Articulus 6

Utrum ordines durabunt post diem judicii.

Argumentum 1

Ad sextum sic proceditur. Videtur quod ordines post diem judicii non durabunt. Dicitur enim 1 corinth. 15, quod cum christus tradiderit regnum deo et patri, evacuabit omnem principatum et potestatem. Hoc autem erit in resurrectione.

Ergo videtur quod eadem ratione alios ordines evacuabit.

Argumentum 2

Praeterea, quidam ordines actum proprium habent in directione divinorum; sicut principes, ut praesint regnis et provinciis; et Angeli, ut custodiant homines. Sed ista ministeria cessabunt post diem judicii. Ergo et ordines.

Argumentum 3

Praeterea, major perfectio erit in Angelis quam in corporibus inferioribus. Sed in corporibus post diem judicii non erit actio, quia cessabit motus primi mobilis, et hoc propter perfectionem universi. Ergo multo minus in Angelis. Sed hierarchia est scientia et actio. Ergo non erunt hierarchiae et ordines post diem judicii.

Argumentum 4

Praeterea, post diem judicii, Angeli in cognitione non proficient. Sed per purgationem et illuminationem superiorum inferiores proficiunt in cognitione, ut dictum est. Ergo non erit illuminatio et purgatio; et ita nec hierarchiarum et ordinum distinctio.

Sed Contra 1

Sed contra, homines assumuntur ad ordines Angelorum. Sed frustra esset tam distincta et ordinata assumptio, si completo numero electorum, ordinata distinctio esse desineret. Ergo videtur quod ordines post diem judicii remanebunt.

Sed Contra 2

Praeterea, ad distinctionem ordinum duo concurrunt, scilicet gradus naturae et distantia gratiae.

Sed utrumque remanebit post diem judicii. Ergo et ordinum distinctio.

Corpus

Respondeo dicendum, quod distinctio ordinum et hierarchiarum caelestium potest considerari vel quantum ad essentialia hierarchiae et ordinis, et sic semper erit, quia semper manebunt distincti gradus naturae in Angelis et diversae sortes gloriae et etiam actiones hierarchiae, quia unus alium illuminabit, purgabit, et perficiet: vel quantum ad actum consequentem, secundum quod mediantibus ordinibus Angelorum homines reducuntur in deum; et quantum ad hoc praelatio ordinum cessabit, cessante statu viatorum.

Ad 1

Et per hoc patet responsio ad primum: quia secundum hoc ultimum intelligitur auctoritas.

Ad 2

Ad secundum dicendum, quod actus essentialis ordinum est principaliter in receptione divini luminis, et consequenter in transfusione ejusdem in inferiores; sed quod hoc ordinetur ad reductionem hominum viatorum, accidit ipsis ordinibus; unde cessante statu viae, non oportet quod cesset distinctio ordinum. Nihilominus tamen remanebit modus recipiendi divinum lumen, proportionatum statui viatorum reducendorum, si essent.

Ad 3

Ad tertium dicendum, quod actio corporum quae est per motum, tolletur, quia motus cessabit et omnis imperfectio evacuabitur; sed actio quae est sine motu, manebit: semper enim sol illuminabit inferiorem aerem: ita etiam et actiones hierarchicae, quae sine motu sunt, post diem judicii remanebunt.

Ad 4

Per hoc etiam patet responsio ad quartum: quia si non sit illuminatio et purgatio ordinata ad quorumdam novorum cognitionem per modum profectus et motus cujusdam, erit tamen continuatio illuminationis, secundum quod inferiores in lumine superiorum, rationes secretorum divinorum cognoscent.

EX

Dicit enim Isaias ex persona Angelorum... Quis est iste qui venit de edom, tinctis vestibus de bosra? hanc quaestionem dionysius dicit esse superiorum Angelorum expectantium ab ipso christo illuminari de secretis mysteriis suae incarnationis: non tamen ipsi christo quaestionem proponunt, sed sibi invicem, ad significandum reverentiam eorum ad christum; sicut discipuli mutuo disputantes determinationem magistri expectant.

Quid est quod illi nesciant qui scientem omnia sciunt? hoc, sicut dicit magister, potest intelligi de his quae ad beatitudinem pertinent: vel etiam quia nihil est ad cujus cognitionem medium illud non sufficiat, scilicet divina essentia: unde non est ex defectu ejus ut aliquid lateat ipsam videntem, sed ex defectu videntis, qui ipsam perfecte non comprehendit. Quanto autem intellectus videntis perspicacior est, tanto plura in ipsa videt; ad altiorem autem perspicacitatis gradum non nisi dono ipsius dei visi ascendit: quod quidem non communicat necessitate, sed voluntate: et ideo dicitur illud speculum voluntarium esse, ut in se hoc solum quod vult ostendat.