Praefatio Editoris.

0671B 1. Promissio Bollandi de edendo Polemeo Silvio.— Tandem pervenimus, Deo propitio, ad calcem primi semestris sacri de Actis sanctorum. Inde, antequam plene imponamus finem, redeo ad principium totius operis, memor, Bollandum in Praefatione generali, quemadmodum § 7 promisit, alias editum iri a se Martyrologium Usuardi nativa simplicitate sua; ita § 3 spem fecisse futurum, ut laterculum Polemei Silvii aliquando e codice ms. vulgaret. Neutrum praestitit, quia otium non invenit; postquam grande opus, quod meditabatur, serio aggressus est; quodque tantum negotii optimo viro dedit, ut, sepositis alienis ab opere suscepto curis, etiam adjutorem sibi 0671C ad aliud promovendum adsciscere mox coactus fuerit. Fidem Bollandi pro prima parte, nuper solvit collega noster Joannes Baptista Sollerius, diligenti studio et accuratione praestans, quod ille promiserat in edendo Martyrologium Usuardi genuinum suaeque nativae simplicitati restitutum, rescissis multorum additamentis; quae tamen, ne lectores laterent, seorsim subjunxit. Dividitur totum opus in partes duas, duabus supplementorum Junii partibus, id est tomo ejus VI et VII (quamvis etiam seorsim impressum sit) subnectendas. Proxime enim ad Acta sanctorum spectat Martyrologium illud, ex quo antiquus et legitimus omnium fere, qui octo primis et dimidio aerae christianae saeculis sanctimonia floruerunt, cultus in Ecclesia firmiter comprobatur.

0671D 2. Promissio hic solvitur.—Alteram Bollandi promissionem de laterculo Polemei hic solvimus. Codex noster, in quo laterculus continetur, membraneus est et spissus, philyras CCXXXI numerans; charactere minuto, sed stante, scriptus ab eadem manu a capite ad calcem, non sine mendis. Complecitur varia varii argumenti opuscula scriptorum, quorum 0672B maxima pars prioribus saeculis, saltem ante annum millesimum floruerunt. Inter illa praesens Silvii opusculum habetur pag. 94. Initium ejus produxit Bollandus loco citato cum Kalendarii mense Januario aliisque nonnullis; notavitque non male; auctorem potius P. Anneium Silvium, quam Polemeum Silvium, nominandum esse. Scripsit auctor, uti in adjunctis et immixtis Kalendario aliis opusculis ipse refert, anno vulgaris aerae Cccciii et initio sequentis. Habet enim sub hoc titulo suo: Nomina omnium principum Romanorum; in fine sequentia: D. N. Placidus Valentinianus; sub quibus Joannes tyrannus exstinctus est; et a quibus cum Dd. matre Placidia, 0672C uxore Eudoxia, Augustis, nunc imperium possidetur. Quod Postumanio et Zenone viris clarissimis consulibus annotavi. Certum est consules hic nominatos processisse ac praefuisse anno Christi Cccciii.

3. Aetas scriptoris.—Additur Kalendarium aliud. —Item sub titulo: Breviarium temporum, qui Kalendario, post mensem Augustum, inseritur; isthaec leguntur, etiam ad calcem: Cujus regni Romanorum (de illius quippe regibus, consulibus et imperatoribus agitur) ab Urbis exordio mille et ducentis completis annis; Postumiano et Zenone consulibus; Asterio consule, tamquam primus annus incipit. Fuerunt Postumianus et Zeno consules, uti jam diximus, anno Cccciii; fuit Asterius anno sequenti. Haec ergo (loquor verbis Bollandi) scripsit Silvius anno Cccciii, 0672D et initio sequentis, cum necdum Romae sciretur, quis Constantinopoli consul esset; qui Protogenes fuit. His praemissis, ut de aetate scriptoris nostri constet, accedo ad Kalendarium ipsum, quod dudum per litteras multorum rogati fuimus; ipsumque e codice citato promam prout ibi legitur; atque ex opposito columnatim apponam Kalendarium aliud 0673A ejusdem propemodum formae, at annis fere centum prius vulgatum a Furio Dionysio Philocalo, et Valentino, nescio cui, inscriptum. Illud e ms. itidem nostro, sed deficientibus quatuor mensibus, olim edidit Aegidius Bucherius in commentario de Victorii Aquitani canone paschali; quod Kalendarium anno Christi vulgari CCCLIV conscriptum fuit.

4. De supradicto Kalendario praefatur Bucherius.— Ad Kalendarium illud sic praefatur Bucherius: Si quod de horum opusculorum (quae ex eodem ms. nostro jam impresserat suo in commentario) aetate dubium superesset, hoc unico Kalendario tolli posset. Praecipuas enim Constantini Magni filiique Constantii de tyrannis barbarisque victorias, velut adhuc calentes, exhibet, et suis diebus assignat. Quin et in Caesarum 0673B natalibus eumdem Constantium, non, ut reliquos imperatores mortuos, Divum; sed ut adhuc superstitem, Dominum appellat. Opusculi pretium accendunt non pauca, tum ad sacram, tum ad civilem historiam hic prodita, aliis intacta; ut tute lector, statim agnosces. Dolendum, quatuor mensibus, Martio, Aprili, Maio et Junio truncatum ad nos pervenisse . . . Valentino cuidam inscribitur, mihi hactenus ignoto; nisi quod paulo ante (in Catalogo Pontificum Romanorum) basilicam a Julio pontifice via Flaminia, milliario secundo constructam, Valentini appellatam notem. An idem sit, cogitandum relinquo. Non putem.

5. Ecclesia S. Valentini ab ipso sancto appellata est.—Quia istic loci via Flaminia haud procul a ponte Milvio Ecclesia olim stetit, a sancto Valentino 0673C appellata, non a Valentino quodam conditore; cum ipse Julius supra dicatur illam condidisse; quod etiam affirmat Anastasius, unam ipsum basilicam fecisse juxta forum, et aliam via Flaminia; ubi et coemeterium fecit, et corpus S. Valentini, eadem via sub Claudio imp. decollati, posuit. Eadem ecclesia legitur apud eumdem Anastasium, deinde magni nominis, et a variis pontificibus restauratam, ornatam et honoribus auctam fuisse, puta a Theodoro, sub annum DCCXLV; Benedicto II, DCLXXXV; Adriano I, DCCLXXII; Leone III, et Gregorio IV. Cum vero dudum varia temporum fortuna fuerit collapsa, situs tamen ejus memoria non omnino interiit; scribentibus Panvinio, Bosio et Floravante, fuisse in vinea ibidem loci, quae nunc fratrum S. Augustini est. Et 0673D nuper Augustinus Lubin in Notitia abbatiarum Italiae, pag. 346, sic narrat de ecclesia et coemeterio S. Valentini, a Julio constructis: Hoc ipso momento, quo ista scribimus, medio scilicet Januario anno MDCXCIII, aliqua nobis apparuere vestigia. Dum enim novi aedificii construitur murus, reperta sunt plura antiquae ecclesiae indicia, sepulcra videlicet, sepulcrorumque inscriptiones, plurima defunctorum ossa; et christiani caemeterii irrefragabile argumentum concha sepulcralis lapidis Parii, egregie sculpta undosis meandris, cubitali crucis signo supersculpto, cum tribus craniis pluribusque mortuorum ossibus: lapis quoque marmoreus cum cruce bicubitali desuper insculpta: duorum prominentiae 0674A digitorum marmoreum legile ad missas et aerea campanula ad elevationem hostiae, quae ipse oculatus vidi scrutator exactissimus. Haec Lubinus, qui nimium nos moratus hic est.

6 . . . . . appellata est, non ab alio Valentino qui inde non potest dici christianus esse.—Ista igitur S. Valentini basilica ab ipso sancto sic denominata exstitit non a Valentino quondam ejus conditore, qui nullus hic fuit. Neque is illo ex capite dici potest christianus fuisse. Si quid indicii hominis christiani, aut in scriptore, aut in illo cui inscriptum opusculum est, quaeritur; erui id deberet, vel ex tabula picta quae praefigitur, vel ex litteris dominicatibus septem quae singulis diebus more christianorum ordine suo, una cum octo nundinalibus, apponuntur. 0674B Reliqua enim omnia apparent profana esse.

7 . . . . . christianus esse: Posset forte aliunde.— Tabula in frontispicio posita repraesentat portam cui velum praetenditur, in eoque summo loco scriptum, Valentine, floreas in Deo. In medio conspicitur monogramma, circulo inclusum cum bisce litteris, varie inter se implexis: I. R. A. F. V. T. E. Oedipus explicet, non ego. Infra duo genii hinc et inde tenent tabulam oblongam, in cujus utrimque ansis haec verba: Furius Dionysius Philocalus titulavit; in tabula vero ipsa, medio loco et majusculis scriptum: Valentine, lege feliciter; dextrorsum autem: Valentine, vivas, floreas; et sinistrorsum: Valentine, vivas, gaudeas. Genii qui portant alati sunt, atque videri possunt, si ubera spectes protuberantia, gentilium esse pictura; si 0674C pudenda peplo sollicite tecta, angelos diceres: certe occultatio haec, gentilibus insolita, aliquid modestiae atque verecundiae christianae sapit. Sed neque inscriptio floreas in Deo, gentilismum olet: neque gentilis facile credi potest in suo Kalendario apposuisse notas christianorum dominicales. Facilius potest credi, christianum suis dominicalibus adjunxisse nundinales ex usu antiquo ad intelligentiam gentilium, tunc adhuc nimis multorum.

8. De praemissis statuat quisque ut volet. Moneo de sequentibus Kalendariis pauca. Primum quod a Bucherio editum dixi, non ex ipso hic profero, quia praeter alia minus correcta, deficiunt ibi menses quatuor: Martius, Aprilis, Maius et Junius. Inspeximus nos Viennae Austriae anno MDCLXXXVIII bibliothecam 0674D Caesaream, in eaque codicem Cuspiniani similem illi, ex quo ecgraphum Bucherii desumptum fuerit; atque omnia ab ipso impressa, denuo inde descripsimus, etiam Kalendarium, de quo agimus, additis quatuor mensibus, quae Bucherio desunt. Idem ex eodem codice impressum quoque dedit integrum Petrus Lambecius tomo quarto Bibliothecae Caesareae, pag. 277; indeque ipsum hic recudimus in prima paginarum columna; in altera ex opposito producturi e codice nostro ms. Kalendarium Polemei Silvii, ut inter se propius per singulos dies considerari possint, et facilius, quid uni desit, quid alteri accesserit, notari.