LIBER DE OPERE ET ELEEMOSYNIS.

 0601D I. MULTA et magna sunt, fratres charissimi beneficia divina quibus in salutem nostram Dei Patris et Christi larga et copiosa clementia et operat

 II. Loquitur in Scripturis divinis Spiritus sanctus et dicit: Eleemosynis et fide delicta purgantur (Prov. XV, 27). Non utique illa delicta quae fuera

 0604B III. Agnoscamus itaque, fratres charissimi, divinae indulgentiae munus salubre , et emundandis purgandisque peccatis nostris, qui sine aliquo co

 0605A IV. Numquam denique, fratres dilectissimi, admonitio divina cessavit et tacuit quominus in Scripturis sanctis tam veteribus quam novis semper et

 V. Remedia propitiando Deo ipsius Dei verbis data sunt, quid deberent facere peccantes magisteria divina docuerunt, operationibus justis Deo satisfier

 VI. Nec sic, fratres charissimi, ista proferimus ut non quod Raphael angelus dixit veritatis testimonio comprobemus: in Actibus Apostolorum facti fide

 VII. Itaque in Evangelio Dominus, doctor vitae nostrae et magister salutis aeternae, vivificans credentium populum et vivificatis consulens in aeternu

 VIII. Eos denique et Abrahae filios dicit quos in juvandis alendisque pauperibus operarios cernit. Nam, cum Zachaeus dixisset: Ecce dimidium ex substa

 IX. Si vereris et metuis ne, si operari plurimum coeperis, patrimonio tuo larga operatione finito ad penuriam forte redigaris, esto in hac parte intre

 X. Metuis ne patrimonium tuum forte deficiat si operari ex eo largiter coeperis, et nescis, miser, quia, dum times ne res familiaris deficiat, vita ip

 XI. Metuis ne patrimonium tuum forte deficiat, si operari ex eo largiter coeperis. Quando enim factum est ut justo possent deesse subsidia vitae , cum

 XII. Nisi si putas quia qui Christum pascit, a Christo ipse non pascitur, aut eis terrena deerunt quibus coelestia et divina tribuuntur. Unde haec inc

 XIII. Quid tibi in istis ineptis et stultis cogitationibus 0610C plaudis, quasi metu et sollicitudine futurorum ab operibus retarderis? Quid umbras et

 XIV. Erras et falleris, quisquis te in saeculo divitem credis. Audi in Apocalypsi Domini tui vocem ejusmodi homines justis objurgationibus increpantem

 XV. Caeterum, quae talis es, nec operari in Ecclesia potes. Egentem enim et pauperem non vident oculi tui superfusi nigroris tenebris et nocte contect

 XVI. Sed nec illa res, fratres charissimi, a bonis operibus et justis refraenet et revocet Christianum, quod excusari se posse aliquis existimet benef

 XVII. Sic vidua illa, in tertio Regnorum libro, cum, in siccitate et fame consumptis omnibus, de modico farre et oleo quod superfuerat fecisset subcin

 XVIII. Sed enim multi sunt in domo liberi, et retardat te numerositas filiorum quominus largiter bonis operibus insistas. Atqui hoc ipso operari ampli

 XIX. Nec eum liberis tuis cogites patrem qui et temporarius et infirmus est , sed illum pares qui aeternus et firmus filiorum spiritalium pater est. I

 XX. Esto potius liberis tuis pater talis qualis Tobias exstitit. Da utilia et salutaria praecepta pignoribus qualia ille filio dedit manda filiis tui

 XXI. Quale munus est, fratres charissimi, cujus editio Deo spectante celebratur! Si in gentilium munere grande et gloriosum videtur proconsules vel im

 XXII. Atque, ut pigros et steriles et cupiditate nummaria nihil circa fructum salutis operantes magis pudeat, ut plus conscientiam sordidam dedecoris

 0619A XXIII. Quid ad haec respondemus, fratres charissimi? Sacrilega sterilitate et quadam tenebrarum nocte coopertas divitum mentes qua ratione defen

 XXIV. Et idcirco, fratres charissimi, quibus metus in Deum pronus est, et, spreto calcatoque jam mundo, ad superna et divina animus erectus est, fide

 XXV. Cogitemus, fratres dilectissimi, quid sub Apostolis fecerit credentium populus, quando inter ipsa primordia majoribus virtutibus mens vigebat, qu

 XXVI. Quae illa erit, fratres charissimi, operantium gloria, quam grandis est summa laetitia, cum populum suum Dominus coeperit recensere, et meritis

1. Many and great, beloved brethren, are the divine benefits wherewith the large and abundant mercy of God the Father and Christ both has laboured and is always labouring for our salvation: that the Father sent the Son to preserve us and give us life, in order that He might restore us; and that the Son was willing1    A slight and scarcely noticeable difference occurs here in the Oxford text, which reads the passage, “that the Son was sent, and willed to be called the Son of man.” to be sent and to become the Son of man, that He might make us sons of God; humbled Himself, that He might raise up the people who before were prostrate; was wounded that He might heal our wounds; served, that He might draw out to liberty those who were in bondage; underwent death, that He might set forth immortality to mortals. These are many and great boons of divine compassion. But, moreover, what is that providence, and how great the clemency, that by a plan of salvation it is provided for us, that more abundant care should be taken for preserving man after he is already redeemed! For when the Lord at His advent had cured those wounds which Adam had borne,2    Portaverat; “had brought” (Oxf. transl.). and had healed the old poisons of the serpent,3    “Poisons of the old serpent.” He gave a law to the sound man and bade him sin no more, lest a worse thing should befall the sinner. We had been limited and shut up into a narrow space by the commandment of innocence. Nor would the infirmity and weakness of human frailty have any resource, unless the divine mercy, coming once more in aid, should open some way of securing salvation by pointing out works of justice and mercy, so that by almsgiving we may wash away whatever foulness we subsequently contract.4    [The beauty of Cyprian’s exordiums and perorations proves that he was a true orator. “Great and manifold,” etc., Translators of King James.]

0601D I. MULTA et magna sunt, fratres charissimi beneficia divina quibus in salutem nostram Dei Patris et Christi larga et copiosa clementia et operata sit et 0602D semper operetur, quod conservandis ac vivificandis nobis Pater Filium misit, ut reparare nos posset, quodque Filius missus esse et hominis filius fieri voluit 0603A ut nos Dei filios faceret. Humiliavit se, ut populum qui prius jacebat erigeret: vulneratus est, ut vulnera nostra curaret : servivit, ut ad libertatem servientes extraheret: mori sustinuit, ut immortalitatem mortalibus exhiberet. Multa haec sunt et magna divinae misericordiae munera . Sed adhuc, qualis providentia illa et quanta clementia est quod nobis salutari ratione prospicitur, ut homini qui redemptus est reservando plenius consulatur! Nam, cum Dominus adveniens sanasset illa quae Adam portaverat vulnera, et venena serpentis antiqua curasset, legem dedit sano , et praecepit ne ultra jam peccaret, ne quid peccanti gravius eveniret. Coarctati eramus et in angustum innocentiae praescriptione conclusi. Nec haberet quid fragilitatis humanae infirmitas atque 0603B imbecillitas faceret, nisi iterum pietas divina subveniens, justitiae et misericordiae operibus ostensis, viam quamdam tuendae salutis aperiret, ut sordes postmodum, quascumque contrahimus , eleemosynis abluamus.