetare: tunc ergo videtur similiter, quod tenetur celare illud quod aliter quam per confessionem noverat.

Contra hoc arguitur sic, et suppono hic quioque, quae sunt per se nota. Prima suppositio est, quod: nihil statuendum est neque servandum, in quo fiat praeiudicium veritati

Secunda est, quod " fraus et dolus nemini debet patrocinari".

Tertia est haec, quod nullus pro aliquo tenetur mentiri.

Quarta est haec, quod nullas scienter reddit se impotentem ad id, ad quod tenetur, sine peccato mortali.

Quinta est haec, quod nihil debet statui nec servari, unde innocens possit rationabiliter accusari et condemnari, et alii de ipso scandalizari.

4. Ex prima arguo sic. Nihil servandum est, in quo fiat praeiudicium veritati; sed aliquis sacerdos potest in causa testificari, utpote qui cura alio vidit furem vel aliquod simile, cuius testificatione subtracta, latebit veritas, et regnabit falsitas: si ergo talis confessionem de culpa audiat et hoc ipso testificari non velit, fit praeiudicium veritati: ergo si hoc non debet fieri, non obligatur ad retinendum.

2. Ex secunda sic. "Fraus et dolus nemini debet patrocinari"; sed aliquis peccator sciens, se esse reum et accusatione dignum, hoc solo confitetur, ut os sacerdotis claudat: si ergo claudit ac per hoc remanet impunitus, fraus et dolus sibi patrocinatur: ergo si hoc est inconveniens, patet etc.

3. Ex tertia sic. Nullus pro aliquo tenetur mentiri: sed iste qui novit aliter quam per confessionem, non potest dicere: nescio, quin mentiatur, quia novit ut homo et ut Deus: si ergo iuravit veritatem dicere, tenetur quod novit ut homo revelare, cum ad hoc posset iuramentum ipsum arctare.

4. Ex quarta sic. Esto quod aliquis teneatur accusare proximum apud praelatum tum ex mandato divino, tum ex mandato praelati sui: iste vidit eum peccantem et audivit confitentem: si ergo tenebatur ex visu dicere et ex audito confessionis reddidit se impotentem, ergo quando audivit eius confessionem, peccavit mortaliter: quod nullo modo videtur probabile.

5. Ex quinta sic. Nihil debet servari, unde innocens possit rationabiliter condemnari; sed ita est in proposito, si. tenetur celare quod alias novit: ergo etc. Probatio: ponatur casus, quod quatuor vadant per viam ; unus peccat in conspectu omnium, unde accusandus est coram praelato et puniendus: confitetur uni de tribus: duo alii accusant illum qui peccavit et testificantur contra eum et ad maius robur testimonii advocant tertium: tertio praecipitur. quod dicat, et illi eum accusant, nisi dicat , tanquam fautor sit in aliena culpa, et praelatus rationabiliter punit ipsum ad duorum testimonium de inobedientia: si ergo hoc totum iniquum est,videtur, quod non tenetur celare. Si tu dicas mihi, quod sacerdos debet confitenti protestari, quod non accipit sub sigillo confessionis; contra: quaero, quando: aut antequam confiteatur, aut postquam confessus est. Sed ante non tenetur, quia nescit, quid Bibi velit dicere: si postquam confessio audita est, hoc nihil est,.quia ex quo confessio fuit, sigillum habuit: ergo per suam protestationem non potest illud infringere. Et iterum, quilibet sacerdos posset dicere confitenti: nolo illud sub sigillo accipere. Praeterea, esto quod obliviscatur illud dicere et habeat in corde, quamvis non in ore: videtur, quod idem debeat accidere.

CONCLUSIO.

Peccatum, quod scitur per confessionem et per aliam viam, revelari potest sine fractione sigilli, secluso tamen scandalo.

Respondeo: Dicendum, quod triplex est hic modus dicendi.

Primus est hic. Dicunt quidam, quod ex quo aliquis scit aliquid per confessionem, qualitercumque sciat et quandocumque sciat, illud vere non potest revelare : quia non potest tale quid revelari, cum sit pars confessionis, quin fiat sigillo confessionis praeiudicium, quod maxime et praecipue servandum est integrum. - Ad obiecta respondent, sicut tactum est, quod si videatur generari praeiudicium, vel sequi malam: non debet recipere sub sigillo confessionis, sed cura protestatione, quod nolit tenere secretum.

Etsi ista opinio pia videatur, pro eo quod multum tribuit sigillo confessionis: tamen posset ducere in magnum periculum, scilicet quod fieret veritati et innocentiae et obedientiae praeiudicium,et fraudi praestarelur patrocinium, sicut ostensum, est. Et constat, quod sigillum confessionis institutum ,est ad vitandum scandalum; "veritas autem propter scandalum dimittenda non est".Et iterum, illa protestatio non facit, ut possit revelare: quod alias tenet ut ceaneicfihiftoTOB; si aliquis audiuit confessiouem alicuius: et ille de illo peccato:, sib infamis: nunquid fractor sigilli dicitur, si de hac materia, cum aliquibus loquitur? Hoc videtur nimis durum et impiuim Et adeo est secunda positio, quae videtur esse temperantior, quod confessio.claudit os respectu cognitionis praecedentis, non respectu sequentis.: Et ratio huius est:quia ille qui prius novit et illud in confessionerecipit,os sibi claudit respectu prae-cedenlis? sbd non respectu sequentis.

Sed haec positio minus est rationabilis quam prima, quamvis videatur magis.sobria:.primum, quia ex hac positione ita generatur veritati praeiudicium, sicut ex prima: Ulterius dicit, quod sigillum confessionis potest omnem cognitionem antecedentem claudere, et poste cognitio superveniens potest illud aperire. Si enim confessio ideo claudit prius scitum, quia .revelare scitum est.frangere sigillum; cum illud contineatur sub sigillo, quomodo cognitio sequens dabit potentiam, loquendi vel manifestandi illud quod sub sigillo erat:clausum?.Aut si revelare quod posl scitur, in quantum post scitur, non praeiudicat confessionis sigillo: quare revelare prius scitum, cum unum et idem possit sciri per visum, deinde per confessionem, tertio per aliorum revelationem ?

Et ideo est tertius modus dicendi magis consonus veritati et rationi, quod illud quod scitur duplici via, duplici cognitione scitur. Et sicut duplici cognitione scitur, ita potest bomo oblivisci unum modum sciendi et memorari alterum, sicut patet, quia aliquando obliviscitur homo, se vidisse, et recordatur, se audisse: vel obliviscitur, se audisse per relationem, et meminit, se audisse in confessione. Et sicut, duplex est scientia sive modus sciendi, pie duplex est modus revelandi: nec unus praeiudicat alteri, ut si quis dicat: ego vidi, vel: ego in confessione didici; nec unus modus alteri praeiudicat, et sine sigilli fractione et praeiudicio et absque praeiudicio veritatis potest quod scitum est. per. cani fessionem et per alium modum revelavi, ita tamen quod modus sciendi per: confessionem semper.maneat in. occulto. Quia tamen posset ex hoc scandalum generari, maxime apud poenitentem et apud alios: credo,quod de bono et aequo: magis debet celare quam unus alius. Et ideo propter vitandum scandalum poenitentis debet ei protestari in confessione, quod non debet illud celare, non quia,illa protestatio acquirat ius revelandi, sed quia proximo aufert rationem scandali. Debet etiam permittere, se. cogi ad dicendum: cogitur autem, sive quia veritati generatur praciudicium, sive per mandatum: et ex tunc potest dicere absque omni remorsu. Cum magna enim maturitate revelandum est alienum peccatum, etiam ubi non est annexum confessionis sigillum.

Et haec positio rationabilior et securior videtur, et iurisperiti in hanc magis consentiunt.

1. Ad illud,ergo quod obiieitur de decretali, dicendum, quod loquitur de revelatione peccati eatenus, qua per confessionem scitum est: unde gravem imponit poenam, in qua poena dicitur, quod debet intrudi "in. monasterium arctum "; et hoc intelligitur, non quia cogat ad emittendum votum sed,quia pro tanto crimine compellit ad perpetuo puniendum.

2. Ad illud quod obiicitur, quod nulla confessio est revelanda: sed hoc peccatum etc.;dicendum, quod ibi est sophisma secundum accidens , pro eo quod isti peccato, in quantum revelandum, extranea est confessio. Cum enim dupliciter sciatur, secundum unum modum revelari potest et debet, secundum alium vero minime: et ideo primum, quod proponit, est falsum: non potest hoc peccatum revelari, quin reveletur confessio.

3. Ad illud quod obiicitur, quod istae cognitiones habent oppositionem et gradum: dicendum, quod verum est, quod gradum habent: sed tamen non habent oppositionem, pro eo quod secundum diversas .vias sunt: unde idem potest esse scitum et creditum : sic in proposito est intelligendum.

A. Ad illud quod obiicitur, quod malis auferenda est occasio malignandi: dicendum, quod nunquam omnino potest malis claudi aditus malefaciendi: nec adeo debet claudi,quod ex hoc claudatur bonis via recte agendi ; nec debet claudi aditus uni malo, ut aperiatur alteri:et ideo ratio illa non concludit, quod illud quod dupliciter est cognitum,. necessario operteat celari.

5. Ad illud quod obiicitur, quod promittit habere secretum, cum audit: verum est, ipsam confessionem, et illud eatenus, qua sic scitur; aliter non promittit, et si etiam promitteret, ubi veritas, vel obedientia praeciperet , revelari potest, et promissio vel iuramentum nullum esset -

unde si vidissem proximum peccantem tali peccato, quod teneor dicere superiori; si iurem sibi non dicere, non absolvor, immo dicere oportet

et facienda est poenitentia de periurio, pro eo quod contra iustitiam iuravit. Et sic patet totum.

Ex hoc autem, quod dictum est, non debet sacerdos sumere audaciam revelandi vel loqueridi de facili de eo quod per confessionem novit, pro eo quod confessionis sigillum adeo est custodiendum, ut non solum vitetur fractio, immo etiam dignum est, ut tollatur de hoc omnis suspicio, ne in contemptum veniat sacramentalis confessio .