Sive Bibliotheca Universalis, Integra, Uniformis, Commoda, Oeconomica, Omnium Ss. Patrum, Doctorum Scriptorumque Ecclesiasticorum Qui Ab Aevo Apostoli
Elenchus Rerum Quae In Hoc Volumine Continentur.
Elenchus Rerum Quae In Hoc Volumine Continentur.
Sigliorum Explicatio.
Praefatio, In Qua, Post Enumeratas Sancti Cypriani Operum Editiones, De S. Martyris Doctrina Pluribus Disseritur. Auctore D. Prudentio Maran, O. S. B.
I.—Cypriani Sententia De Unitate Et Infallibilitate Ecclesiae.
II.—Refelluntur Qui Episcopos Apud Cyprianum Jure Divino A Presbyteris Distingui Negant.
III.—Primatus Ecclesiae Romanae A S. Cypriano Semper Agnitus.
XII.—Utrum Concilium Carthaginense Poenitentiam Sacrificatis Per Totum Vitae Tempus Imposuerit.
XIII.—De Christi In Eucharistia Praesentia.
XIV.—De Communione Sub Utraque Specie.
XV.—S. Cypriani Sententia De Sacrificio, De Purgatorio Et Invocatione Sanctorum.
XVI.—De Christi Divinitate, Ejusque Gratia.
Vita Sancti Cypriani, Cura D. Prudentii Maran O. S. B. Adornata.
Vita Sancti Cypriani, Cura D. Prudentii Maran O. S. B. Adornata.
I.—De S. Cypriano Nondum Christiano.—Distinguendus Est A Cypriano Antiocheno.
III.—De Studiis Et Scriptis S. Cypriani A Baptismo Usque Ad Ordinationem.
V.—De Persecutione Decii Ejusque Initiis, Ac De Magno Lapsorum Et Confessorum Numero.
VI.—In Quo Positum Eorum Delictum Qui Libellatici Appellati Sunt.
VII.—Cyprianus Secedit In Persecutione Justissimis De Causis.
VIII.—De Litteris Cleri Romani Carthaginem Missis, Postquam Cyprianum Secessisse Nuntiatum Est.
XII.—De Epistola XV S. Cypriani Et Pluribus Aliis Paulo Post Novo Tumultu Exorto Scriptis.
XIII.—De Epistola Celerini Ad Lucianum Et Responso Luciani.
XVI.—Vicarios Pro Se Mittit Cyprianus.—Minae Felicissimi.
XX.—Quo Tempore Erupit Schisma Novatiani.
XXI.—Quo Tempore Ordinatus Novatianus.
XXII.—Ordo Rerum A Sancto Cypriano Gestarum In Causa Cornelii.
XXIV.—De Gestis Et Scriptis S. Cypriani Anno 252, Ante Persecutionem.
XXXII.—Nonnullae Observationes Adduntur In Hanc De Baptismo Controversiam.
XXXIII.—De Epistola LXIII Cypriani Adversus Eos Qui Aquam Solam In Matutino Sacrificio Adhibebant.
XXXIV.—Confessio Et Martyrium Cypriani.
XXXVI.—De Singularitate Clericorum, Epistola Celsi Ad Vigilium, Et Nonnullis Aliis.
XXXVII.—De S. Cypriani Antiocheni Poenitentia, Et Aliis Duobus Libellis Ad Eum Pertinentibus.
Notitia Codicum Manuscriptorum Qui Ad Hanc Editionem Adornandam Adhibiti Fuere.
Notitia Codicum Manuscriptorum Qui Ad Hanc Editionem Adornandam Adhibiti Fuere.
Index Capitum Quae In Praefatione, Et Vita S. Cypriani, Nunc Primum Adornata, Continentur.
Index Capitum Quae In Praefatione, Et Vita S. Cypriani, Nunc Primum Adornata, Continentur.
Ordo Epistolarum Sancti Cypriani Quem Pamelius Et Baluzius Secuti Sunt, Comparatus Cum Ordine Editionis Oxoniensis.
Opuscula Vulgo Adscripta Sancto Cypriano, Ex Editionibus Oxoniana Et Baluziana.
Ordo Epistolarum Alphabeticus.
Ordo Epistolarum Et Tractatuum Sancti Cypriani, Accommodatus Ad Ea Quae In Vita S. Martyris Disseruimus.
Divi Thascii Caecilii Cypriani Episcopi Carthaginensis Et Martyris Operum Pars Prima.—Epistolae.
Divi Thascii Caecilii Cypriani Episcopi Carthaginensis Et Martyris Operum Pars Prima.—Epistolae.
Epistola VI. (Erasm., I, 5 Pamel., VII Rig., Baluz., Paris., VI Oxon., Lips., XIII.)
Epistola XV. (Erasm., II. 4. Pamel., XVI. Rig., Baluz., Paris., XV. Oxon., Lips. XXXVII.)
Epistola XVIII. (Pamel., XIX. Rigalt., Baluz., Paris., XVIII. Oxon., Lips. XXIV.)
Epistola XL. (Erasm., I, 8. Pamel., Rigalt., Baluz., XL. Paris., XXXIX. Oxon., Lips., XLIII.)
Epistola XLI. (Erasm., II, 11. Pamel., Rigalt., Baluz., XLI. Paris., XL. Oxon., Lips., XLIV.)
Epistola LVII. (Erasm., I, 1. Pamel., Rigalt., Baluz., LVII. Paris., LVI. Oxon., Lips., LV.)
Epistola LXIV. (Erasm., I, 7. Pamel., Rigalt., Baluz., LXIV. Pariss., LXIII. Oxon., Lips., LXV.)
126 Epistola LXXI. ad Quintinum,
129 Epistola LXXIII. de Haeret. bapt.,
138 Epistola LXXIV. ad Pompeium
142 Epistola LXXV. Script. Ecclesiasticor. Opusc. praecip.,
Epistola LXXVIII. (Pamel., Rigalt., Baluz., LXXVIII. Paris., Oxon., Lips., LXXXII.)
Epistola LXXXI. (Erasm., IV, 1. Pamel., Rigalt., Baluz., LXXXI. Paris., LXXX. Oxon., Lips., VI.)
Epistola Cornelii Papae Ad Cyprianum.
Thascii Caecilii Cypriani Episcopi Carthaginensis Et Martyris Operum Pars II. Opuscula. Liber De Habitu Virginum. Liber De Lapsis. Liber De Unitate Ec
173
Liber De Lapsis.
Liber De Unitate Ecclesiae.
204 Liber De Oratione Dominica.
204 Liber De Oratione Dominica.
Liber Ad Demetrianum.
Liber De Idolorum Vanitate. Quod Idola DII Non Sint, Et Quod Deus Unus Sit, Et Quod Per Christum Salus Credentibus Data Sit .
229 Liber De Mortalitate.
237 Liber De Opere Et Eleemosynis.
237 Liber De Opere Et Eleemosynis.
247 Liber De Bono Patientiae.
Liber De Zelo Et Livore.
Epistola Ad Fortunatum De Exhortatione Martyrii .
Epistola Ad Fortunatum De Exhortatione Martyrii .
Cap. I,—Quod Idola DII Non Sint, Et Quod Nec Elementa Vice Deorum Colenda Sint.
Cap. II.—Quod Deus Solus Colendus Sit.
Cap. III.—Quae Comminatio Dei Sit Adversus Eos Qui Idolis Sacrificant.
Cap. IV.—Non Facile Ignoscere Deum Idololatris.
Cap. VI.—Quod, Redempti Et Vivificati Christi Sanguine, Nihil Christo Praeponere Debeamus.
Caput IX.—Ad Hoc Pressuras Et Persecutiones Fieri, Ut Probemur.
Caput XIII.—Plus Nos Accipere In Passionis Mercede, Quam Quod Hic Sustinemus In Ipsa Passione.
Testimoniorum Libri Tres Adversus Judaeos.
Testimoniorum Libri Tres Adversus Judaeos.
Caput I.—Judaeos In Offensam Dei Graviter Deliquisse, Quod Dominum Dereliquerint
Caput II.—Quod Prophetis Non Crediderint Et Eos Interfecerint.
Cap. III.—Ante Praedictum Quod Dominum Neque Cognituri Neque Intellecturi Neque Recepturi Essent.
Cap. V.—Nihil Posse Judaeos Intelligere De Scripturis, Nisi Prius Crediderint In Christum.
Cap. VI.—Quod Hierusalem Perdituri Essent, Et Terram Quam Acceperant Relicturi.
Cap. VIII.—Quod Circumcisio Prima Carnalis Evacuata Sit, Et Secunda Spiritalis Repromissa Sit.
Cap. IX.—Quod Lex Prior, Quae Per Moysen Data Est, Cessatura Esset.
Cap. X.—Quod Lex Nova Dari Haberet.
Cap. XI.—Quod Dispositio Alia Et Testamentum Novum Dari Haberet.
Cap. XII.—Quod Baptisma Vetus Cessaret Et Novum Inciperet.
Cap. XIII.—Quod Jugum Vetus Evacuaretur Et Jugum Novum Daretur.
Cap. XIV.—Quod Pastores Veteres Cessaturi Essent, Et Novi Inciperent.
Cap. XVI.—Quod Sacrificium Vetus Evacuaretur, Et Novum Celebraretur.
Cap. XXI.—Quod Gentes Magis In Christum Crediturae Essent.
Cap. XXIII.—Quod Ad Regnum Coelorum Magis Gentes Quam Judaei Perveniant.
Cap. I.—Christum Primogenitum Esse, Et Ipsum Esse Sapientiam Dei, Per Quem Omnia Facta Sunt.
Cap. III.—Quod Christus Idem Sit Sermo Dei.
Cap. IV.—Quod Christus Idem Manus Et Brachium Dei Sit.
Cap. V.—Quod Idem Angelus Et Deus Christus.
Cap. VII.—Quod Christus Deus Venturus Esset Illuminator Et Salvator Generis Humani.
Cap. VIII.—Quod Cum A Principio Filius Dei Fuisset, Generari Denuo Haberet Secundum Carnem.
Cap. XI.—Quod De Semine David Secundum Carnem Nasci Haberet.
Cap. XII.—Quod In Bethlehem Nasceretur.
Cap. XIII.—Quod Humilis In Primo Adventu Suo Veniret.
Cap. XIV.—Quod Ipse Sit Justus Quem Judaei Occisuri Essent.
Cap. XV.—Quod Ipse Dictus Sit Ovis Et Agnus Qui Occidi Haberet, Et De Sacramento 291
Cap. XVI.—Quod Idem Et Lapis Dictus Sit.
Cap. XVII.—Quod Deinde Idem Lapis Mons Fieret Et Impleret Totam Terram.
Cap. XIX.—Quod Ipse Sit Sponsus, Ecclesiam Habens Sponsam, De Qua Filii Spiritales Nascerentur.
Cap. XX.—Quod Cruci Illum Fixuri Essent Judaei.
Cap. XXI.—Quod In Passione Crucis Et Signo Virtus Omnis Sit Et Potestas.
Cap. XXII.—Quod In Hoc Signo Crucis Salus Sit Omnibus Qui In Frontibus Notentur .
Cap. XXIII.—Quod Medio Die In Passione Ejus Tenebrae Futurae Essent.
Cap. XXIV.—Quod A Morte Non Vinceretur, Nec Apud Inferos Remansurus Esset.
Cap. XXV.—Quod Ab Inferis Tertio Die Resurgeret.
Cap. XXVII.—Quod Perveniri Non Possit Ad Deum Patrem Nisi Per Filium Ejus Jesum 296
Cap. XXVIII.—Quod Ipse Judex Venturus Sit.
Cap. XXIX.—Quod Ipse Sit Rex In Aeternum Regnaturus.
Cap. XXX.—Quod Ipse Sit Judex Et Rex .
Cap. II—In Opere Et Eleeomosynis, Etiamsi Per Mediocritatem Minus Fiat, Ipsam Voluntatem Satis Esse.
Cap. III—Agapen Et Dilectionem Fraternam Religiose Et Firmiter Exercendam.
Cap. IV.—In Nullo Gloriandum, Quando Nostrum Nihil Sit.
Cap. V.—Humilitatem Et Quietem In Omnibus Tenendam.
Cap. VI.—Bonos Quosque Et Justos Plus Laborare, Sed Tolerare Debere, Quia Probantur.
Cap. VII.—Non Contristandum Spiritum Sanctum, Quem Accepimus.
Cap. VIII.—Iracundiam Vincendam Esse, Ne Cogat Delinquere.
Cap. IX.—Invicem Se Fratres Sustinere Debere.
Cap. X.—In Deum Solum Fidendum Et In Ipso Gloriandum Esse.
Cap. XI.—Eum Qui Fidem Consecutus Est, Exposito Priore
Cap. XIV.—Numquam Mussitandum, Sed Circa Omnia Quae Accidunt Benedicendum Deum.
Cap. XV.—Ad Hoc Tentari Homines A Deo Ut Probentur .
Cap. XVII.—Minora Esse Quae In Saeculo Patimur Quam Sit Praemium Quod Promissum Est.
Cap. XVIII.—Dilectioni Dei Et Christi Nihil Praeponendum.
Cap. XIX.—Voluntati Non Nostrae, Sed Dei, Obtemperandum.
Cap. XX.—Fundamentum Et Firmamentum Spei Et Fidei Esse Timorem.
Cap. XXI.—Non Temere De Altero Judicandum.
Cap. XXII.—Accepta Injuria, Remittendum Et Ignoscendum.
Cap. XXIII.—Vicem Malis Non Reddendam.
Cap. XXIV.—Non Posse Ad Patrem Perveniri Nisi Per Filium Ejus Jesum Christum
Cap. XXV.—Ad Regnum Dei, Nisi Baptizatus Et Renatus Quis Fuerit, Pervenire Non Posse.
Cap. XXVI.—Parum Esse Baptizari Et Eucharistiam Accipere, Nisi Quis Factis Et Opere Proficiat.
Cap. XXVII.—Baptizatum Quoque Gratiam Perdere Quam Consecutus Sit, Nisi Innocentiam Servet.
Cap. XXVIII.—Non Posse In Ecclesia Remitti Ei Qui In Deum Deliquerit.
Cap. XXIX.—De Odio Nominis Ante Praedictum.
Cap. XXX.—Quod Quis Deo Voverit Cito Reddendum.
Cap. XXXI.—Eum Qui Non Crediderit Jam Judicatum Esse.
Cap. XXXII.—De Bono Virginitatis Et Continentiae.
Cap. XXXIV.—Fidelem Gentiliter Vivere Non Oportere .
Cap. XXXV.—Deum Ad Hoc Patientem Esse, Ut Nos Poeniteat Peccati Nostri Et Reformemur.
317 Cap. XXXVI.—Mulierem Ornari Saeculariter Non Debere.
Cap. XXXVII.—Fidelem Non Oportere
Cap. XXXVIII.—Servum Dei Innocentem Esse Debere, Ne Incidat In Poenam Saecularem.
Cap. XXXIX.—Datum Nobis Esse Exemplum Vivendi In Christo.
Cap. XL.—Non Jactanter Nec Tumultuose Operandum.
Cap. XLI.—Inepte Et Scurriliter Non Loquendum.
Cap. XLII.—Fidem In Totum Prodesse, Et Tantum Nos Posse Quantum Credimus.
Cap. XLIII.—Posse Eum Statim Consequi Qui Vere Crediderit.
Cap. XLIV.—Fideles Inter Se Disceptantes Non Debere Gentilem Judicem Experiri.
Cap. XLV.—Spem Futurorum Esse, Et Ideo Fidem Nostram Circa Quae Promissa Sunt Patientem Esse Debere.
Cap. XLVI.—Mulierem In Ecclesia Tacere Debere.
Cap. XLVII.—Delicto Et Merito Nostro Fieri Ut Laboremus, Nec Dei Opem In Omnibus Sentiamus.
319 Cap. XLIX.—Inimicos Quoque Diligendos.
Cap. L.—Sacramentum Fidei Non Esse Profanandum.
Cap. LI.—Quod Nemo In Opere Suo Extolli Debeat.
Cap. LII.—Credendi Vel Non Libertatem In Arbitrio Positam.
Cap. LIII.—Dei Arcana Perspici Non Posse, Et Ideo Fidem Nostram Simplicem Esse Debere.
Cap. LIV.—Neminem Sine Sorde Et Sine Peccato Esse.
Cap. LV.—Non Hominibus, Sed Deo, Placendum.
Cap. LVI.—Deum Nihil Latere Ex His Quae Geruntur.
Cap. LVII.—Fidelem Emendari Et Reservari .
Cap. LIX.—De Idolis Quae Gentiles Deos Putant.
Cap. LX.—Ciborum Nimiam Concupiscentiam Non Appetendam.
Cap. LXI.—Possidendi Concupiscentiam Et Pecuniam Non Appetendam.
Cap. LXII.—Matrimonium Cum Gentilibus Non Jungendum.
Cap. LXIII.—Grave Delictum Esse Fornicationis.
Cap. LXIV.—Quae Sunt Carnalia Quae Mortem Pariant, Et Quae Spiritalia Quae Ad Vitam Ducant.
Cap. LXV.—Omnia Delicta In Baptismo Deponi.
Cap. LXVI.—Disciplinam Dei In Ecclesiasticis Praeceptis Observandam.
Cap. LXVII.—Praedictum Quod Disciplinam Sanam Aspernaturi Essent.
Cap. LXVIII.—Recedendum Ab Eo Qui Inordinate Et Contra Disciplinam
Cap. LXX.—Parentibus Obsequendum.
Cap. LXXI.—Patres Quoque Asperos Esse Circa Filios Non Oportere.
Cap. LXXII.—Servos, Cum Crediderint, Plus Dominis Carnalibus Servire Debere.
Cap. LXXIII.—Item Dominos Mitiores Esse Debere.
Cap. LXXIV.—Viduas Probatas Quasque Honorandas.
Cap. LXXV.—Suorum, Et Maxime Fidelium, Curam Plus Unumquemque Habere Debere.
Cap. LXXVI.—Majorem Natu Non Temere Accusandum.
Cap. LXXVII.—Peccantem Publice Objurgandum.
Cap. LXXVIII.—Cum Haereticis Non Loquendum.
Cap. LXXIX.—Innocentiam Fidenter Petere Et Impetrare.
Cap. LXXX.—Nihil Licere Diabolo In Hominem, Nisi Deus Permiserit.
Cap. LXXXI.—Mercedem Mercenario Cito Reddendam.
Cap. LXXXIII.—Cirrum In Capite Non Habendum
Cap. LXXXV.—Surgendum Cum Episcopus Et Presbyter Veniat.
Cap. LXXXVII.—Fideles Simplices Cum Prudentia Esse Debere.
Cap. LXXXVIII.—Fratrem Non Circumveniendum.
Cap. LXXXIX.—Subito Venire Finem Mundi.
Cap. XC.—Uxorem A Viro Non Recedere, Aut Si Recesserit, Innuptam Manere.
Cap. XCI.—Tantum Unumquemque Tentari Quantum Potest Sustinere.
Cap. XCII.—Non Quicquid Licet Esse Faciendum.
Cap. XCIII.—Praedictum Quod Haereses Futurae Essent.
Cap. XCIV.—Cum Timore Et Honore Eucharistiam Accipiendam.
327 Cap. XCVI.—Factis, Non Verbis, Operandum.
Cap. XCVII.—Et Ad Fidem Et Ad Consecutionem Properandum.
Cap. XCVIII.—Catecuminum Peccare Jam Non Debere.
Cap. XCIX.—Judicium Secundum Tempora Futurum, Vel Aequitatis Ante Legem, Vel Legis Post Moysen.
Cap. C. Gratiam Dei Gratuitam Esse Debere.
Cap. CI.—Spiritum Sanctum In Igne Frequenter Apparuisse.
Cap. CII.—Correptionem Bonos Quosque Libenter Audire Debere.
Cap. CIII.—A Multiloquentia Temperandum.
Cap. CV.—Frequenter Emendandos Qui Delinquunt In Domestico Ministerio.
Cap. CVI.—Injuria Accepta, Patientiam Tenendam, Et Ultionem Deo Relinquendam .
Cap. CVIII.—Non Esse Proximo Insidiandum.
Cap. CIX.—Infirmos Visitandos.
Cap. CX.—Susurrones Maledictos Esse.
Cap. CXI.—Sacrificia Malorum Acceptalia Non Esse.
Cap. CXII.—Gravius Judicari De His Qui In Saeculo Plus Habuerunt Potestatis.
Cap. CXIII.—Viduam Et Pupillos Protegi Oportere.
Cap. CXIV.—Dum In Carne Est Quis, Exomologesin Facere Debere.
Cap.—CXV. Adulationem Perniciosam Esse.
Cap. CXVI.—Plus Ab Eo Diligi Deum, Cui In Baptismo Plura Peccata Dimittuntur.
Cap. CXVIII.—Item, De Antichristo, Quod In Hominem Veniat
Cap. CXX.—Orationibus Insistendum.
339 Liber De Spectaculis.
Liber De Laude Martyrii.
Ad Opera D. Cypriani Genuina Appendices.
Prolegomena De Scriptis Sancti Cypriani Operibus Dubiis, Deperditis, Atque Eidem Suppositis.
Prolegomena De Scriptis Sancti Cypriani Operibus Dubiis, Deperditis, Atque Eidem Suppositis.
Articulus I. D. Cypriani opera dubia.
Articulus II. Divo Cypriano supposita opera.
Articulus III. De quibusdam S. Cypriani operibus deperditis.
Appendix Prima. Opuscula Dubia.
Appendix Prima. Opuscula Dubia.
Liber De Disciplina Et Bono Pudicitiae. Epistola Ignoti Auctoris.
Liber De Disciplina Et Bono Pudicitiae. Epistola Ignoti Auctoris.
Monitum.
Appendix Secunda. Opuscula Supposita.
Appendix Secunda. Opuscula Supposita.
Liber De Aleatoribus. Tractatus Perperam Cypriano Adscriptus.
Liber De Aleatoribus. Tractatus Perperam Cypriano Adscriptus.
De Singularitate Clericorum. Tractatus Cypriano Perperam Adscriptus. Necnon Augustino Et Origeni Juxta Quosdam.
De Duodecim Abusionibus Saeculi Tractatus, Perperam Cypriano Et Augustino Adscriptus.
De Duodecim Abusionibus Saeculi Tractatus, Perperam Cypriano Et Augustino Adscriptus.
Liber De Duplici Martyrio, Ad Fortunatum, Incerto Auctore.
Liber De Duplici Martyrio, Ad Fortunatum, Incerto Auctore.
Oratio Cypriani Antiocheni, Pro Martyribus.
Oratio Cypriani Antiocheni, Pro Martyribus.
Oratio Cypriani Antiocheni, Quam Sub Die Passionis Suae Dixit.
Oratio Cypriani Antiocheni, Quam Sub Die Passionis Suae Dixit.
De Montibus Sina Et Sion Tractatus Ignoti Auctoris, Adversus Judaeos.
De Montibus Sina Et Sion Tractatus Ignoti Auctoris, Adversus Judaeos.
Tractatus Adversus Judaeos Qui Insecuti Sunt Dominum Nostrum Jesum Christum, Incerto Auctore.
Tractatus Adversus Judaeos Qui Insecuti Sunt Dominum Nostrum Jesum Christum, Incerto Auctore.
Coena, Cypriano Falso Inscripta.
Coena, Cypriano Falso Inscripta.
De Revelatione Capitis Beati Joannis Baptistae Tractatus, Incerto Auctore.
De Revelatione Capitis Beati Joannis Baptistae Tractatus, Incerto Auctore.
De Pascha Computus.
Monitio Ad Lectorem. Johannes Wallis S. T. P. Geometriae Professor Oxonii. S.
Incipit Expositio Bissexti. Aliter, Caecilii Cypriani De Pascha Computus Inchoat.
Appendix Tertia.
Dissertatio De Cypriani Libris Ad Demetrianum, Et De Idolorum Vanitate. Auctore D. Nicol. Le Nourry. O. S. B.
Caput Primum. De libro ad Demetrianum.
Articulus Primus. Analysis hujus libri.
Articulus III. De hujus libri titulo, et utrum contra solum Demetrianum scriptus sit.
Articulus V. Quibus rationibus Cyprianus ad hunc librum scribendum et divulgandum compulsus sit.
Caput II. De hujus libri argumento, aetate, codicibus manuscriptis, editionibus, et quorumdam notis.
Articulus II. De libri hujus aetate.
Articulus III. De hujus libri manuscriptis codicibus.
Articulus IV. De hujus libri editionibus.
Articulus V. De variis in hunc librum annotationibus.
Caput III. Novae In Hunc Librum Observationes.
Articulus Primus. De sacrae Scripturae auctoritate, et quibusdam illius locis.
Articulus Primus. Primum Cypriani argumentum ex mundi senio desumptum examinatur.
Caput V. De Cypriani Libro De Idolorum Vanitate.
Articulus Primus. Analysis hujus libri.
Articulus III. Quo tempore, et quam festinanter hic liber a Cypriano scriptus fuerit.
Articulus IV. De hujus libri manuscriptis et editis codicibus ac variorum in illum notis.
Caput VI. Novae In Hunc Librum Observationes.
Articulus III. De Christo homine, ac quo sensu dici potuerit, Spiritus sanctus carne induitur.
Carmen Ad Felicem, De Resurrectione Mortuorum. ( E Veterum Scriptor. et Monum. amplissima Collectione, tom.
Observatio Praevia D. Edm. Martene.
Appendix Quarta.
Oxoniensis Editionis Selectae In Cyprianum Notae.
Oxoniensis Editionis Selectae In Cyprianum Notae.
Circa Ann. CCXLVI. Ad Donatum Liber De Gratia Dei.
Ann. CCXLVII. De Idolorum Vanitate Liber.
Circa Ann. CCXLVIII. Testimoniorum Ad Quirinum Adversus Judaeos
Circa Ann. CCXLVIII. Testimoniorum Ad Quirinum Adversus Judaeos
Praefatio In Duos Libros Priores.
Circa Ann. CCXLIX. Testimoniorum Liber Tertius.
In Librum De Exhortatione Martyrii.
In Librum De Opere Et Eleemosynis.
Martin. Jos. Routh. S. T. P. Collegii S. Magdalenae Oxon. Praesidis, In Quatuor D. Cypriani Libros Annotationes Selectae. (E Script. Ecclesiastic. opu
In Librum De Idolorum Vanitate.
In Librum De Opere Et Eleemosynis.
S. Cypriani Exhortatio Ad Poenitentiam.
S. Cypriani Exhortatio Ad Poenitentiam.
Joannis Chrysostomi Trombellii Praefatio.
Exhortatio S. Cypriani De Poenitentia Incipit.
De Titulo, Ac Meta, Seu Argumento Superioris Opusculi.
De Titulo, Ac Meta, Seu Argumento Superioris Opusculi.
Index Rerum Et Verborum.
Syllabus Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.
I.—De S. Cypriano Nondum Christiano.—Distinguendus Est A Cypriano Antiocheno.
Cyprianum in Africa natum esse nemo dissentit, Carthagine ortum Prudentius et Suidas existimarunt; sed cum S. Martyr hoc beneficium Carthagini acceptum non referat, sed tantum dicat Ep. XXXVI: «Ubi enim mihi aut melius possit esse aut laetius, quam illic, ubi me Deus credere voluit et crescere,» alia eum patria videtur in lucem extulisse. Vocabatur Thascius Cyprianus, ut patet ex sententia proconsulis et Epist. LXIX. Quinetiam adsciverat sibi Caecilii nomen, teste Hieronymo, ut gratum animum et amorem in presbyterum Caecilium, cujus opera ad Christum conversus fuerat, hoc monumento testaretur. Pontius diaconus, qui Cypriani Vitam scripsit, res ab eo ante conversionem gestas minus dignas esse judicavit quas litteris mandaret. Itaque haec illius vitae pars in oblivione et tenebris jacet; nec quidquam certo scimus, nisi eum rhetoricam summa celebritate docuisse, nec iis caruisse vitiis quae cum simulacrorum cultu et Christi ignoratione conjuncta esse solent. «Mutati sunt piscatores,» inquit August. Serm. CCCXI (nov. ed.), «mutati sunt postea etiam plurimi senatores, mutatus est Cyprianus, cujus hodie memoriam frequentamus . . . . Ipse scribit, ipse testatur cujus vitae fuerit aliquando, quam nefariae, quam impiae, quam improbandae ac detestandae.» Nequaquam tamen in Cyprianum nostrum conveniunt quae apud Gregorium Nazianzenum de Cypriano magicis artibus ante conversionem dedito legimus in Orat. XVIII: perspicuum est haec ad Cyprianum Antiochenum respicere, quem Gregorius cum Carthaginensi confundit, unam ex duabus personam effingens. Sed tamen, quia eruditus Oxoniensis editor unum extitisse Cyprianum contendit, et quae de Antiocheno feruntur in fabulis numerat, et ad res Carthaginensis ornandas composita fuisse pronuntiat, non inutile videtur rem explorare.
Illud 1º negari non potest, res gestas Cypriani Antiocheni vetustissimis monumentis proditas fuisse. Illum Eudocia imperatrix eximiis versibus, teste Photio (Cod. 184) , celebravit. Opus in tres libros divisum erat; quorum primus Justinae conversionem et invictam a daemonibus virginitatem, ac ipsius etiam Cypriani post artis magicae facinora mirabilem conversionem, baptismum, ostiarii munus, miracula ac tandem episcopatum continebat. In alio ipse Cyprianus eventuum suorum seriem texebat, et magicas artes quibus et sese ipse et alios in varias formas mutaverat, peregrinationes ac tandem nefariae artis fastidium, et animum ex desperatione, quam conscientia scelerum injiciebat, ad spem misericordiae divinae opera Eusebii revocatum narrabat. In tertio denique martyrium Justinae et Cypriani descriptum erat. Haec autem Eudociam non ad artis licentiam, sed ad historiae fidem scripsisse perspicitur, tum ex Gregorio Nazianzeno, qui scriptam ab ipso Cypriano scelerum confessionem citat, et eadem ac Eudocia de illo commemorat 0076 Orat. XVIII, tum ex triplici monumento quod eruditi antiquitatis indagatores D. Edmundus Martene et D. Ursinus Durand in suo Anecdotorum Thesauro ediderunt, nempe Conversione Justinae et Cypriani, Confessione ejusdem Cypriani, ac utriusque Passione, Sic cum Eudociae versibus consentit tripartitum illud opus, ut minime dubium sit quin illius manibus tritum fuerit. Quis ergo eum numquam extitisse sibi persuadeat, de quo extant monumenta illius temporis quo vixisse dicitur pene aequalia? Fabulae in remotis aetatibus latebras quaerunt, nec quisquam tam inepte mentitur, ut quae nemo vidisse se aut audivisse meminit, ea nuper in clarissima luce et omnium oculis evenisse fingat. Porro fatetur ipse Fellus, cui tamen hac in re non omnino assentior, Confessionem Cypriani ante Constantini tempora scriptam fuisse, id est circa illud tempus quo perfunctus martyrio creditur, nempe sub Diocletiano et Maximiano, ut testatur Eudocia. Praeterea ante hoc opus scripta fuerant acta Justinae et Cypriani, ut discimus ex libello de utriusque passione. 2º Credibile non est ejusmodi monumenta ad res Cypriani Carthaginensis ornandas ficta fuisse, in quibus nihil erat omnino quod Cypriano Carthaginensi aptari posset; non tempus, non locus martyrii et episcopatus, non res gestae et peregrinationes. 3º Si nullus extitisset Cyprianus ille Antiochenus, qui cum Justina passus Nicomediae dicitur, quomodo de utriusque nomine dies festus saeculo quarto in loca Nicomediae vicina induci, quomodo utriusque fama omnium ore celebrari potuit? Illud autem ex Oratione XVIII S. Gregorii Naz., quae habita est Constantinopoli, non obscure perspicitur, Cyprianum illum, cujus dies festus agebatur, non Carthaginensem sed Antiochenum esse. Nam magicas artes et conversionem, ut praecipuos illius vitae et notissimos eventus praedicat Gregorius, ita ut dubitet an quisquam ex audientibus res illius gestas ignoret (p. 277). Quinetiam, quod ait Cyprianum post conversionem factum esse aedituum, id se ex aliquo audivisse testatur (p. 281). Probabile non est Cyprianum Carthaginensem adeo notum his in regionibus fuisse, praesertim ex rebus ad eum minime pertinentibus, ut Gregorium incolae edocerent; sed haec fama et dies festus ad alium debent referri.
Objicit Fellus S. Gregorium tam oscitanter errare non potuisse, ut episcopum Antiochenum cum Carthaginensi confunderet; neque enim si vere extitisset Cyprianus ille Antiochiae episcopus, qui Nicomediae passus dicitur, nihil de illo ad Gregorii aures perventurum fuisse, qui et a patre res tam mirabiles mature discere debuit, et per se ipse Nicomediam et loca vicina pervadens cognoscere. Sed, dum Gregorium vir eruditus culpari non patitur, quod unum ex duobus Cyprianis finxerit, in aliam illum reprehensionem non multo leviorem conjicit, quod ad Cyprianum Carthaginensem retulerit monumenta illius aetati et patriae et rebus gestis repugnantia. Verisimilior mihi videtur haec illius excusandi ratio: cum ei recens admodum cum iis quos alloquitur intercederet 0077 consuetudo, et post aliquot dierum secessum attemperate ad ipsum diem festum rediisset, ut ipse testatur (p. 275), satis proclive fuit in tam angustis ad res accurate ediscendas spatiis labi et errare. Quod autem ait idem Fellus, nullum inter Antiochiae episcopos Cyprianum inveniri, id facile expeditur. Non enim Antiochiae magnae episcopus fuisse Cyprianus dicitur, sed alterius, ut observat Tillemontius, in Phoenicia sitae, ex qua Damascum perductus est, ut a judice interrogaretur.
Duo ergo distinguendi sunt Cypriani, et in Oratione XVIII Gregorii Naz. quid Antiocheno, quid Carthaginensi conveniat expendendum. Quod ait Gregorius, Cyprianum nobili et senatoria domo ortum esse, id Tillemontius Cypriano nostro attribuit, ut alteri illi magno non valde consentaneum; sed tom. V, ubi agit de Cypriano Antiocheno, fatetur id non posse discerni. Non immorabor in excutiendis aliis conjecturis quae de Cypriano fieri solent, velut quod Baronius et post cum alii nonnulli existimarunt Cyprianum jam senem ad christianam religionem accessisse. Nituntur quodam loco ex Epistola ad Donatum, ubi sic loquitur Cyprianus: «Qui possibilis, aiebam, est tanta conversio, ut repente ac perniciter exuatur quod vel genuinum situ materiae naturalis obduruit, vel usurpatum diu senio vetustatis inolevit?» At Cyprianus non suos annos numerat, sed de vitiis loquitur, quae in homine etiam non sene vetustatem habent, cum «alta,» ut ibidem legimus, «et profunda penitus radice sedarunt.» Huc adde Cyprianum non de suis tantum rebus disserere, sed generatim omnes aetates ac vitae conditiones complecti, quarum nullam prorsus excipiebant Christiani, quam non Christi gratia renovari et renasci posse dicerent. Liquet id ex his quae sequuntur: «Quando, inquit, parcimoniam discit qui epularibus coenis et largis dapibus assuevit? et qui pretiosa veste conspicuus in auro atque in purpura fulsit, ad plebeium se ac simplicem cultum quando deponit? Fascibus ille oblectatus et honoribus, privatus et inglorius esse non potest. Hic stipatus clientium cuneis, frequentiore comitatu officiosi agminis honestatus, poenam putat esse cum solus est. Tenacibus semper illecebris necesse est, ut solebat, vinolentia invitet, inflet superbia, iracundia inflammet, rapacitas inquietet, crudelitas stimulet, ambitio delectet, libido praecipitet.» Haec referenda duxi, ut pateret minus temperanter otio abuti qui Cyprianum hac pictura mores suos expressisse, et pristinae conditionis splendorem et opes descripsisse opinantur. Quae conjecturae si valeant, dicendum erit eum fascibus fulsisse, et vinolentiae ac rapacitatis vitiis laborasse, quod neminem hactenus video suspicatum.