LIBER DE LAUDE MARTYRII.

 0788A I. ETSI incongruens est, fratres charissimi, in hoc favore dicendi aliquid trepidationis afferre, minimeque deceat gloriam tantae devotionis inf

 II. Est enim profecto, nisi fallor, etiam in ipso 0789B conscientiae robore admiranda formido quae nos exagitet pariter et inflammet cujus quanto pen

 0789C III. Quantae enim sit gloriae ponderate, hujus vitae cupiditatibus relegatis , atque ab omni animum naturae mundique commercio segregatum, contr

 IV. Igitur, quoniam res summa martyrium est, tria sunt quae ex eo nobis proposuimus esse dicenda: quid sit , quantum sit, cui rei prosit. Quid est erg

 V. Quid enim est in illis aliud quam sermo vacuus et inane colloquium et inanium voluptas prava verborum, sicut scriptum est: Oculos habent et non vid

 VI. Totum hoc in laudem martyrii spectat, totum gloriam passionis illuminat in qua spes futuri temporis cernitur, in qua Christus ipse operatur, cuju

 VII. Non enim dubium est quantum a Domino consequantur qui saluti suae nomen Dei praetulerunt, ut in illa judicii die meliores cruor faceret, sanguisq

 VIII Quid enim tam eximium atque sublime est, quam inter tot instrumenta carnificum devotione robusta cunctam fidei reservare virtutem ? Quid tam magn

 IX. Etenim, charissimi fratres, respicite ad hoc, quaeso vos, plenius, in quo et salus vertitur et sublimitas computatur, licet non sim nescius etiam

 X. Sic, quoties de hoste triumphalibus spoliis onustus miles ingreditur, vulneribus suis gaudet. Sic, quoties tempestatibus diu nauta fatigatus littor

 XI. Si salutem times perdere, scito te mori posse. Porro autem contemnenda tibi mors est, cui Christus occisus est. Ante oculos tibi, quaeso, concurra

 XII. Magna est enim, fratres charissimi, claritas vitam salutis aeternae honestate passionis ornare, 0793C magna sublimitas ante ora Domini aspectumqu

 XIII. Nunc jam ad eam rem, fratres charissimi, veniam ex qua ostendere satis possim quanta martyrii virtus habeatur quae tametsi omnibus est nota pro

 0794C XIV. Atque, ut transeam cuncta, meminisse debemus quanta sit gloria ad Christum immaculatum venire, consortem passionis existere, perpetuaque cu

 XV. Quamobrem, charissimi fratres, fide firma, devotione robusta, contra minas saeculi atroces et asperos insequentium fremitus adversa virtute resist

 XVI. Etenim, charissimi fratres, virtus est tanta martyrii, ut per illam credere etiam ille cogatur qui te voluit occidere. Scriptum est et legimus: I

 XVII. Quod si te dignitas ambitiosa deterret, et congesta in thesauris pecuniae magnitudo admonet, quae semper propositum bonae mentis avertit, et dev

 XVIII. Nam et Abraham sic Deo placuit qui tentatus a Deo, et filio suo non pepercit pro quo ignosci forsitan posset, si illum dubitasset occidere. A

 XIX. Jam superest, charissimi fratres, ut debeamus ostendere cui rei martyrium prosit, atque, ut illud profecto doceamus quod nos ad hunc gloriae titu

 XX. Saeviens locus, cui gehenna nomen est, magno plangentium murmure et gemitu et eructantibus flammis per horrendam spissae noctis caliginem saeva se

 XXI. Quibus autem inquisitus semper fuit Deus aut notus, numquam excidit Christi locus ubi jacet gratia, ubi virentibus campis terra luxurians alumno

 XXII. Merito enim nihil vobis, o boni martyres, denegatum, quos spes aeternitatis alit et lucis, quorumque devotio universa et mens coelesti dedita 07

 XXIII. Nihil itaque tam magnum atque venerandum quam quod liberat a morte et facit vivere et dat perpetuo regnare. Sanctis Dei hoc aptum, miseris nece

 XXIV. Quid igitur, fratres charissimi, potissimum referam, quidve dicam? Sic in unum convenientibus titulis dignitatis, turbatur animus, deducitur sen

 0800C XXV. Veniat ante oculos vestros qui dies ille sit cum spectante populo, atque intuentibus cunctis, contra terrenas cruces et minas saeculi incon

 XXVI. Considerate quid sit, charissimi fratres, omnem martyrii firmitatem sensibus vestris animisque proponite. Ecce enim in passione cujuslibet vocat

 0801B XXVII. Nunc vero, charissimi fratres, ne quis me arbitretur omnem salutem non alio statu quam in martyrio collocasse, hoc primo profecto respici

 XXVIII. Atque ut ad laudem martyrii redeam, vox est beatissimi Pauli dicentis: Nescitis quoniam qui in agone currunt, multi certant, unus autem accipi

 XXIX. Dixit hoc ille qui passus est et qui ad hoc passus est ut imitaretur Dominum, utique et nos ad hoc voluit pati ut per ipsum imitaremur Christum.

 XXX. Itaque, charissimi fratres, licet sit hoc totum Dominicae promissionis et muneris, licetque tribuatur ex alto, nec capiatur nisi ejus imperio, se

13. And now, beloved brethren, I shall come to that point whence I shall very easily be able to show you how highly the virtue of martyrdom is esteemed, which, although it is well known to all, and is to be desired on account of the insignia of its inborn glory, yet in the desire of its enjoyment has received more enhancement from the necessity of the times. Because if any one be crowned at that season in which he supposes himself to be crowned, if perchance he should die, he is greatly rewarded. Therefore, sublime and illustrious as martyrdom is, it is the more needful now, when the world itself is turned upside down, and, while the globe is partially shattered, failing nature is giving evidence of the tokens of its final destruction. For the rain-cloud hangs over us in the sky, and the very air stretches forth the mournful rain (curtain); and as often as the black tempest threatens the raging sea, the glittering lightning-flashes glow terribly in the midst of the opening darkness of the clouds. Moreover, when the deep is lashed into immense billows, by degrees the wave is lifted up, and by degrees the foam whitens, until at length you behold it rush in such a manner, that on those rocks on which it is hurled, it throws its foam higher than the wave that was vomited forth by the swelling sea. You read that it is written, that we must pay even the uttermost farthing. But the martyrs alone are relieved of this obligation; because they who trust to their desires for eternal salvation, and have overcome their longings for this life, have been made by the Lord’s precepts free from the universal suffering.11    [The sufferings of this life are here supposed to be retributive in the case of those who must be weaned from the world. Martyrs have weaned themselves, and go gladly to their rest.] Therefore from this especially, beloved brethren, we shall be able to set forth what great things the virtue of martyrdom is able to fulfil.

XIII. Nunc jam ad eam rem, fratres charissimi, veniam ex qua ostendere satis possim quanta martyrii virtus habeatur; quae tametsi omnibus est nota proque ingenitae claritatis insignibus expetenda, tamen plus addidit necessitas temporis desiderio voluntatis . Etenim est in muneribus magnis , si eo tempore quis coronetur quo coronatum se putat, si forte moriatur. Igitur, cum sit sublime excelsumque martyrium, nunc magis est necessarium quando mundus ipse subvertitur, partimque orbe concusso natura deficiens ultimi exitus momenta testatur. Nam 0794B et cum coelo imber incumbit, pluviam tristem aer praetendit , et quoties atra tempestas horrenti imminet pelago, per inter aperta nubium nocte coruscantium fulmina relucescunt; sed et cum mare magnis fluctibus volvitur, paulatim unda se tollit, paulatimque aequor albescit, donec cernas ita postmodum ruere ut in illis quibus retunditur saxis spumam altius jaciat quam undam tumidum pelagus expuebat. Legis scriptum esse usque quadrantem nos ultimum reddere. Sed solis haec pars est ablata martyribus. Etenim qui salutis aeternae cupiditatibus freti vitae hujusce desideria vicerunt, hos expertes doloris universi Domini praecepta fecerunt . Igitur hinc primum, charissimi fratres, poterimus exponere quanta martyrii virtus possit implere.