Caput VIII.

Notam autem faciamus vobis, fratres, gratiam Dei, quae data est in Ecclesiis Macedoniae. Causam inchoat de collectis, et exemplo Ecclesiarum illarum, eos 0792A ad poenitentiam et eleemosynam provocat, ut non putarent sibi grave, quod pauperiores videant jam fecisse.

Et quod in multo experimento tribulationis abundantia gaudii ipsorum fuit. Tunc maxime gaudent, quando fuerint tribulati, scientes Apostolos contumeliam in consilio passos pro nomine Christi, publica laetitia fuisse gavisos.

Et altissima paupertas eorum abundavit in divitias simplicitatis eorum. Multum quidem in terrena facultate sunt pauperes: sed in magna simplicitate sunt divites: plus cupientes dare quam habent. Ac propterea Deus animum magis probat, quam quod dextera porrigit; qui enim quantum potest facit, totum fecit. Similiter dives et pauper, quamvis dives 0792B amplius dare videatur.

Quia secundum virtutem testimonium illis reddo, et supra virtutem voluntarii fuerunt. Verbis praeposteris hoc dicit Testimonium illis reddo, quod secundum vires facientes, supra virtutem voluntarii fuerunt.

Cum multa exhortatione obsecrantes nos gratiam et communicationem ministerii, quod fit in sanctos. Multum suadentes nos, rogaverunt, ut gratanter, quae offerebant, susciperemus in ministerium sanctorum.

Et non sicut speravimus: sed semetipsos dederunt primum Domino, deinde nobis. Amplius quam sperabamus fecerunt, non contenti sua dare, sed seipsos primo Domino tradiderunt, deinde nobis; hoc est, 0792C Deus videt voluntatem eorum, nos effectum.

Per voluntatem Dei. Non ut nobis placerent sine Domini voluntate.

Ita ut rogaremus Titum: ut quemadmodum coepit, et perficiat in vobis etiam gratiam istam. Illorum devotione accensi sumus mittere eum ad vos: ut doctrina et dispositione sua, etiam hoc in vobis perficiat, ne quid minus caeteris habeatis. De collaudatione Corinthiorum et aequalitate, prout quisque habuit, et de ministerio quod fit in sanctos, agit.

Sed sicut in omnibus abundatis fide, et sermone, et scientia, et in omni sollicitudine, insuper et charitate vestra in nos. Nota eum fide scientiam esse laudabilem.

Ut et in hac gratia abundetis. Ne cum in aliis vincatis, 0792D in hoc ab aliis superemini.

Non quasi imperans dico: sed per aliorum sollicitudinem, etiam vestrae charitatis ingenium bonum comprobans. Non impero, nec exigo, sed consilium do: ut sicut in multis formam aliis praebetis: ita et in isto opere faciatis. Est enim vobis sic ingenita pietas, ut ab aliis eam discere minime egeatis.

Scitis enim gratiam Domini nostri Jesu Christi: quoniam propter vos egenus factus est, cum esset dives: ut illius inopia vos divites essetis, et consilium in hoc do. Hoc enim vobis utile est. Non ignoratis Dei Filium propter vos pauperem factum, qui universorum erat conditor et Dominus, ut ejus exemplo bonis coelestibus ditaremini. Si ergo ille propter 0793A vos temporalia universa contempsit, quanto magis vos dare debetis parva, non vestra, immo sua ei reddere. Ipsi enim datur, quidquid ejus causa porrigitur. Simul et contra Photinum facit, quod priusquam pauper fieret Christus, dives erat: quia habitabat in Patre.

Qui non solum facere, sed et velle coepistis ab anno priore. Ostendit quosdam posse facere non volentes: cum aut importunitas petentis, aut auctoritas praecipientis exigeret.

Nunc vero et facto perficite, ut quemadmodum promptus est animus voluntatis: ita sit et perficiendi, ex eo quod habetis. Quod voluntarie incepistis, implete. Omnis enim boni operis finis est expetendus. Quia sicut factum inviti, acceptum non est: ita voluntas 0793B infructuosa est, habentibus eam sine facto.

Si enim voluntas prompta est: secundum id quod habet, accepta est, non secundum id quod non habet. Ne putetis me aliquem supra vires cogere, aut tantum in hac causa a paupere quantum a divite expetere. Omnes aequaliter dabunt, si unusquisque tantum dederit, quantum potest, non secundum quod non habet. Hoc et Tobias dicebat ad filium; Prout habueris, fili, fac eleemosynam.

Non enim ut aliis sit remissio, vobis autem tribulatio: sed ex aequalitate in praesenti tempore. Non dico ut vobis nihil servetis, sed quod quidem utrique sufficiat.

Vestra abundantia illorum inopiam suppleat, ut illorum abundantia vestrae inopiae sit supplementum: 0793C ut fiat aequalitas: sicut scriptum est. Date illis carnalia, ut et illi vacantes, possint vobis reddere spiritualia. Isti enim duo gradus, sine alterutro esse non possunt: jam enim ille perfectus non erit de carnalibus cogitando, quamvis misericors, cum non habet, cui dare, vel quomodo dare doceatur.

Qui multum habuit, non abundavit: et qui modicum, non minoravit. De manna hoc dicitur, quod accepit populus in deserto, cujus exemplo docemur, quod omnis superabundantia generet vermes. Simul et ostenditur, quae Deus dat, omnibus aequalia esse debere. Et propter hujus testimonii auctoritatem, vult nobis Apostolus praesentia omnia esse communia, ut et perfecti doctrinam non abscondant, et habentes substantiam mundi, non denegent eis 0793D victum. Dignus est enim operarius cibo suo.

Gratias autem ago Deo, qui dedit eamdem sollicitudinem pro vobis in corde Titi: quoniam exhortationem quidem suscepit, sed cum sollicitior esset, sua voluntate profectus est ad vos. Gratia quidem exhortationis, et voluntate propria festinavit, ut mercedem haberet, non invitus, quasi ei sic credita dispensatio.

Misimus autem cum illo fratrem nostrum, cujus laus est in Evangelio per omnes Ecclesias. Hoc de Luca intelligitur: quia laudem in Evangelio conscribendo videtur habere prae caeteris; qui etiam Actus Apostolorum praeter Evangelia scripsit.

Non solum autem, sed et ordinatus est ab Ecclesiis 0794A comes peregrinationis nostrae, in hanc gratiam, quae ministratur a nobis. Testimonio Ecclesiarum idoneum eum et probatum fuisse demonstrat.

Ad Domini gloriam, et destinatam voluntatem nostram. Propositam, sive paratam.

Devitantes hoc, ne quis nos vituperet in hac plenitudine, quae ministratur a nobis in Domini gloriam. Ne quis dicat, quomodo Christus legem implevit: cum videamus Christianos, non tantam eleemosynam facere, quantam fieri in lege praeceptum est?

Providemus enim bona, non solum coram Deo, sed etiam coram hominibus. Nihil enim propter humanam gloriam facimus, sed tamen nolumus, ut per nos aliquis scandalum merito patiatur: sed ut omnes videntes opera nostra bona, magnificent Patrem 0794B nostrum.

Misimus autem cum illis et fratrem nostrum. Quidam hoc de Apollo asserunt dictum.

Quem probavimus in multis saepe sollicitum esse. Testimonium illi dat, ut facilius audiatur.

Nunc autem multo sollicitiorem confidentia multa in vos. Multo nunc sollicitiorem comprobamus eum, propter vos: quia vestra obedientia provocatur, sive quia adjuti a Tito, sive quia per seipsum comprobavit.

Sive pro Tito, qui est socius meus, et in vobis adjutor, sive fratres nostri, Apostoli Ecclesiarum gloria Christi. Quod dicit, hoc est: Tam Titi causa, qui eorum obedientiam collaudaverat, quam eorum qui ad ipsum fuerant pariter destinati: ita se exhiberent, 0794C ut et charitatis sinceritatem et apostolicae pro ipsis gloriae veritatem, in conspectu omnium comprobarent.

Ostensionem ergo, qua est charitatis vestrae et nostrae gloriae, pro vobis in illos ostendite in faciem Ecclesiarum: Ut videant verum esse, quod dicitur in omnibus Ecclesiis de vestro profectu. Sive aliter, ostendite charitatem vestram de qua coram omnibus Ecclesiis gloriamur.