Patrologiae Cursus Completus
Elenchus Rerum Quae In Hoc Volumine Continentur.
Sanctissimo Domino Nostro Clementi XII, Pontifici Optimo Maximo.
Sanctissimo Domino Nostro Clementi XII, Pontifici Optimo Maximo.
Praefatio Generalis.
Pars Prima— In qua de Mss. deque editis collectionibus agitur singillatim.
Pars Tertia.— In qua in nova hac editione quid praestitum sit, explicatur.
Praefatio Hujus Tomi.
Epistolarum Ordo Chronologicus Argumentis Demonstratur.
Epistolarum Ordo Chronologicus Argumentis Demonstratur.
Epistolae I. Classis Quas Hieronymus Potissimum E Calcidis Eremo Scripsit Ab Anno 370 Ad 380.
S. Eusebii Hieronymi Stridonensis Presbyteri Vita Ex Ejus Potissimum Scriptis Concinnata Ad Eminentiss. S. R. E. Cardinalem Dominicum Riviera.
Caput Primum. I. Hieronymi Patria. II. Natalis annus. Nomen. Parentes et consanguinei.
Caput III. I. Romae Baptismum suscipit, II. Sub Liberio Papa, anno circiter aetatis suae XX.
Caput IV. I. Post Romana studia domum revertitur. II. Aquileiae parumper moratur. Gallias petit.
Caput VI. I. Aquileiae varias inimicitias incurrit. II. Inde subito divulsus in Orientem navigat.
Caput VII. I. Iter S. Patris describitur. II. An Jerosolymam tunc adierit? Antiochiae substitit.
Incipit Vita Sancti
S. Eusebii Hieronymi Incomparabilis Ecclesiae Christi Doctoris, Et Eximiae Sanctitatis Viri Vita Ex Ipsius Praesertim Syngrammatis, E Sanctorum Item A
Vita Divi Hieronymi Incerto Auctore.
Vita Divi Hieronymi Incerto Auctore.
Selecta Veterum Testimonia De Hieronymo Ejusque Scriptis.
Selecta Veterum Testimonia De Hieronymo Ejusque Scriptis.
Idem, lib. III. de Peccat. merit. et remiss., cap. VI.
Idem, lib. I. contra Julianum.
Idem, Epist. CCLXI. ad Oceanum.
Severus Sulpicius, dial. I. cap. VII.
Orosius in Apol. de libert. arb. contra Pelagium, p. 621.
Caelius Sedulius in praef. operis Paschalis.
Cassianus, lib. VII. de Incarnatione.
Prosper in Carmine de ingratis, cap. II.
Prosper in Chron. Ol. CCXCI. CCCLXXXVI. Arcadio et Bautone.
Sidonius Apollinabis, lib. IV. epist. III.
Claudianus Mamertus de Statu animae lib. II, cap. IX.
Gelasius Papa, C. Sancta Romana dist. 15.
Idem, Epist. V. ad Episcopos per Picenum.
Ennodius Ticinensis Dictione VIII.
Facundus Hermianensis, lib. IV. cap. II
Cassiodor. Divin. Lect, cap. XXI.
Isidorus Hispalensis Originum libro VI.
Anonymus apud Canisium, tom. VI. Antiquar. Lect.
Einardus in Epistola ad Lupum.
S. Columbanus Epistol. ad Gregorium papam.
Nicolaus I. Epist. LI. ad Lotharium.
Ratramnus Corbeiensis de Nativitate Christi, cap. X Ex Dacherii Spicileg., tom. I, p. 339.
Servatus Lupus de trib. Quaest.
Agobardus in Libro contra objectiones Fredegisi, cap. IX.
Haymo Halberstrad. lib. X, cap. VIII.
Rabanus in Martyrologio ad XXX. septembris.
Prudentius Tricassi., de praedest. contra Scotum Erigenam, cap. I.
Hincmarus Remensis, tom. I. Operum.
Photius in Bibliotheca Cod. III.
Sigebertus in Chronographia ad A. C. 421.
Honorius Augustodun., de Luminaribus Ecclesiae, cap. CXXXVI.
Chronicon Turonens. apud Martene tom. V, p. 928.
Joannes Saresberiensis Policratici, sive de nugis curialium lib. II, cap. XXVII.
Codofridus Viterbiensis, chronic. parte XVI.
Bernardus In Parabola de Christo et Eccl.
Ado Viennensis in Martyrologio d. XXX. septembris.
Gerardus, de Arvernia ad Ivonem Ab. Cluniac.
Notkerus in Martyrologio ad XXX. septembr.
Jo. Bapt. Platina in Innocentio I.
Franc. Philelphus, lib. VI, epist. ultima. Ad Aloysium Crottum.
Raphael Volaterranus, Commentar. Urban. lib. XVI.
Jacob. Philippus Bergomensis in Chronico ad an. Chr. 429.
Trithemius, de Scriptor. Eccl.
Des. Erasmus Reterodamus, lib. II, epist. 1. ad Leonem X. P. M.
Idem, lib. V, epist. XXVI ad Jo. Eckium.
Idem, lib. V, epist. XIX ad Greverardum.
Pol. Vergilius, de rerum inventoribus lib. VII, cap III.
Ex Ms. Cod. Vatic., olim Reginae, num. 571.
Ex Alio Ms. Codice, qui apud me est.
Caelius Calcagninus In imaginem D. Hieronymi, in nucis cortice expressam.
Julius Caesar Scaliger in D. Hieronymum.
Josephus Scaliger, Prolegom. ad Eusebii Chron.
Sixtus Senens., lib. IV. Biblioth. sanctae.
Ant. Possevinus, tomo I. Apparatus.
Richardus Simon in Historia critica lib.
Petri Pauli Vergeri Justinopolitani De Divo Hieronymo Oratio.
Petri Pauli Vergeri Justinopolitani De Divo Hieronymo Oratio.
Ex Antiq. Cod. Ambrosian. Bibliotec. Quae Mediolani Est, N. 173.
Ex Antiq. Cod. Ambrosian. Bibliotec. Quae Mediolani Est, N. 173.
Ex Alio Cod. Ambrosian. I. LIII.
Ex Alio Cod. Ambrosian. I. LIII.
Admonitio De Subsequente Opusculo.
Admonitio De Subsequente Opusculo.
Eusebius, De Morte Hieronymi Ad Damasum.
Eusebius, De Morte Hieronymi Ad Damasum.
Admonitio De Subsequentibus Duabus Epistolis.
Admonitio De Subsequentibus Duabus Epistolis.
Augustini Hipponensis Episcopi Ad Cyrillum Jerosolymitanum Episcopum, De Magnificentiis Beati Hieronymi.
Cyrilli Episcopi Jerosolymitani De Miraculis Hieronymi Ad Sanctum Augustinum Episc. Hipponensem.
Cyrilli Episcopi Jerosolymitani De Miraculis Hieronymi Ad Sanctum Augustinum Episc. Hipponensem.
Sancti Eusebii Hieronymi Stridonensis Presbyteri Epistolae Secundum Ordinem Temporum Ad Amussim Digestae Et In Quatuor Classes Distributae.
Epistola II . Ad Theodosium Et Caeteros Anachoretas
Epistola III . Ad Ruffinum Monachum
Epistola VII . Ad Chromatium, Jovinum, Et Eusebium.
Epistola VIII . Ad Niceam Hyppodiaconum Aquileiae
Epistola X . Ad Paulum Senem Concordiae
Epistola XIII . Ad Castorinam Materteram.
Epistola XV . Ad Damasum Papam.
42 Epistola XVI . Ad Damasum Papam.
Epistola XVIII . Ad Damasum Papam. De Seraphim et calculo.
Epistola XIX Damasi Papae Ad Hieronymum,
Epistola XX Seu Rescriptum Hieronymi Ad Damasum.
Epistola XXI Ad Damasum De Duobus Filiis.
Epistola XXII 88 Ad Eustochium, Paulae Filiam.
Epistola XXIII . Ad Marcellam, De exitu Leae.
Epistola XXIV . Ad Eamdem Marcellam, De laudibus Asellae.
Epistola XXV . Ad Eamdem Marcellam, De decem Nominibus Dei.
Epistola XXVI . Ad Eamdem Marcellam, De quibusdam nominibus.
Epistola XXVII . Ad Eamdem Marcellam.
Epistola XXVIII . Ad Eamdem Marcellam, De voce Diapsalma.
Epistola XXIX . Ad Eamdem Marcellam. De Ephod et Theraphim.
Epistola XXX . Ad De Alphabeto Hebraico Psalmi
151 Epistola XXXI . Ad Eustochium. De Munusculis.
Epistola XXXII . Ad Marcellam.
Epistola XXXIV . Ad Marcellam De aliquot locis Psalmi
Epistola XXXV . Damasi Papae Ad Hieronymum.
Epistola XXXVI . Seu rescriptum Hieronymi Ad Damasum
Epistola XXXVII . Ad Marcellam. De Commentariis Rheticii in Canticum Canticorum.
Epistola XXXVIII . Ad Marcellam De Aegrotatione Blaesillae.
Epistola XXXIX . Ad Paulam super obitu Blaesillae filiae.
188 Epistola XLI . Ad Marcellam
Epistola XLII . Ad Marcellam. Contra Novatianos Haereticos.
Epistola XLIV . Ad Marcellam. De Muneribus.
Epistola XLVI . Paulae Et Eustochii Ad Marcellam. De Sanctis locis.
210 Epistola XLVII Ad Desiderium.
Epistola XLVIII , Seu Liber Apologeticus, Ad Pammachium, Pro Libris Contra Jovinianum.
Epistola LI S. Epiphanii Ad Joannem Episcopum Jerosolymorum A Hieronymo Latine reddita.
Epistola LII . Ad Nepotianum. De Vita Clericorum et Monachorum.
Epistola LIII . Ad Paulinum. De studio Scripturarum
282 Epistola LIV . Ad Furiam. De Viduitate servanda.
Epistola LVI Augustini Ad Hieronymum.
305 Epistola LVII . Ad Pammachium. De optimo genere interpretandi.
331 Epistola LX . Ad Heliodorum.
353 Epistola LXIII . Ad Theophilum.
354 Epistola LXIV . Ad Fabiolam.
373 Epistola LXV . Ad Principiam Virginem, Sive Explanatio Psalmi XLIV.
Epistola LXVI . Ad Pammachium.
Epistola LXVII Augustini Ad Hieronymum.
Epistola LXVIII . Ad Castrutium.
Epistola LXXII . Ad Vitalem De Salomone et Achaz.
447 Epistola LXXIV Ad De jurgio duarum meretricum, et judicio Salomonis.
Epistola LXXV . Ad Theodoram Viduam.
Epistola LXXVII . Ad Oceanum De morte Fabiolae.
Epistola LXXVIII . Seu Liber Exegeticus Ad Fabiolam. De mansionibus Israelitarum in deserto.
Epistola LXXX . Sive Praefatio Ruffini In Libros
Epistola LXXXII . Adversus Joannem Jerosolymitanum.
Epistola LXXXVII Theophili Ad Hieronymum.
Epistola LXXXVIII Ad Theophilum.
Epistola LXXXIX Theophili Ad Hieronymum.
Epistola XC . Theophili Ad Epiphanium.
Epistola XCI Epiphanii Ad Hieronymum.
Epistola XCIV
Epistola XCV 558 Anastasii Papae Ad Simplicianum
Epistola XCVI . Sive Theophili Alexandrini Episcopi
Epistola XCVII . Ad Pammachium Et Marcellam.
Epistola XCVIII . Sive Theophili Alexandrini Altera
Beatissimo Papae Theophilo Hieronymus.
611 Epistola C . Sive Theophili Alexandrini Episcopi Ad Totius Aegypti Episcopos Paschalis
631 Epistola CI Augustini Ad Hieronymum.
Epistola CII Hieronymi Ad Augustinum.
634 Epistola CIII . Ad Augustinum.
635 Epistola CIV Augustini Ad Hieronymum.
638 Epistola CV . Ad Augustinum.
Epistola CVII . Ad Laetam De institutione filiae.
Epistola CVIII . Ad Eustochium Virginem. Epitaphium Paulae matris.
Epistola CIX . Ad Riparium Presbyterum
729 Epistola CX . Augustini Ad Hieronymum.
Epistola CXI Augustini Ad Praesidium.
Epistola CXII Hieronymi Ad Augustinum.
Epistola CXIII Theophili Ad Hieronymum.
Epistola CXIV . Hieronymi Ad Theophilum.
Epistola CXVI . Augustini Ad Hieronymum.
Epistola CXVII . Ad Matrem Et Filiam
Epistola CXIX . Ad Minervium Et Alexandrum
Hieronymus Ad Hedibiam. De Quaestionibus XII.
Capitula XI Quaestionum Algasiae Ad S. Hieronymum.
Hieronymus Ad Algasiam. De quaestionibus XI.
890 Epistola CXXII . Ad Rusticum, De Poenitentia.
Epistola CXXIII Ad Ageruchiam De Monogamia.
Epistola CXXIV . Ad Avitum Quid cavendum in Libris
Epistola CXXVII . Ad Principiam Virginem, Sive Marcellae Viduae Epitaphium.
Epistola CXXVIII . 961 Ad Gaudentium. De Pacatulae infantulae educatione.
Epistola CXXIX . Ad Dardanum De Terra promissionis.
Epistola CXXX. . Ad Demetriadem. De servanda Virginitate.
Epistola CXXXII . Augustini Ad Hieronymum. Seu Liber De Sententia Jacobi.
Epistola CXXXIII . Ad Adversus Pelagium.
Epistola CXXXIV Ad Augustinum.
Epistola CXXXVI Innocentii Ad Hieronymum.
Epistola CXXXVII Innocentii Ad Joannem.
Epistola CXXXVIII . Ad Riparium
Epistola CXL . Ad Cyprianum Presbyterum.
1066 Epistola CXLII. Ad Augustinum.
Epistola CXLIII . Ad Alypium Et Augustinum.
Epistola CXLIV . S. Augustini Ad Optatum Episcopum Milevitanum.
1084 Epistola CXLVII . Ad Sabinianum
1095 Epistola CXLVIII De ratione pie vivendi.
Epistola CL. Procopii Ad Hieronymum.
D. Joannis Martianaei Monachi Benedictinie Congregatione S. Mauri In Universas S. Hieronymi Epistolas Notae.
Epist. XII. Ad Antonium Monach.
Epist. LXX. Ad Magnum Oratorem.
Epist. LXXXIV. Ad Pammach. Et Oc.
Epist. XCVII. Ad Pammach. et Marc.
Aliae Annotationes In Eamdem Epistolam.
Epist. CVIII. Ad Eustochium V.
Ep. CXIII. et CXIV. Ad Theophil.
Epist. CXVII. Ad Matrem Et Fil.
Epist. CXIX. Ad Minervium, etc.
Ordo Epistolarum Sancti Hieronymi Cum Antiquis Editionibus Et Benedictina Comparatus.
Ordo Epistolarum Sancti Hieronymi Cum Antiquis Editionibus Et Benedictina Comparatus.
S. Hieronymi Epistolarum Index Secundus Alphabeticus Juxta Initium Cujusque Epistolae.
S. Hieronymi Epistolarum Index Secundus Alphabeticus Juxta Initium Cujusque Epistolae.
Epistolarum S. Hieronymi Index Tertius Alphabeticus Juxta Nomina, Quibus Inscribuntur.
Epistolarum S. Hieronymi Index Tertius Alphabeticus Juxta Nomina, Quibus Inscribuntur.
Epistolarum S. Hieronymi Index Quartus Secundum Praecipua Earum Argumenta Digestus.
Epistolarum S. Hieronymi Index Quartus Secundum Praecipua Earum Argumenta Digestus.
Index Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.
Epistola LVI Augustini Ad Hieronymum.
Augustinus Hieronymo de nova post LXX. veteris Testamenti versione, deque Petro reprehenso a Paulo ad Galat. 2. expostulans de suscepto hinc patrocinio mendacii officiosi.
Domino dilectissimo, et cultu sincerissimae caritatis obsequendo atque amplectendo fratri et Compresbytero Hieronymo Augustinus.
1. «Nunquam aeque quisquam tam facile cuilibet innotuit, quam mihi tuorum 301 in Domino studiorum quieta laetitia, et vere exercitatio liberalis. Quanquam ergo percupiam omnino te nosse, tamen exiguum quiddam tui minus habeo, praesentiam videlicet corporis: quam ipsam etiam postea quam te beatissimus nunc Episcopus, tunc vero jam Episcopatu dignus, frater Alypius vidit, remeansque a me visus est, negare non possum, magna ex parte mihi esse relatu ejus impressam: et ante reditum cum te ille ibi videbat, et ego videbam, sed oculis ejus. Non enim animo me atque illum, sed corpore duos, qui noverit, dixerit, concordia dumtaxat et familiaritate fidissima, non meritis, quibus ille antecellit. Quia ergo me primitus communione spiritus, quo in unum nectimur: deinde illius ex ore jam diligis, nequaquam impudenter, quasi aliquis ignotus, commendo germanitati tuae fratrem Profuturum, quem nostris conatibus, deinde adjutorio tuo vere profuturum speramus: nisi forte quod talis est, ut ipse tibi per eum fiam commendatior, quam ille per me. Hactenus fortasse scribere debuerim, si esse vellem epistolarum solemnium more contentus: sed scatet animus in loquelas communicandas tecum de studiis nostris, quae habemus in Christo Jesu Domino nostro; qui nobis multas utilitates et viatica quaedam demonstrati a se itineris, etiam ((al. demonstravit itineris; et jam.)) per tuam caritatem non mediocriter ministrare dignatur.»
2. «Petimus ergo, et nobiscum petit omnis Africanarum 0566 Ecclesiarum studiosa societas, ut in interpretandis eorum libris qui Graece Scripturas nostras quam optime tractaverunt, curam atque operam impendere non graveris. Potes enim efficere, ut nos quoque habeamus illos tales viros, et unum potissimum quem tu libentius in tuis litteris sonas (( Origenem)). De vertendis autem in linguam Latinam sanctis litteris Canonicis, laborare te nollem nisi eo modo quo Job interpretatus est: ut signis adhibitis, quid inter hanc tuam, et Septuaginta, quorum est gravis sima auctoritas, interpretationem distet, appareat. Satis autem nequeo mirari, si aliquid adhuc in Hebraicis litteris et 302 exemplaribus invenitur, quod tot Interpretes illius linguae peritissimos fugerit. Omitto enim Septuaginta, de quorum vel consilii, vel majore spiritus concordia, quam si ((al. quasi)) unus homo esset, non audeo in aliquam partem certam ferre sententiam; nisi quod eis praeeminentem auctoritatem in hoc munere sine controversia tribuendam existimo. Illi me plus movent, qui cum posteriores interpretarentur, et verborum locutionumque Hebraearum viam atque regulas mordicus (ut fertur) tenerent, non solum inter se non consenserunt; sed etiam reliquerunt multa, quae tanto post eruenda et prodenda remanerent. Si enim obscura sunt, te quoque in illis falli potuisse creditur: si autem manifesta, illos in eis falli potuisse non creditur. Hujus igitur rei pro tua caritate expositis causis, certum me facias obsecraverim.»
3. Simulatio patrocinium mendacii. «Legi etiam quaedam scripta, quae tua dicerentur, in Epistolas Apostoli Pauli, quarum unam ad Galatas, cum enodare velles, venit in manus locus ille, quo Apostolus Petrus a perniciosa simulatione revocatur. Ibi patrocinium mendacii susceptum esse, vel abs te tali viro, vel a quopiam, si alius illa scripsit, fateor, non mediocriter doleo, donec refellantur (si forte refelli possunt) ea quae me movent. Mihi enim videtur exitiosissime credi aliquod in sanctis libris haberi mendacium, id est, eos homines, per quos nobis illa Scriptura ministrata est atque conscripta, aliquid in suis libris fuisse mentitos. Alia quippe quaestio est, Sitne aliquando mentiri viri boni: et alia quaestio est, Utrum scriptorem sanctarum Scripturarum mentiri oportuerit: imo vero non alia, sed nulla est quaestio. Admisso enim semel in tantum auctoritatis fastigium officioso aliquo mendacio, nulla illorum librorum particula remanebit, quae non, ut cuique videbitur vel ad mores difficilis, vel ad fidem incredibilis, eadem perniciosissima regula ad mentientis auctoris consilium officiumque referatur. Si enim mentiebatur Apostolus Paulus cum Apostolum Petrum objurgans 0567 diceret: Si tu cum sis 303 Judaeus, Gentiliter, et non Judaice vivis, quemadmodum cogis gentes judaizare? «Et recte illi videbatur Petrus fecisse, quem non recte fecisse et dixit, et scripsit» (Galat. 2. 14) : «ut quasi animos tumultuantium deliniret. Quid respondebimus, cum exsurrexerint perversi homines, prohibentes nuptias, quos futuros ipse praenuntiavit; et dixerint totum illud quod idem Apostolus de matrimoniorum jure firmando locutus est, propter homines qui dilectione ((al. dilectioni)) conjugum tumultuari poterant, fuisse mentitum: scilicet non quod hoc senserit, sed ut illorum placaretur adversitas? Non enim opus est multa commemorare. Possunt enim videri etiam de laudibus Dei esse officiosa mendacia, ut apud homines pigriores dilectio ejus ardescat: atque ita nusquam certa erit in sanctis literis castae veritatis auctoritas. Nonne attendimus eumdem Apostolum, cum ingenti cura veritatis commendandae, dicere»; Si autem Christus non resurrexit, inanis est praedicatio nostra, inanis est et fides vestra. Invenimur autem et falsi testes Dei: quia testimonium diximus adversus Deum, quod suscitavit Christum, quem non suscitavit (1. Cor. 15. 14. 15) . «Si quis huic diceret: quid in hoc mendacio perhorrescis, cum id dixeris, quod etiam si falsum sit, ad laudem Dei maxime pertinet? Nonne hujus detestatus insaniam, quibus posset verbis et significationibus in lucem penetralia sui cordis aperiret? Clamans non minore, aut fortasse etiam majore scelere in Deo laudari falsitatem, quam veritatem vituperari? Agendum est igitur, ut ad cognitionem divinarum Scripturarum talis homo accedat, qui de sanctis libris tam sancte et veraciter existimet, ut nolit aliqua eorum parte delectari per officiosa mendacia: potiusque id quod non intelligit, transeat, quam cor suum praeferat illi veritati. Profecto enim cum hoc dicit, credi sibi expetit: et id agit, ut divinarum Scripturarum auctoritatibus non credamus.»
4. «Et ego quidem qualibuscumque viribus, quas Dominus suggerit, omnia illa testimonia quae adhibita sunt, adstruendae utilitati mendacii, aliter oportere intelligi ostenderem, ut ubique eorum firma veritas doceretur. Quam enim testimonia mendacia esse non debent, tam non debent favere mendacio. Sed hoc intelligentiae tuae relinquo. Admota enim lectioni diligentiori consideratione, multo id fortasse facilius videbis quam ego. Ad hanc autem considerationem 304 coget te pietas, qua cognoscis fluctuare auctoritatem Scripturarum divinarum, ut in eis quod vult quisque credat: quod non vult, non credat: si semel fuerit persuasum, aliqua ratione illos viros per quos nobis haec ministrata sunt, in Scripturis suis officiose potuisse mentiri; nisi forte regulas quasdam daturus es, quibus noverimus ubi oporteat mentiri, et ubi non oporteat. Quod si fieri potest, nullo modo mendacibus dubiisque rationibus id explices, quaeso. Nec me onerosum, aut impudentem judices, per humanitatem veracissimam Domini nostri. Nam, ut non dicam nulla, certe non magna culpa, meus error veritati favet: si recte in te veritas potest favere mendacio.
0568 5. Multa alia cum sincerissimo corde tuo loqui cuperem, et de Christiano studio conferre: sed huic desiderio meo nulla epistola satis est. Uberius idipsum possum per fratrem Profuturum, quem miscendum et alendum dulcibus atque utilibus sermocinationibus tuis misisse me gaudeo. Et tamen quantum vellem, nec ipse (quod ejus pace dixerim) forsitan capit, quanquam in nihilo me illi praetulerim. Ego enim me fateor tui capaciorem; sed ipsum video fieri pleniorem, quo me sine dubitatione antecellit, et postea quam redierit, quod Domino adjuvante prosperato fiat cursu, cum ejus pectoris abs te cumulati particeps fuero: non est impleturus, quod in me adhuc vacuum erit, atque avidum sensuum tuorum. Ita fiet, ut et ego etiam tunc egentior sim, ille copiosior. Sane idem frater aliqua scripta nostra fert secum, quibus legendis, si dignationem adhibueris, etiam sinceram fraternamque severitatem adhibeas, quaeso. Non enim aliter intelligo quod scriptum est»: Emendabit me justus in misericordia, et arguet me: oleum autem peccatoris non impinguet caput meum (Ps. 140. 5) ; nisi quia magis amat objurgator sanans, quam adulator ungens caput. Ego Autem difficillime bonus judex lego quod scripserim; sed aut timidior recto, aut cupidior. Video etiam interdum vitia mea; sed ea malo audire a melioribus: ne cum me recte fortasse reprehendero, rursus mihi blandiar: et meticulosam mihi videar in me potius, quam justam tulisse sententiam.»