Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale146

II. ''Pristina vocatio'' philosophiae

3. Scholae philosophicae per saeculorum decursum multipicatae sunt,

divitias accuratae et sapientialis inquisitionis veritatis ostendentes. Si anti-

qua sapientia contemplabatur ''ens'' sub aspectu universi rerum naturalium,

doctrina Patrum doctorumque Medii Aevi penitus eam perspexit et purgavit,

detegens in mundo liberam creationem ex parte veri et boni Dei (cfr. Act 17,

24-28). Philosophiae modernae praecipue aestimaverunt libertatem hominis,

alacritatem rationis, eiusque facultatem metiendi et regendi universum. Re-

center quaedam opinationes nostri temporis, maiore sensibilitate affectae

super scientiae humanitatisque nostrae infirmitate, proprium considerationis

cursum ad mediationes sermonis humani 3 et culturae perduxerunt. Quis

tandem recordari non posset, praeter cogitationem occidentalem, innumera

fuisse et aliquando conspicua incepta ad hominis, mundi, et Absoluti com-

prehensionem expleta apud varias culturas, verbi causa Asiaticas et Africa-

nas? Haec autem ampla cogitandi et loquendi investigatio minime oblivisci

debet radicem suam in ente inveniri. Metaphysica constituit ''necessariam ...

viam ad statum discriminis superandum, in quo hodie philosophia magna ex

parte omnino versatur, et ad quosdam improbos nostra in societate diffusos

emendandos mores''. 4 Hoc sub prospectu, philosophi invitantur ad ''pristi-

nam vocationem'' strenue recuperandam: 5 nempe ad inquirendam veritatem

eiusque sapientialem et metaphysicam amplitudinem.

4. Sapientia prima et fundamentalia principia realitatis considerat novis-

simumque ac plenum sensum exsistentiae quaerit, ita ut ''decretoria quae-

dam et critica postulatio quae diversis scientiae partibus earum fundamen-

tum ac limitem'' designet et proponatur ''veluti extrema facultas colligandi

totam scientiam actionemque hominum, dum ad unum finem eos concurrere

cogit adque sensum ultimum''.6 Haec sapientialis amplitudo philosophiae

importat eius naturam vere metaphysicam, ''quae excedere nempe valeat

empirica indicia ut, veritatem conquirens, ad aliquid absolutum ultimum,

fundamentale pertingat'',7 etiamsi id gradatim cognitum est per saeculorum

decursum. Etenim metaphysica seu prima philosophia agit de ente deque

3 Cfr. Fides et ratio, 84. 4 Fides et ratio, 83. 5 Cfr. Fides et ratio, 6. 6 Fides et ratio, 81. 7 Fides et ratio, 83.