Commentarii in Romanos (III.5-V.7) (P. Cair. 88748 cod. Vat. gr. 762) Ὠριγένους εἰς τὴν πρὸς Ῥω̣μ̣α̣ίους, τόμος ˉε. [Rom. 3, 5-8] «Εἰ δὲ ἡ ἀδικία ἡμῶν

 μὴ τὰ τοσαῦτα ψεύδη καὶ πιθανὰ παρεισεληλύθει· διὰ τοῦτο [···]ν πῶς 130 ἡ ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ ἐν τῷ ἀνθρωπίνῳ ψεύσματι <ἐπερίσσευσεν> *** Τὸ δ' ὅμοιον κα

 136 ἂν πῶς γεγόνασιν ὑπὸ ἁμαρτίαν, λέγοντος Παύλου· «Ἁμαρτία δὲ οὐκ ἐλλογεῖται μὴ ὄντος νόμου». Ἀλλὰ πρὸς τοῦτο φήσομεν ἀλλα ‖ ··οσ· [···········]·σ̣π

 σύντριμμα καὶ πᾶσα ταλαιπωρία *** Ταὐτὸν δέ ἐστιν τὸ εἶναι φόβον Θεοῦ ἀπέναντι τῶν ὀφθαλμῶν τῷ ἐπιστήμην ἔχειν περὶ φόβου Θεοῦ, ἣν βουλόμενος ἡμᾶς διδ

 προσταττόμενα ὑπ' αὐτοῦ ἐξε τάζων | καὶ τὰ ἀπαγορευόμενα θεωρῶν γινώσκει τὴν ἁμαρτίαν ὑφισταμένην ἐν τῷ παραλείποντι τὰ ποιητέα καὶ ἐν τῷ μὴ ἐκκλίνοντ

 φανερὸν γενήσεται, εἶτα μετὰ τοῦτο τὸ κεκαλυμμένον καὶ δόλιον τῶν ἐναντίων ἀποκαλυφθήσεται καὶ οἱονεὶ ἐλεγχθήσεται *** καὶ πιστεύοντάς | γε Ἰησοῦ Χρισ

 τῶν ἐντολῶν Κυρίου ἣ οὐ ποιηθήσεται, καὶ πλημμελήσωσι, καὶ γνωσθῇ αὐτοῖς ἡ ἁμαρτία ἣν ἥμαρτον ἐν αὐτῇ, καὶ προσάξει ἡ συναγωγὴ μόσχον ἐκ βοῶν περὶ τῆς

 καύχησις, ὁποία ἦν ἡ Παύλου λέγοντος· «Ἐμοὶ δὲ μὴ γένοιτο καυχᾶσθαι, εἰ μὴ | ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου μου Ἰησοῦ δι' οὗ ἐμοὶ κόσμος ἐσταύρωται κἀγὼ τῷ κ

 μάλιστα ἥν φησιν ὁ ἀπόστολος τὴν ἐν κρυπτῷ· ὥστε βέλτιον ἐκ πίστεως δικαιωθῆναι ἢ διὰ πίστεως, ὡς βέλτιον νοεῖται τὸ «ἐξ ἀνδρὸς» καθὸ ἐξ ἀνδρός <ἢ> τὸ

 Θεοῦ *** ἡμεῖς δέ φαμεν ὅτι ·η··[············]·ς ἀνθρώπους ἔχει καύ χημα ὁ ἐξ ἔργων δικαιούμενος [··········] πᾶσαν λογικὴν φύσιν τὴν ἔξω 180 τοιούτων

 καὶ πάντα τὰ εὐεργετούμενα οὐκ ὀφειλο μένης αὐτοῖς εὐεργεσίας εὐεργετεῖται, ἀλλὰ τῷ βούλεσθαι τὸν Θεὸν ἰδίᾳ χάριτι εὐεργετεῖν οὓς ἂν εὐεργετῇ *** Πᾶς

 ὀκταη̣μέρου ἀρξαμένης ἀπὸ τοῦ Ἰσαάκ *** Λαμβάνει δὲ μετὰ τὴν ἐκ πίστεως δικαίωσιν σημεῖον περιτομῆς ὡσπερεὶ σφραγῖδα τυγχάνουσαν καὶ ἀποκλείουσαν, δίκ

 Χριστὸν πίστιν λογισθῆναι τὴν δικαιοσύνην *** [Rom. 4, 13] Εἰ μὲν γὰρ μηδεμία ἐπαγγελία πρὸς αὐτὸν ἢ τὸ σπέρμα | αὐτοῦ εἴρητο πρὸ τοῦ «Ἐπίστευσεν τῷ Θ

 οὐδεὶς ἐν παραβάσει γέγονε πρὸ Μωσέως· εἰ δὲ μὴ γέγονέ τις, οὐδὲ ψεκτός· οὔτε οὖν Κάϊν οὔτε πάντες οἱ διὰ τὰς ἑαυτῶν ἁμαρτίας τὸν κατακλυσμὸν παθόντες

 ἔδωκεν αὐτῷ χάριν ἐνώπιον τοῦ ἀρχιδεσμοφύλακος». Οὐ γὰρ ταὐτὸν τῷ «Εὗρεν Ἰωσὴφ χάριν ἐνώπιον τοῦ Κυρίου αὐτοῦ» τὸ «Καὶ ἔδωκεν αὐτῷ Κύριος χάριν ἐνώπιο

 φησιν ὁ Παῦλος· «Τῇ γὰρ ἐλπίδι ἐσώθημεν· ἐλπὶς δὲ βλεπομένη [οὐκ] ἔστιν ἐλπίς· ὃ γὰρ βλέπει τις, τί ἐλπίζει; Εἰ δὲ ὃ οὐ βλέπομεν ἐλπίζομεν, δι' ὑπομον

 τῇ ἑαυτοῦ πίστει κατενόησεν τὸ ἑαυτοῦ σῶμα ἤδη νενεκρωμένον, ἑκατονταέτης που ὑπάρχων», καὶ φήσει ὅτι οὐκ ἦν ἑκατονταέτης που Ἀβραὰμ τότε *** [Rom. 4,

 ἐδικαιώθη ἀρξαμένης εἶναι ἐν αὐτῷ δικαιοσύνης ἀπὸ τῆς ····· πίστεως λογιζομένης αὐτῷ εἰς δικαιοσύνην *** πῶς χρὴ ἕκαστον τ̣ὰ τοῦ Ἀβραὰμ <ἔργα> ποιεῖν

 γινώσκομεν γὰρ ὅτι ἡ θλῖψις ὑπομονὴν κατεργάζεται, ὡς παρὰ πᾶσιν ἂν ὁμολογηθείη ὅτι ἡ ὑπομονὴ δοκίμιον ἐμποιεῖ τῷ ὑπομείναντι *** ∆ιὰ τοῦτο δὲ καὶ ἡ θ

Commentarii in Romanos (III.5-V.7) (P. Cair. 88748 cod. Vat. gr. 762) Ὠριγένους εἰς τὴν πρὸς Ῥω̣μ̣α̣ίους, τόμος ˉε. [Rom. 3, 5-8] «Εἰ δὲ ἡ ἀδικία ἡμῶν Θεοῦ δικαιοσύνην συν ίστησιν». ὁτὲ μέν ·····] εθν[····]··ε·ομένῳ, ὁτὲ δὲ πρὸς τὰ ἔθνη τὸν λόγον ἀποτείνοντι καὶ ·[····]·το πα[········]ν πάντων ἐθνῶν ἀπαγγέλλοντι, ἕτερα δὲ περὶ Ἰουδαίων ···········[··] *** Λέγομεν δὲ ὅτι δι' ὅλης τῆς ἐπιστολῆς αὐτῷ πρόκειται τ̣ὴν πρὸ τῆς | ἐπιδημίας Χριστοῦ τοῦ Ἰσραὴλ παραστῆσαι σωτηρίαν τοῦ κατὰ τὸν νόμον ζ·[··········]· [····] δὲ αὐτῷ καὶ περὶ τῶν μετὰ τὴν Σωτῆρος ἡμῶν ἐπιδημία̣[ν ······· ····πῶς] ᾿Ι̣σ̣ρ̣α̣η`̣λ̣ παραπτώματι γέγονεν ἡ σωτηρία τοῖς ἔθνεσι [·· ·················] μενος ε̣μφηναι λαμπροτέραν γινομένην ··[····· ··············] κιλον τῆς σ·[··]·κ··········[··]ε·λυτο | ψεῦδος κ[············]· ἀνθρώποις εμπ·[·······]···εν τὸ «Γινέσθω δὲ ὁ Θεὸς ἀληθής, πᾶς δὲ ἄνθρωπος ψεύστης» *** πρὸς του῀̣το νῦν ὑπ̣ειδόμενος ἀνθυπ̣ο̣φορ̣ὰν̣ [·]··[·············]η··μενην περὶ τ[···] ·η δικαίως [ἐπ]ιφέρεσθαι κατὰ τῶν ἀνθρώπων [········· ἀδικία αὐτῶν συνίσ τησιν τὴν τοῦ Θεοῦ δικαιοσύνην· τίθησιν γὰρ̣ τὴν ἀνθυποφορὰν καὶ κωλύει τοὺς χρωμένους αὐτῇ *** | Ἀμήχανον γὰρ καὶ ἄδ̣[ικον λέγειν τὸν Θεὸν καὶ φάσκειν ὅτι κρινεῖ τὸν κόσμον, ἐν τ····[····]·[·········]ι εὐθέως μηδενὸς ἀκρίτου νοουμένου [***...] ·[··]·ως δυσφ·[··········]·ι τούτοις παριστάμενοι τοῖς λόγοις καταψεύδο[νται] η῾̣μ̣ω῀̣ν̣ ·[····]υ̣σ̣φημα περὶ ἡμῶν 126 λεγόντων· φάσκουσι γὰρ δυνάμει τοῦθ̣' ἡμᾶς ἀπαγγέλλειν ὅτι εἴπερ ἡ ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ περισσεύει ἐν τῷ τῶν | ἀνθρώπων ψεύσματι καὶ συνίσταται αὐτοῦ ἡ δικαιοσύνη ὑπὸ τῆς ἡμετέρας α᾿̣δικίας, βουλόμεθα δὲ ἐλθεῖν τὰ ἀγαθὰ οὐ δυνάμενα ἥκειν πρὸ τῶν ἡμετέρων κακῶν, ποιήσωμεν ἡμεῖς τὰ χείρονα ἵνα μετὰ τοῦτο ἔλθῃ τὰ ἀγαθ̣[ά·····] δικαιότατα ἔσται κρίμα τὸ κατὰ τῶν ἡμᾶς βλασφημούντων καὶ [········]···· δυνάμει λ[·]·ειν ἃ μηδαμῶς ἀκολουθεῖ τοῖς υ῾̣φ' η῾̣μ̣ω῀̣ν̣ πε|[···]···ενοις. Ταῦτα τὸ «Μὴ ἄδικος ὁ Θεὸς ὁ ἐπιφέρων τὴν ὀργὴν κατὰ ἀνθρώπων;» [·]·· ει δὲ ὡς ἐν ἑτέροις εὕρομεν «Μὴ ἄδικος ὁ Θεὸς ἐπιφέρων τὴν ὀργήν; κατὰ ἄνθρωπον λέγω. Μὴ γένοιτο», τοιοῦτον ἂν ἔχοι νοῦν ἡ λέξις· τὸ φάσκειν ἄδικον εἰ῀̣ναι τὸν Θεὸν ἐπιφέροντα τὴν ὀργὴν ἐπεὶ ἡ ἀδικία ἡμῶν Θεοῦ δικαιοσύνην συνίστησιν, οὐ κατὰ Θεὸν λέγει οὐδὲ κατὰ τὴν σοφίαν αὐτοῦ ἀλλὰ κατὰ | τὸ ἀνθρώπινον καὶ καθὸ Πᾶς ἄνθρωπος ψεύστης ἐστίν *** ... περὶ αὐτοῦ αἱ ἐπιστῆμαι τῶν ἐναντίων εἰσὶν οἷον ἡ ἰατρικὴ τέχνη ἐστὶν π̣ερὶ νοσερὰ καὶ ὑγιεινὰ καὶ οὐ δήπου ἐπ̣ε̣ι`̣ ὑγίειαν πραγματεύεται δύνα ται ········]·[··]ειν περὶ νοσερῶν, ἀλλὰ καὶ ἡ φρόν̣ησις ἀποδέδοται ε᾿̣πιστήμ ἀγαθῶν καὶ κακῶν, καὶ ἡ σωφροσύνη αἱρετῶν καὶ οὐχ αἱρετῶν | 128 καὶ ἡ ἀνδρεία δεινῶν καὶ οὐ δεινῶν· ἀποφατικοῖς δέ φασιν χρῆσθαι το̣ὺς ὁ´̣ρους κατὰ ἀπορίαν ὀνομάτων τῶν τἀναντία δηλούντων, οὐ τὰ α᾿̣ντ̣ικείμενα *** ἀνάγκη τὸν ἀναλαμβάνοντα δικαιοσύνης ἐπιστήμην εἰδέ‖ ν̣αι καὶ τὴν ἀδικίαν *** Συνίστησιν τοίνυν τὴν τοῦ Θεοῦ δικαιοσύνην καὶ τὸ κα´̣λλ̣ος δείκνυσιν καὶ τὴν ὑπεροχὴν τοῦ κατ' αὐτὴν καλοῦ θεωρεῖσθαι ποιεῖ ἡ η῾̣με̣τ̣έρα ἀδικία· ἧς μηδαμῶς ὑπαρχούσης ὑπεροχὴ π·ρ[·] τὴν δικαιοσύνην ··[·]···· *** Ἡ γὰρ ὀργὴ πρώτως ἐπὶ τὴν ἀδικίαν ἔρχεται και`̣ δι' αὐτὴν καὶ ἐπὶ τοὺς χρωμένους αὐτῇ [··]· ἄδικος [·]·[···]· ὀργὴν υ῾̣φιστάμενος κατὰ ἀδικίας καὶ ι[············· ········]μ̣ενος τῇ ἀδικίᾳ *** Κατὰ ἄνθρωπον οὐ῀̣ν λέγει τὸν [·········· ·············] θνῄσκοντα ο την ······[····]ηνπροιεμ[·········· ·········]···· ἐπιφέρων τὴν ὀργήν *** Πάντες γὰρ ἄνθρωποι φύ σει τέκνα ὀργῆς ἀπὸ τοῦ εἶ|ναι θεοὶ καὶ υἱοὶ Ὑψίστου ἀλλὰ μετὰ πρ[··············] *** καὶ τ̣ο̣λμήσας γ' ἂν εἴποιμι ὁ´̣τι ὅταν γένηται ὁ Θεὸς πάντα ἐν πᾶσιν, τότε οὐκέτι ἔσται ἄνθρωπος πάντων γενομένων θεῶν ·[········]· ερων αὐτῷ πάντων γενομένων ἑνὸς Θεοῦ κατὰ τὸ «Ὡς ἐγὼ καὶ [σὺ ἕν ἐσμεν] ἵνα καὶ αὐτοὶ ἐν ἡμῖν ἓν ὦσιν» *** Καὶ ἐν τῇ Πρὸς Κορινθίους [··········] ἐγενήθημεν τῷ | κόσμῳ τουτέστιν ἐν τῷ περιγείῳ τόπῳ ····[·····]ιν καὶ ἀγγέλοις καὶ ἀνθρώποις *** ἐπερίσσευσεν καθαιρετικῶς ἐκει̣·· οὐκ ἂν περι[···]· τα, εἰ