COLLATIONES IN HEXAMERON, SIVE ILLUMINATIONES ECCLESIAE

 COLLATIO I.

 COLLATIO II.

 COLLATIO III.

 COLLATIO IV.

 COLLATIO V.

 COLLATIO VI.

 COLLATIO VII.

 COLLATIO VIII.

 COLLATIO IX.

 COLLATIO X.

 COLLATIO XI.

 COLLATIO XII.

 COLLATIO XIII.

 COLLATIO XIV.

 COLLATIO XV.

 COLLATIO XVI.

 COLLATIO XVII.

 COLLATIO XVIII.

 COLLATIO XIX.

 COLLATIO XX.

 COLLATIO XXI.

 COLLATIO XXII.

 COLLATIO XXIII.

COLLATIO XVI.

De tertia visione tractatio quarta, quae prosequitur agere de theoriis ex Scriptura germinantibus, et quidem ratione fructuum in coaptatione temporum, quatenus haec sibi mutuo correspondent: et in specie explicatur comparatio septenarii secundum correspondentiam trium temporum.

Summarum. - Introductio: repetitio, 1-6. - Pars I. Mysterium muneri septenarii eiusque generalis applicatio ad decursum temporis originalis, figuralis et gratiosi. Comparatio senarii: septenariis est numerus universalitatis: invenitur in mundo maiori et minori et in Deo, 7. - Mysterium et proportionalitas in eo, 8. - Oritur a mundo archetypo, 9. - Secundum ipsum est decursus mundi secundum tria tempora, scilicet originale, figurale, gratiosum, 10. - Septem dies temporis originalis, 11. - Septem tempora figuralia, 12. - Septem tempora in novo testamento, 13. - Pars II. Correspondentia inter septem tempora originalia, figuralia et gratiosa. Tres primae dies conditionis respondent tribus primis temporibus figuralibus et gratiosis, 14. - Item, quarta et quinta, duobus sequentibus temporibus, 15. - Item, sexta respondet sexto tempori figurali et gratiam: de Angelo ascendente ab ortu solis: de septimo tempore, 16. - De duratione singulorum septem temporum figuralium et gratiosorum, 17-19. - Septeni haec tempora innuuntur in Apocalypsi et Psalterio, 20. - Pars III. Correspondentia mysteriorum septem temporum figuralium cum septem temporibus novi testamenti. Primo, quoad tria mysteria tempore naturae conditae, 21-23.

Item, quoad tria mysteria tempore culpae purgatae, 24. 23.

Item, quoad tria tempora gentis electae, 26.

Similiter, tempore legis statutae, ''27.

Similiter, tempore regalis gloriae, 28.

Similiter, tempore vocis propheticae, 29.

Denique septimo tempore quietis mediae respondent tria mysteria, 30. - Epilogus, 31.

1. Protulit terra herbam virentem et facientem semen iuxta genus suum lignumque pomiferum et habens fructum unumquodque secundum speciem suam etc. Dictum est circa istam visionem intelligentiae per Scripturam eruditae de intelligentia spirituali, quae intelligebatur per congregationem aquarum: item, de sacramentali figura, quae intelligebatur per germinationem terrae. Dictum est etiam de theoriis, quae intelliguntur et per semen et per fructum. Habent enim theoriae sementivam multiplicationem et refectivam sustentationem: ideo intelliguntur partim per semen et partim per germinationem fructuum. Quantum ad semen consistunt in coaptatiouibus temporum, secundum quod tempora sibi invicem succedunt; quantum ad arboris fructum, secundum quod tempora sibi mutuo correspondent. Secundum comparationem arboris vel seminis ad semen tempora sibi mutuo succedunt: secundum comparationem germinis ad germinans mutuo sibi correspondent, ut iam patebit.

2. Distinguuntur autem tempora secundum rationem ternarii, videlicet secundum tres leges: intra scriptam, exterius dispositam, superius infusam: secundum rationem quinarii: mane, tertia, sexta, nona, undecima , quae sunt. quinque vocationes usque ad finem mundi.

Et secundum hoc distinguuntur sex aetates: septima antem currit secundum omnes cum sexta.

Post novum testamentum non erit aliud, nec aliquod sacramentum novae legis subtrahi potest, quia illud testamentum .aeternum est . Ista tempora sibi mutuo succedunt, et multa est in eis correspondentia, et sunt sicut germinatio seminis ex semine, ut de semine arbor, et de arbore semen.

3. Assignantur autem tempora, ut sibi mutuo correspondent, primo secundum rationem unitatis, ut comparatur unum tempus novi testamenti ad unum tempus veteris testamenti secundum correspondentiam litterae et spiritus , promissionis et solutionis, figurae et veritatis, promissionis terrenae et caelestis, timoris et amoris.

4. Item, duorum temporum ad duo: in veteri testamento tempus ante Legein et tempus sub Lege; in novo autem tempus vocationis gentium et tempus vocationis ludaeorum, quae erit in Une. Et ista signata est in duobus Iiliis Iudae, scilicet Zaram et Phares . Zaram enim primo extraxit manum et obstetrix ligavit in ea coccinum, et postea retraxit manum, et exivit Phares, qui divisit maceriam. Iudaei primo crediderunt, sed statim manum retraxerunt in primitiva Ecclesia: sed postquam plenitudo gentium subintravit, tunc. Zaram exibit, et populus Iudaeorum convertetur.

5. Item, trium temporum ad tria, ut Synagogae initiator, promotae et ultimatae: et in Ecclesia tempus Ecclesiae initiatae, dilatatae et consummatae. Unde in Cantico tres fiunt admirationes: Quae est ista etc, in laudem Ecclesiae: et econtra tres deplorationes in Lamentationibus: unde non sine causa toties repetitur alphabetum.

e Item, quatuor ad quatuor, ut patuit supra in praecedenti collatione .

Item, quinque digitorum ad quinque: conditionis naturarum, inspirationis Patriarcharum, institutionis legalium, illustrationis prophetalium et restaurationis ruinarum: in novo testamento: donationis charismatum, vocationis gentium , institutionis Ecclesiarum, multiplicationis religionum, restitutionis omnium collapsorum. De quo dicitur, quod Elias, cum venerit, restituet omnia .

Sequitur de comparatione senarii, addita unitate. Et sic accipitur mensura illius qui habebat calamum habentem sex cubitos et palmum ad mensurandum templum .

Septenarius secundum Gregorium est numerus universalitatis; est in maiori mundo et in minori et in Deo.

Iste enim mundus sensibilis constat ex quatuor elementis susceptivis influentiaram caelestium et in tribus orbibus influxivis et motivis.

Minor mundus consistit in quatuor elementis, quatuor humoribus, quatuor complexionibus, quatuor qualitatibus et tribus viribus vitalibus perfectivis, scilicet vegetabili, sensibili et ratio. nali; unde illa quae sunt in mundo sensibili, in minori mundo colliguntur in quadam puritate. -Unde secundum aliquos, et non irrationabiliter, dictum est, quod orbis sideretis disponit ad susceptionem animae vegetabilis, orbis crystallinus ad susceptionem sensibilis, orbis empyreus ad susceptionem rationalis. Et secundum Hugonem quaternarius respondet corpori, ternarius respondet spiritui.

8. Septenarius autem magnum mysterium habet. Omnis autem proportio et proportionalitas est secundum rationem ternarii et quaternarii: quia necesse est, ubi est proportionalitas, ut sit in quatuor terminis vel secundum rem, vel secundum rationem. Unde Augustinus primo Musicae ostendit, proportionem ascendere usque ad quatuor, quae ex partibus quaternarii generatur.

9. Iste autem septenarius sive in mundo sensibili , sive in mundo minori ortum habet a mundo archetypo, ubi sunt rationes causales secundum rationem septenarii. Deus enim habet rationem triformis causae: originantis, exemplantis, pluentis, nec potest esse pluribus modis: unde Apostolus : Ex ipso et per ipsum et in ipso sunt omnia. - Ratio autem causandi est secundum quatuor, scilicet sublimitatem potentiae, profunditatem sapientiae, latitudinem benevolentiae, longitudinem aeternitatis: vi possitis, inquit Apostolus , comprehendere cum omnibus Sanctis, quae sit longitudo et latitudo et sublimitas et profundum. Potentia creat, sapientia gubernat, benevolentia perficit, aeternitas conservat.

10. Iste numerus universalitatis in mundo, in homine, in Deo est mysterialis. Secundum hunc numerum facit Deus currere mundum istum et Scripturam, quae explicat decursum mundi; et secundum hunc numerum tradi debuit et explicari. Describit ergo Scriptura secundum tempora originalia, figuralia, gratiosa seu salutifera.

11. Tempora originalia consistunt in primis septem diebus, figuralia, ab initio mundi usque ad Christum; ubi novum tempus incipit, licet Salomon dicat: Nihil sub sole novum

verum est secundum naturam, sed hoc est super naturam - et post sunt tempora gratiosa.

A temporibus originalibus incepit Moyses , et ita debuit facere, quia Scriptura primo debuit proferre semina tanquam terra germinans, et post, arbores figurarum, et postea, fructum. Ponuntur ergo septem dies ut tempora originalia. Prima dies, lucis formatae: secunda dies, aquae diuisae; tertia dies, terrae fecundae: quarta, lucis sidereas: quinta, motivae vitae; sexta, humanae formae; septima, quietis primae.

12. Septem autem sunt tempora figuralia: tempus naturae conditae, purgandae culpae, gentis electae, Legis statutae, regalis gloriae, vocis propheticae, quietis mediae.

13. In novo testamento similiter sunt septem tempora: tempus collatae gratiae, baptismi in sanguine, normae catholicae, legis iustitiae, sublimis cathedrae, clarae doctrinae, pacis postremae.

14. Accipe correspondentia))). Formatio lucis est seminarium formationis naturae, et formatio naturae, collationis gratiae.

Tempus aquae divisae, tempus purgationis culpae, tempus baptismi in sanguine: quia, sicut dividitur aqua ab aquis, sic purgatio in arca facta est et formam baptismi gerit, secundum beatum Petrum , tam baptismi sanguinis quam fluminis quam flaminis.

Dies terrae fecundae, tempus gentis electae, tempus normae catholicae. Terra germinavit, Abraham Isaac genuit, et Isaac Iacob etc, et Ecclesia normam fidei statuit, secundum quam succedunt fideles fidelibus.

15. Dies lucis siaereae, tempus Legis statutae, tempus normae iustitiae. Lux enim distincta fuit per solem, lunam et stellas: Lex secundum ritum colendi, censuram iudicandi, formam vivendi, sive secundum moralia, iudicialia, caeremonialia; sic in Ecclesia canones, deinde leges per Iustinianum in unum corpus redactae; quae primo erant paganorum factae sunt Christianorum, et regulae monasticae, ut beati Benedicti. Canones respondent caeremonialibus, politica iudicialibus, monastica moralibus. - Dies vitae motivae, tempus regalis gloriae, tempus sublimis cathedrae, scilicet proprie Romanae cathedrae. Sicut enim una pars vitae motivae fuit repentium, alia volatilium: sic in Ecclesia una pars est regum et Pontificum, alia subditorum.

16. Dies humanae formae, tempus vocis propheticae, tempus clarae doctrinae, in quo esset vita prophetica. Et necesse fuit, ut in hoc tempore veniret unus ordo, scilicet habitus propheticus, similis ordini Iesu Christi, cuius caput esset Angelus, ascendens ab ortu solis habens signum Dei vivi , et conformis Christo. - Et dixit, quod iam venerat. -Dies quietis sabbati, tempus quietis mediae, tempus quietis postremae. Tempus quietis mediae fuit, quando Prophetae nihil scripserunt. In Sapientia : Cum quietum silentium continerent omnia, et nox in suo cursu medium iter haberet: omnipotens sermo tuus de caelo a regalibus sedibus etc. Et tunc fuit silentium Prophetarum, medium inter primam quietem et ultimam. Fuit etiam quietum, quia tunc in maxima pace fuit mundus totus, unde et per duodecim annos templum pacis Romae clausum fuit ante adventum Christi, quia tempore guerrae semper apertum erat et tempore pacis clausum, unde etiam portae rubiginosae factae sunt. Tunc etiam imperator describi fecit mundum: et Deus hoc ponebat in corde pagani, ut Virgo iret in Bethlehem et ibi pareret in diversorio .

Et frequentissime inculcata, quod non sunt a casu et a fortuna ista et consimilia posita in Scriptura, sed maxima ratione et maximo mysterio: sed qui non considerat nihil intelligit.

Fuit etiam nox in suo cursu, quia tunc erat summa idololatria.

17. Secundum hoc ergo tempus naturae con-ditae fuit ab Adam usque ad Noe: tempus culpae purgandae, a Noe usque ad Abraham: tempus gentis electae, ab Abraham usque ad Moysen. Elegit enim Deus Abraham, non Lot: Isaac, non Ismael; Iacob, non Esau: et Iudam, de quo natus est Christus . Tempus Legis statutae, a Moyse usque ad Samuelem, qui linum reprobum regem inunxit et alium electum . Tempus regalis gloriae, a David usque ad Ezechiam, in quo transmigratio decem tribuum facta est Tempus vocis propheticae, ab Ezechia stricte loquendo, large ab Ozia, qui fuit leprosus , usque ad Zorobabel . Sub Ezechia factum est illud magnum miraculum, quod dies habuit triginta duas horas per reversionem solis. Tempus pacis et quietis, a Zorobabel usque ad Christum.

18. In novo testamento tempus collatae gratiae, a Christo et Apostolis, comprehendendo mortem Ioannis, usque ad Clementem Papam. - Tempus baptismi in sanguine, a Clemente usque ad Silvestrum, quia sub Clemente incepit magna persecutio, quando Iudaei venditi fuerunt, expulsi de Ierusalem, et Clemens cum populo missus est Chersonam in exsilium in Graeciam. Et in illo tempore medio a Clemente usque ad Silvestrum fuerunt decem maximae persecutiones. - Tempus normae catholicae, a Silvestro usque ad Leonem Papam primum, sub quo datum est Symbolum. - Tempus legis iustitiae, a Leone usque ad Gregorium Doctorem, in quo statutae sunt leges Iuslinianae et canones et regulae canonicae et monasticae; in quo beatus Benedictus, qui etiam prophetavit de beato Gregorio et benedixit matrem praeguantem.

19. Tempus sublimis cathedrae, a Gregorio usque ad Hadrianum, sub quo mutatum est imperium ad Alemannos, et divisum imperium Constantinopolitanum. Carolus magnus imperator in Ecclesia occidentali fuit, Pipinus primus rex Italiae de Francis, quia, cum insultum alienarum gentium sustinere non possent, fecerunt eum regem Italiae: et pugnavit contra regem Longobardorum et praevaluit .

Tempus clarae doctrinae, ab Hadriano. Sed quantum durabit quis potest dicere vel dixit? Certum est, quod in illo sumus: certum etiam, quod durabit usque ad deiectionem bestiae ascendentis de abysso, quando confundetur Babylon et delicietur, et post dabitur pax ; primum tamen necesse est, ut veniat tribulatio: et ibi non est ponendus terminus, quia nullus scit, quantum tempus illud magnae pacis duret, quia, cum dixerint: pax et securitas, tunc repentinus eis superveniet interitus.

Tempus autem septimum sive quietis incipit a clamore Angeli, qui iuravit per viventem in saecula saeculorum, quod tempus amplius non erili sed in diebus vocis septimi Angeli consummabitur mysterium Dei .

20. Sed septem tempora Ioannes Apostolus in Apocalysi comprehendit septem visionibus, et quaelibet istarum est septiformis et consurgit ad numerum iubilaei Haec septem tempora forte clauduntur in Psalterio, ubi sunt tres quinquagenas

21. Accipe adhuc correspondentiam temporis figu-ratis et salutaris. - In tempore naturae conditae et salutaris tria fuerunt: formatio hominis de terrasecundum tentatio, transgressio et nudatio: tertium eiectio, et unus filius interfecit alium, et ideo omnes filii, qui nati sunt de Cain, mali fuerunt et omnes perierunt . - In novo testamento post scripturam nniversalem et temporum cursus formatus est Christus sicut homo sexta die, qui praesit volatilibus caeli et piscibus maris ; sicut dicit Psalmus: Quid est homo quod memor es eius: aut filius hominis, quoniam visitas eum? Minuisti eum paulo minus ab Angelis, gloria et honore conoraeti cum. Omnia subiecisti sub pedibus eius, oves et boves universas insuper et pecora campi. Volucres caeli et pisces maris etc. Et quod intelligatur de Christo, Apostolus dicit: Minuisti eum paulo minus ab Angelis, gloria et honore conorasti eum etc: sequitur: Bum autem, qui modico quam Angeli minoratus est, videmus Iesum propter passionem mortis gloria et honore coronatum. Homo conditus de terra virginea, quae nondum sanguinem susceperat, significat Christum de Virgine natum: sicut etiam Eva de latere Adae formata , sic Ecclesia de Christi latere. - Sed cum Christus nunquam praevaricatus fuerit, quomodo sibi correspondet transgressio Adae? Hoc transferri debet a capite ad membra.

22. Notandum, quod Ecclesia posita fuit in paradiso, sicut primus homo, ut operaretur , cum nullus aliquid suum esse dicebat. Incepit enim in magna perfectione quod modo in religiosis observatur, quia amor Christi adhuc recens erat: tunc multa turba sacerdotum obediebat fidei. Haec Ecclesia, scilicet quae incepit in Iudaeis, quia convertebantur modo tria millia, modo quinque millia , habuit lignum vitae, scilicet fidem, quia nuto meus ex fide vivit: habuit etiam lignum scientiae, scilicet Legem, quae remansit sibi ad ridendum et legendum, non ad vescendum: immo in quocumque die comederis ex eo, morte morieris . Unde lignum scientiae potes videre, non manducare, quia destrueres quidquid Christus fecit: et necesse esset, subintrare mortem, quia littera occidit. Unde Paulus dixit:

Ego Paulus dico vobis, quod si circumcidamini, Christus vobis nil proderit.

23. Doctores autem illi significantur per Adam fecundantem, qui incumbentes super Legem, quasi amantes uxorem, comederunt de ligno scientiae, ut Legein observarent, et consenserunt serpenti, qui suadebat Legem observandam ; et inde orta est haeresis Ebionitarum , quod Lex observanda esset cum Evangelio: et fuit tantus zelus Legis, ut Petrus iret in illam simulationem ; sed gratia Dei ipsum liberavit.

Et inde sequitur eiectio, quod Deus ab eis recessit: et dispersi sunt et maledicti sunt in opere suo et quasi a duobus ursis, Tito et Vespasiano, devorati sunt. Et sic Cain, scilicet populus Iudaeorum, occisor fratris sui, signum habuit.

24. In tempore culpae purgatae similiter fuerunt tria: fabricatio arcat, ostensio arcus, divisio linguarum . Noe per centum annos fabricavit arcam, in qua Noe cum septem animabus salvatus est. Cuius typum gerit baptismus,secundum quod dicit beatus Petrus, et fluminis et flaminis et sanguinis.

In novo testamento Clemens in hac arca contutatus est, quia praeparatum est sibi templum marmoreum in mari angelicis manibus, et alii submersi sunt. Unde fuit magnum miraculum, quod per tot annos aperiebatur mare, donec piratae et latrones asportaverunt corpus eius .

2S. Aliud fuit ostensio arcus: et tunc eduxit Deus Noe et pepigit cum eo foedus.

In novo testamento decem tribulationes fuerunt, ita ut Christiani possent dicere: Domine, salva nos, perimus . Et tunc eductus est Constantinus, et ostensum est sibi signum crucis in caelo, in quo vincere deberet: et tunc pepigit foedus, quod nunquam Romanum imperium persequeretur Christianos.

Tunc imperium Nemrod dissipatum est, et turris Babylonis, scilicet Romani, ad quam tunc omnes aspiciebant. Roma autem in Scripturis Babylon dicta est. Facta est etiam divisio linguarum, et lingua Hebraea remansit in domo Heber, et remansit confessio Christi in populo christiano.

26. In tempore gentis electae tria facta sunt: generatio Patriarcharum, descensus patriarclialis seminis in Aegyptum, afflictio populi et liberatio eius. - In. novo testamento similiter Pontifici Romano datum est semen Doctorum altissimorum in Graeca et Latina lingua quasi Patriarchae duodecim. Graeci: Epiphanius, Basilius, Gregorius Nazianzenus, Gregorius Nyssenus, Athanasius, Chrysostomus: Latini: Hieronymus, Augustinus, Hilarius, Ambrosius, Orosius, Gregorius. - Post imperator descendit Constantinopolim, et alii post eum, et ibi obtinuerunt bona quaeque. - Mortuo Constantino, surrexit Constantius, qui ignorabat Joseph , pessimus Arianus: et post Valentinianus et Iulianus, apostata pessimus, et afflixerunt populum Dei per haereses usque ad tempus Theodosii, qui natus est in occidente, qui fuit christiauissimus, qui deiecit et exstirpant Arianos et exaltavit Ecclesiam.

27. In tempore quarto, scilicet Legis statutae, fuit latio Legis, prostratio hostium, distributio et vindicatio hereditatum.

In novo testamento, scilicet a Leone usque ad Gregorium, lata est lex canonica, politica, monastica. Leo enim partim ex quatuor Conciliis, partim ipse canones ordinavit.

Item, prostratio hostium similiter per Instinianum, qui Vandalos, Gothos, Longobardos, qui illas partes Italiae invaserant, superavit.

Item, distributio hereditatum, quia Gallia, Britannia, Germania conversa est ad fidem in plenitudine, et dilatata est Ecclesia in occidente, licet adhuc essent idolorum templa in Francia: sed dilatatio fuit in terra promissionis, non in Aegypto, non circa Graecos, sed circa Latinos.

28. In quinto tempore, scilicet regalis gloriae, fuerunt tria: deiectio superbi regis, ampliatio cultus divini, divisio decem tribuum a duabus.

In novo testamento tempore sublimis cathedrae a Gregorio usque ad Hadrianum patriarcha Constantinopolitanus contendebat cum Romano et dicebat se patriarcham catholicum, hoc est universalem, et fuit excommunicatus et humiliatus, et thronus David exaltatus, sicut Petro promiserat Dominus . Similiter, Gregorius, adhuc iuvenis et nondum Pontifex pugnavit cum Eutychio, qui negabat resurrectionem, et devicit eum in conspectu populi, ut David Goliam.

Sicut etiam David ampliavit cultum, sic iste ordinavit officium; et sicut David ducebat arcam cum septem choris, sic iste fecit processionem cum septem choris: et sicut David vidit Angelum percutientem super Ierusalem et promeruit, ut cessaret, sic iste super Romam et promeruit, ut cessaret.

Sicque factum est, quod Graeci, videntes, Ecclesiam Romanam exaltari, divisi sunt et ceciderunt in haeresim Eutychianam, et hoc tempore Heraclii, qui primo fuit bonus et postea cecidit in haeresim. Post illum nunquam fuit imperator in oriente. Sicut etiam Assyrii vastaverunt Iudaeos, sic Saraceni occupaverunt Ecclesiam Antiochenam, Hierosolymitanam, Alexandrinam, Constantinopolitanam, usque Siciliam. Sicut illae decem tribus ceciderunt et recesserunt a a domo David: sic illae Ecclesiae, quia ceciderunt et recesserunt a Petro, cui dictum erat : Tibi dabo claves regni caelorum, inciderunt in lupos.

29. In sexto tempore facta sunt tria: praeclaritas victoriae, praeclaritas doctrinae, praeclaritas vitae propheticae.

Praeclaritas victoriae in Sennacherib, qui venit contra Ierusalem, et Angelus Domini interfecit centum octoginta quinque millia . Et Ezechias contra naturam sanatus est, et sol abiit retro.

Similiter, in tempore Hadriani per Carolum, qui miraculose fecit triumphos quasi missus Angelus a Domino, et sol, id est aestus tribulationis, abiit retro, et facta est pax Ecclesiae, ut postea statueret archiepiscopos, episcopos et coenobia.

Hoc tempore fuit claritas doctrinae, quia Carolus vocavit clericos et scripsit libros, ut in sancto Dionysio Biblia et in multis locis, et inceperunt legere et philosophari, et religiosos etiam dilatavit.

Hoc tempore oportuit venire vitam per ordinem, qui haberet vitam propheticam. Hoc autem tempus est geminum, unde, sicut in passione Domini fuit primo lux, deinde tenebra, postea lux: sic necesse est, ut primo sit lux doctrinae, et succedat Iosias Ezechiae , post quam facta est tribulatio Iudaeorum per captivitatem. Necesse est enim, ut surgat unus princeps zelator Ecclesiae, qui vel erit, vel iam fuit - et addidit: Utinam iam non fuerit - post quem fit obscuritas tribulationum. Hoc tempore similiter Carolus exaltavit Ecclesiam, et eius successores oppugnaverunt eam: tempore Henrici quarti fuerunt duo Papae, similiter tempore Frederici magni, duo. Et certum est, quod aliquis inter eos voluit exterminare Ecclesiam ; sed Angelus ascendens ab ortu solis clamavit quatuor Angelis: Nolite nocere terrae et mari, quousque signemus servos Dei nostri in frontibus eorum . Unde adhuc restat Ecclesiae tribulatio. Et dictum est Angelo Philadelphiae, qui sextus est: Haec dicit Sanctus et Verus, qui habet clavem David; qui aperit, et nemo claudit: claudit, et nemo aperit. Scio opera tua quia ecce, dedi coram te ostium apertum. - Et dixit, quod adhuc intelligentia Scripturae daretur vel revelatio vel clavis David personae vel viultititdim: et magis credo, quod multitudini.

30. In septimo tempore scimus quod haec facta sunt: reaedificatio templi , restauratio civitatis et pax data. Similiter in tempore septimo futuro erit reparatio divini cultus et reaedificatio ciuitatis. Tunc implebitur prophetia Ezechielis , quando civitas descendet de caelo, non quidem illa quae sursum est, sed illa quae deorsum est, scilicet militans,- quando erit conformis triumphanti, secundum quod possibile est in via. Tunc erit aedificatio civitatis et restitutio, sicut a principio: et tunc pax erit. Quantum autem durabit illa pax, Deus novit

31. Igitur cum sint septem tempora et in veteri testamento et in novo, et quodlibet triforme, vel in quolibet tria sint: septenarius multiplicatus per ternarium bis, quadraginta duo facit: et istae sunt quadraginta duae mansiones, quibus pervenitur ad terram promissionis .

Et sic patet, quomodo Scriptura describit successiones temporum: et non sunt a casu et fortuna, sed mira lux est in eis et multae intelligentiae spirituales.