SUMMA CONTRA GENTILES

 LIBER 1

 Capitulus 1

 Capitulus 2

 Capitulus 3

 Capitulus 4

 Capitulus 5

 Capitulus 6

 Capitulus 7

 Capitulus 8

 Capitulus 9

 Capitulus 10

 Capitulus 11

 Capitulus 12

 Capitulus 13

 Capitulus 14

 Capitulus 15

 Capitulus 16

 Capitulus 17

 Capitulus 18

 Capitulus 19

 Capitulus 20

 Capitulus 21

 Capitulus 22

 Capitulus 23

 Capitulus 24

 Capitulus 25

 Capitulus 26

 Capitulus 27

 Capitulus 28

 Capitulus 29

 Capitulus 30

 Capitulus 31

 Capitulus 32

 Capitulus 33

 Capitulus 34

 Capitulus 35

 Capitulus 36

 Capitulus 37

 Capitulus 38

 Capitulus 39

 Capitulus 40

 Capitulus 41

 Capitulus 42

 Capitulus 43

 Capitulus 44

 Capitulus 45

 Capitulus 46

 Capitulus 47

 Capitulus 48

 Capitulus 49

 Capitulus 50

 Capitulus 51

 Capitulus 53

 Capitulus 54

 Capitulus 55

 Capitulus 56

 Capitulus 57

 Capitulus 58

 Capitulus 59

 Capitulus 60

 Capitulus 61

 Capitulus 62

 Capitulus 63

 Capitulus 64

 Capitulus 65

 Capitulus 66

 Capitulus 67

 Capitulus 68

 Capitulus 69

 Capitulus 70

 Capitulus 71

 Capitulus 72

 Capitulus 73

 Capitulus 74

 Capitulus 75

 Capitulus 76

 Capitulus 77

 Capitulus 78

 Capitulus 79

 Capitulus 80

 Capitulus 81

 Capitulus 82

 Capitulus 83

 Capitulus 84

 Capitulus 85

 Capitulus 86

 Capitulus 87

 Capitulus 88

 Capitulus 89

 Capitulus 90

 Capitulus 91

 Capitulus 92

 Capitulus 93

 Capitulus 94

 Capitulus 95

 Capitulus 96

 Capitulus 97

 Capitulus 98

 Capitulus 99

 Capitulus 100

 Capitulus 101

 Capitulus 102

 LIBER 2

 Capitulus 1

 Capitulus 2

 Capitulus 3

 Capitulus 4

 Capitulus 5

 Capitulus 6

 Capitulus 7

 Capitulus 8

 Capitulus 9

 Capitulus 10

 Capitulus 11

 Capitulus 12

 Capitulus 13

 Capitulus 15

 Capitulus 16

 Capitulus 17

 Capitulus 18

 Capitulus 19

 Capitulus 20

 Capitulus 21

 Capitulus 22

 Capitulus 23

 Capitulus 24

 Capitulus 25

 Capitulus 26

 Capitulus 27

 Capitulus 28

 Capitulus 30

 Capitulus 31

 Capitulus 32

 Capitulus 33

 Capitulus 34

 Capitulus 35

 Capitulus 36

 Capitulus 37

 Capitulus 38

 Capitulus 39

 Capitulus 40

 Capitulus 41

 Capitulus 42

 Capitulus 43

 Capitulus 44

 Capitulus 45

 Capitulus 46

 Capitulus 47

 Capitulus 48

 Capitulus 49

 Capitulus 50

 Capitulus 51

 Capitulus 52

 Capitulus 53

 Capitulus 54

 Capitulus 55

 Capitulus 56

 Capitulus 57

 Capitulus 58

 Capitulus 59

 Capitulus 60

 Capitulus 61

 Capitulus 62

 Capitulus 63

 Capitulus 64

 Capitulus 65

 Capitulus 66

 Capitulus 67

 Capitulus 68

 Capitulus 69

 Capitulus 70

 Capitulus 71

 Capitulus 72

 Capitulus 73

 Capitulus 74

 Capitulus 75

 Capitulus 76

 Capitulus 77

 Capitulus 78

 Capitulus 79

 Capitulus 80

 Capitulus 82

 Capitulus 83

 Capitulus 84

 Capitulus 85

 Capitulus 86

 Capitulus 87

 Capitulus 88

 Capitulus 89

 Capitulus 90

 Capitulus 91

 Capitulus 92

 Capitulus 93

 Capitulus 94

 Capitulus 95

 Capitulus 96

 Capitulus 97

 Capitulus 98

 Capitulus 99

 Capitulus 100

 Capitulus 101

 LIBER 3

 Capitulus 1

 Capitulus 2

 Capitulus 3

 Capitulus 4

 Capitulus 5

 Capitulus 7

 Capitulus 8

 Capitulus 10

 Capitulus 11

 Capitulus 12

 Capitulus 13

 Capitulus 14

 Capitulus 15

 Capitulus 16

 Capitulus 17

 Capitulus 18

 Capitulus 19

 Capitulus 20

 Capitulus 21

 Capitulus 22

 Capitulus 23

 Capitulus 24

 Capitulus 25

 Capitulus 26

 Capitulus 27

 Capitulus 28

 Capitulus 29

 Capitulus 30

 Capitulus 31

 Capitulus 32

 Capitulus 33

 Capitulus 34

 Capitulus 35

 Capitulus 36

 Capitulus 37

 Capitulus 38

 Capitulus 39

 Capitulus 40

 Capitulus 41

 Capitulus 42

 Capitulus 43

 Capitulus 44

 Capitulus 45

 Capitulus 46

 Capitulus 47

 Capitulus 48

 Capitulus 49

 Capitulus 50

 Capitulus 51

 Capitulus 52

 Capitulus 53

 Capitulus 54

 Capitulus 55

 Capitulus 56

 Capitulus 57

 Capitulus 58

 Capitulus 59

 Capitulus 60

 Capitulus 61

 Capitulus 62

 Capitulus 63

 Capitulus 64

 Capitulus 65

 Capitulus 66

 Capitulus 67

 Capitulus 68

 Capitulus 69

 Capitulus 70

 Capitulus 71

 Capitulus 72

 Capitulus 73

 Capitulus 74

 Capitulus 75

 Capitulus 76

 Capitulus 77

 Capitulus 78

 Capitulus 79

 Capitulus 80

 Capitulus 81

 Capitulus 82

 Capitulus 83

 Capitulus 84

 Capitulus 85

 Capitulus 86

 Capitulus 87

 Capitulus 88

 Capitulus 89

 Capitulus 90

 Capitulus 91

 Capitulus 92

 Capitulus 93

 Capitulus 94

 Capitulus 95

 Capitulus 97

 Capitulus 98

 Capitulus 99

 Capitulus 100

 Capitulus 101

 Capitulus 102

 Capitulus 103

 Capitulus 104

 Capitulus 105

 Capitulus 106

 Capitulus 107

 Capitulus 108

 Capitulus 109

 Capitulus 110

 Capitulus 111

 Capitulus 112

 Capitulus 113

 Capitulus 114

 Capitulus 115

 Capitulus 116

 Capitulus 117

 Capitulus 118

 Capitulus 119

 Capitulus 120

 Capitulus 121

 Capitulus 122

 Capitulus 123

 Capitulus 124

 Capitulus 125

 Capitulus 126

 Capitulus 127

 Capitulus 128

 Capitulus 129

 Capitulus 130

 Capitulus 131

 Capitulus 132

 Capitulus 133

 Capitulus 134

 Capitulus 135

 Capitulus 136

 Capitulus 138

 Capitulus 139

 Capitulus 140

 Capitulus 141

 Capitulus 142

 Capitulus 143

 Capitulus 144

 Capitulus 145

 Capitulus 146

 Capitulus 147

 Capitulus 148

 Capitulus 149

 Capitulus 150

 Capitulus 151

 Capitulus 152

 Capitulus 153

 Capitulus 154

 Capitulus 155

 Capitulus 156

 Capitulus 157

 Capitulus 158

 Capitulus 159

 Capitulus 160

 Capitulus 161

 Capitulus 162

 Capitulus 163

 LIBER 4

 Capitulus 1

 Capitulus 2

 Capitulus 3

 Capitulus 4

 Capitulus 5

 Capitulus 6

 Capitulus 7

 Capitulus 8

 Capitulus 9

 Capitulus 10

 Capitulus 11

 Capitulus 12

 Capitulus 13

 Capitulus 14

 Capitulus 15

 Capitulus 16

 Capitulus 17

 Capitulus 18

 Capitulus 19

 Capitulus 20

 Capitulus 21

 Capitulus 22

 Capitulus 23

 Capitulus 24

 Capitulus 25

 Capitulus 26

 Capitulus 27

 Capitulus 28

 Capitulus 29

 Capitulus 30

 Capitulus 31

 Capitulus 32

 Capitulus 33

 Capitulus 34

 Capitulus 35

 Capitulus 36

 Capitulus 37

 Capitulus 38

 Capitulus 39

 Capitulus 40

 Capitulus 41

 Capitulus 42

 Capitulus 43

 Capitulus 44

 Capitulus 45

 Capitulus 46

 Capitulus 47

 Capitulus 48

 Capitulus 49

 Capitulus 50

 Capitulus 51

 Capitulus 52

 Capitulus 53

 Capitulus 54

 Capitulus 55

 Capitulus 56

 Capitulus 57

 Capitulus 58

 Capitulus 59

 Capitulus 60

 Capitulus 61

 Capitulus 62

 Capitulus 63

 Capitulus 64

 Capitulus 65

 Capitulus 66

 Capitulus 67

 Capitulus 68

 Capitulus 69

 Capitulus 70

 Capitulus 71

 Capitulus 72

 Capitulus 73

 Capitulus 74

 Capitulus 75

 Capitulus 76

 Capitulus 77

 Capitulus 78

 Capitulus 79

 Capitulus 80

 Capitulus 81

 Capitulus 82

 Capitulus 83

 Capitulus 84

 Capitulus 85

 Capitulus 86

 Capitulus 87

 Capitulus 88

 Capitulus 89

 Capitulus 90

 Capitulus 91

 Capitulus 92

 Capitulus 93

 Capitulus 94

 Capitulus 95

 Capitulus 96

 Capitulus 97

Capitulus 159

Quod rationabiliter homini imputatur si ad deum non convertatur, quamvis hoc sine gratia non possit.

Cum autem, sicut ex praemissis habetur, in finem ultimum aliquis dirigi non possit nisi auxilio divinae gratiae; sine qua etiam nullus potest habere ea quae sunt necessaria ad tendendum in ultimum finem, sicut est fides, spes, dilectio, et perseverantia: potest alicui videri quod non sit homini imputandum si praedictis careat; praecipue cum auxilium divinae gratiae mereri non possit, nec ad deum converti nisi deus eum convertat; nulli enim imputatur quod ab alio dependet. Quod si hoc concedatur, plura inconvenientia consequi manifestum est.

Sequetur enim quod ille qui fidem non habet, nec spem, nec dilectionem dei, nec perseverantiam in bono, non sit poena dignus: cum expresse dicatur, ioann. 3-36: qui incredulus est filio, non videbit vitam, sed ira dei manet super eum.

Et cum nullus ad beatitudinis finem sine praemissis perveniat, sequetur ulterius quod aliqui homines sint qui nec beatitudinem consequantur, nec poenam patiantur a deo. Cuius contrarium ostenditur ex eo quod dicitur Matth. 25, quod omnibus in divino iudicio existentibus dicetur, venite, possidete paratum vobis regnum; vel, discedite in ignem aeternum.

Ad huius dubitationis solutionem considerandum est quod, licet aliquis per motum liberi arbitrii divinam gratiam nec promereri nec advocari possit, potest tamen seipsum impedire ne eam recipiat: dicitur enim de quibusdam, iob 21-14, dixerunt deo: recede a nobis, scientiam viarum tuarum nolumus; et iob 24-13, ipsi fuerunt rebelles lumini. Et cum hoc sit in potestate liberi arbitrii, impedire divinae gratiae receptionem vel non impedire, non immerito in culpam imputatur ei qui impedimentum praestat gratiae receptioni. Deus enim, quantum in se est, paratus est omnibus gratiam dare, vult enim omnes homines salvos fieri, et ad cognitionem veritatis venire, ut dicitur I ad Tim. 2-4: sed illi soli gratia privantur qui in seipsis gratiae impedimentum praestant; sicut, sole mundum illuminante, in culpam imputatur ei qui oculos claudit, si ex hoc aliquod malum sequatur, licet videre non possit nisi lumine solis praeveniatur.