Commentarium in Dionysii periegetae orbis descriptionem

 καὶ ὡς οὐκ αν εχοι ῥᾳδίως ψέγεσθαι, καν μέγα τι τυγχάνῃ, καν μικρὸν ῃ· καὶ τὸν τυχόντα τοῦ τοιούτου καλοῦ καὶ τὸ ταχθὲν δεόντως ἐπιτελέσαντα, τοῦτον ἐ

 απαν ει τι νόστιμον προσεπιλιπαίνει αλλως αὐτὴν, καὶ τὸ λεχθὲν ἰσχνῶς ἐξάγει περιττότερον, καὶ τὸ τοῦ ἀκροατοῦ λίχνον ἐκθεραπεύει, καὶ τὸ πολὺ δὲ τοῦ

 ἀποστέργεις δὲ οὐδὲ τὴν ἡμετέραν λαλιάν, ἀμφοτέρως αν ειη σοι τὸ δῶρον φιλητόν, διά τε τὸν ∆ιονύσιον, διά τε τὸν Εὐστάθιον, ηδη δὲ καὶ οτι τὸ ἐπιταχθὲ

 αλλα καὶ οτι ἐκεῖνον μὲν νύκτα ἐπάγειν ̔Ησίοδος λέγει, ἐπειδὰν κατέλθῃ, ὁ δὲ οὐρανὸς ουτος, ον ἡ τῆς μαθήσεως θεωρία πρὸς τῇ γῇ ποιεῖ, οὐ σκότος ἐπάγε

 γεωγράφοις ὀφειλομένων καταλιπών. ̔Ιστορίαις τε γὰρ παραρτύει τὸ ποίημα, φράζει δέ που καὶ τόπων η ἐθνῶν ἰδιότητας, χειραγωγεῖ δὲ καὶ τῷ τῆς ἱστορίας

 ἐστι καὶ τὴν συμπλήρωσιν καὶ τὴν ἐπανάληψιν, συχνὰ καὶ τοῖς τοιούτοις διὰ σαφήνειαν ἐναγλαϊζόμενος σχήμασι. Καὶ δριμείαις δὲ, ὡς φανήσεται, πολλαχοῦ χ

 προοιμίων περιοχὴ, προσοχὴ καὶ συμπάθεια· ων ἡ μὲν περιοχὴ τέλος εχει τὸ προεκθέσθαι τὸν τοῦ ἑξῆς λόγου σκοπὸν, ἡ δὲ προσοχὴ ἐπιστρέφει τὸν ἀκροατὴν κ

 κώνων ὁμοῦ κατὰ τὰς βάσεις οντων, τὸ μὲν κατὰ τὰς κορυφὰς ὀξὺ πρὸς εω κεῖσθαι καὶ δυσμὰς, τὸ δὲ κατὰ τὰς βάσεις εὐρὺ πρὸς νότον καὶ βορρᾶν. 4 Ορα δὲ ο

 ̓Απὸ δὲ τοῦ Κανώβου ἀνδρὸς η τῆς Κανώβου πόλεως καὶ τὸ στόμα Νείλου, ὡς εἰκὸς, Κανωβικὸν ἐπωνόμασται, οπου, κατὰ τὸν ∆ιονύσιον, ὁ βορειότατός ἐστι τῆς

 Σκυθίην καὶ ἐς Μαιώτιδα λίμνην», καὶ τὸ «συρόμενος Λιβύηθεν» καὶ τὰ τοιαῦτα ὡς ἐπὶ οφεων ειρηται τροπικῶς, οια τῶν ποταμῶν ὀφεωδῶς πως ἑλισσομένων. Το

 γεννῶνται πατέρων, καὶ τούτου γινομένου εἰσαεὶ, περιέστη τὸ πάθος εἰς ἐθνικὴν ἰδιότητα· οὐ γὰρ δήπου, φασὶν, αλλως ἡ φύσις ουτω τερατῶδες γένος εθνους

 μέντοι προϊὼν ἐμφαίνει ἀπὸ ̓Ερυθραίου τινὸς βασιλέως τὸν τόπον κληθῆναι, ου καὶ τάφον ἐκεῖ ειναι λέγει. Οτι δὲ τὸ μιλτῶδες χρῶμα ἐρευθές ἐστιν, ὡς ἀνω

 ὠκεανοῖο. Καὶ ουτω μὲν διαφωνοῦσιν αὐτοί. Οἱ δὲ παλαιοὶ συμφωνίαν τῇ τοιαύτῃ τῶν περιηγητῶν διαφωνίᾳ τεχνώμενοί φασιν οτι τάχα διὰ τόπων ἀδήλων ὁ Κρόν

 που πληθύνει δι' εμφασιν, πρόσωπα λέγων, καὶ τὸ τόξον τόξα, καὶ τὸ αρμα ὁμοίως αρματα. ̔Ο δὲ τὰ ̓Εθνικὰ γράψας εθνος Λιβυκὸν λέγει τοὺς Ατλαντας. Καὶ

 τὸν ἁλιέα. 76 Οτι μετὰ τοὺς Μασσαλιώτας οἱ Λίγυες, ους Λιγυστίνους ὁ Λυκόφρων καλεῖ. ̓Ονομάζονται δὲ ουτως ἀπὸ Λίγυος ἀνδρὸς, ος τὸν ̔Ηρακλέα ἐκώλυεν

 Σικελικὸν καλούμενον, ἀλλὰ δῆτα καὶ Κρητικόν. Φησὶ γὰρ ἐκεῖ ὁ ∆ιονύσιος ἐν σχήματι ἐπανα λήψεως, οτι «ἐκ δ' ὀρέων Σικελῶν Κρήτης ἀναπέπταται οιδμα μακ

 ποιεῖσθαι τῆς χώρας ἀναδασμὸν κατά τινα ἀναγραφὴν, καὶ οὐδὲ νομίσμασι χρᾶσθαι, πολλὴν ταύτην ἀφελομένους τοῦ βίου κιβδηλίαν. ∆ιχῶς δὲ τὸ εθνος λέγεται

 ἐν τῷ «Σιδωνία θάλασσα», ἐκτείνει μὲν τὸ τῆς ἀρχούσης δίχρονον, συστέλλει δὲ τὸ ο τὸ μετὰ τὴν αρχουσαν. ̔Ομοίως καὶ ἐν τοῖς ἑξῆς, «Βύβλον τ' ἀγχίαλον

 ̓Απόλλωνι περιέχουσαν, πέμματά τινα ἐν σχήματι λύρας καὶ τόξου καὶ βελῶν, ανεμος ἁρπάσας ἀπό τινος παιδίσκης καὶ ὑπολαβὼν εἰς θάλασσαν εβαλε τὴν Λυκια

 ἐκεῖ τόπος καλεῖται ∆άμαλις εως καὶ νῦν. Θρᾴκιος δὲ ὁ Βόσπορος καλεῖται ἀπὸ τῶν πρὸς δύσιν αὐτοῦ οἰκούντων Θρᾳκῶν, ωσπερ ἀπὸ τῶν ἀντιπέραν ποτὲ Μυσῶν

 ἡ ̓Αργὼ παρέπλευσεν αὐτὰς, εστησαν ἐφ' ἑνός. Φησὶ δὲ ὁ Γεωγράφος αὐτὰς ἐκεῖ που εσω τοῦ Πόντου ειναι δύο νησίδια, τὰ μὲν τῇ Εὐρώπῃ προσεχὲς, τὸ δὲ τῇ

 συνάγουσι τὸν μεταξὺ πόρον, καὶ ποιοῦσι δύο πελάγη μεγάλα.» 152 Οτι ωσπερ ̔Υψιπύλη ̔Υψιπύλεια, ̓Απάμ ̓Απάμεια, Πηνελόπη Πηνελόπεια, Λαοδίκη Λαοδίκεια,

 τοῖς ἀγνοοῦσι τάδε πάντα περιηγούμενος»· ὡς ειναι τὸ τῆς περιηγήσεως τέλος τὴν τοῦ μαθητοῦ γνῶσιν, ειτα καὶ τὴν πρὸς αλλους ἀγνοοῦντας ἀπ' αὐτοῦ διδασ

 γέγραπται. 180 Οτι αγχι τῶν ἑῴων Αἰθιόπων οἱ ̓Ερεμβοὶ, οι κατὰ σαφεστέραν μετάληψιν (ηγουν μεθερμήνευσιν) λέγονται καὶ Τρωγλοδύται, ουτω καλούμενοι δι

 ἀνελήφθη πάλιν, τουτέστιν ἀνωρθώθη, ὑπὸ Καίσαρος τοῦ ἐπιλεγομένου Θεοῦ, ου υἱὸς ὁ Σεβαστὸς, πέμψαντος ἐκεῖ ἐποίκους ̔Ρωμαίους. ̔Ιστόρηται δὲ καὶ οτι Τ

 εἰς τὴν Αιγυπτον. Αμπωτις δέ ἐστι ξηρασία καὶ ἀνάποσις υδατος περιοδικὴ, ἀνάπωτις ουσά τις, καὶ ἐν συγκοπῇ αμπωτις. Πάθος δέ ἐστι γινόμενον πολλαχοῦ,

 ἐκλαβομένων τὸ βάρβαρον τῆς φωνῆς. 213 Οτι τὴν Κυρήνην ευιππον λέγει, η ευπυργον κατὰ ἑτέραν γραφὴν, καὶ ̓Αμυκλαίων γένος ἀνδρῶν, ητοι Λακώνων, ὡς ἀπὸ

 καταρράσσοντες, ητοι ανωθεν βιαίως κατιόντες· ἐξ ου καὶ οὐρανοῦ καταρράκτας φαμέν. Καί τι ορνεον ἀετῶδες καταρράκτης καλεῖται, ὡς ανωθεν καταρράσσον ἐ

 ̓Ελεφαντίνης πόλεως ἀρξάμενον τῆς καμπῆς, ἐμβάλλειν τε εἰς αὐτὸν ἀπὸ τῆς εω δύο ποταμοὺς περιλαμβάνοντας νῆσον εὐμεγέθη καὶ ὀνομαστὴν, τὴν Μερόην, ων

 Φασὶ γὰρ ἐν τῷ νοτίῳ τῆς Αἰγύπτου μέρει δύο ειναι ορη, ων ἐν τῷ δεξιῷ ἀνατολικὴν κεῖσθαι τὴν προειρημένην Συήνην· ουτω δὲ ἐγγὺς ἀλλήλων ειναι ταῦτα τὰ

 πόλεως, Μεμνονίας, μικροῦ Καταρράκτου καὶ μεγάλου, καὶ Συήνης, μιᾶς δὲ ἐκ δεξιῶν, τῆς Βαβυλῶνος. Οἱ δὲ αλλως καταριθμοῦσι τὰς τοιαύτας ἑπτὰ πόλεις, τέ

 ης ειρηται, η τὸν ̓Αντίφαρον, ὑψηλὸν οντα καὶ αὐτὸν, ος λέγεται τάφος ̓Οσίριδος καὶ Εἰδοθέας τῆς τοῦ Πρωτέως, οστις Πρωτεὺς τῶν ξενοκτόνων παίδων ἐν τ

 ̓Ωκεανίδων τὰς ἠπείρους καλεῖ. Τισὶ δὲ οὐκ ἀρέσκει ἐκ γυναικῶν ταῖς ἠπείροις τὰ ὀνόματα κεῖσθαι. ̔Ηρόδοτος δέ φησι τὰ τρία τῆς γῆς τμήματα ἐπωνυμίας ε

 ουτω καὶ Σαρματῶν τινῶν λεγομένων μετὰ τοῦ ρ, ομως ἐν τοῖς ἑξῆς, ἐν τῷ «Γερμανοὶ Σαμάται τε,» ἡ τοῦ μέτρου βία ἐξώθησε τὸ ρ· Σαρμάται γὰρ εἰπεῖν εδει

 αἱ Αλπεις. Φασὶ δὲ τὴν ταύτην λέξιν κατὰ τὴν εἰς τὸ ̔Ελληνικὸν μετάληψιν ταὐτὸν δύνασθαι τῇ κλεισούρᾳ. Ουτω δὲ ὑψηλὸν ἱστορεῖται τὸ ορος, ωστε οὐδ' αν

 ὡς καὶ τὸ ὠκεανός. Οτι τοὺς Γέτας ∆ιονύσιος μὲν πρὸς βορρᾶν τοῦ Ιστρου οιδεν, ὡς ἀνωτέρω ειρηται· καθὰ καὶ τοὺς Σαρμάτας, οι εθνος εἰσὶ Σκυθικόν. ̔Ηρό

 ῥηθήσεται. Καὶ ἡ Αρτεμις δὲ Ταυροπόλος ἀπὸ τούτων δοκεῖ τῶν Ταύρων λέγεσθαι, οις εχαιρεν ὡς ξενοκτονοῦσιν ἐπ' αὐτῇ. Οἱ μέντοι παρὰ τῷ Γεωγράφῳ Νωρικοὶ

 Ωρικον εἰσαφικέσθαι. Καὶ Πολύβιος ἐν ἑβδόμῳ· Οἱ δὲ τὸν Ωρικον κατοικοῦντες, οι καὶ πρῶτοι κεῖνται περὶ τὴν εἰσβολὴν τὴν πρὸς τὸν ̓Αδρίαν ἐκ δεξιῶν εἰσ

 Εὐρωπαῖοι Θρᾷκες στίζονται, κρίνοντες εὐγενὲς μὲν τὸ ἐστίχθαι, ἀγεννὲς δὲ τὸ αστικτον· καὶ καλὸν μὲν τὸ ἀργεῖν, ἀτιμότατον δὲ τὸ ἐργάζεσθαι τὴν γῆν· κ

 τοιαύτην Ταρτη σόν, ουτω κληθεῖσαν διὰ τὸ καὶ τὸν Βαῖτιν Ταρτησὸν καλεῖσθαι παρὰ τοῖς παλαιοῖς. Ταύτης καὶ ὁ Κωμικὸς μέμνηται ἐν Βατράχοις, οτε λέγει

 ἐτεκνοποιήσαντο. Καὶ περὶ τὴν ἐν Πελοποννήσῳ δὲ ̓Αχαΐαν ησαν Πελασγοὶ, καὶ Αἰολικοὶ περὶ τὴν ̓Ασίαν, ως φησιν ̔Ηρόδοτος. Εὐριπίδης δὲ καὶ τοὺς ̓Αργείο

 ἐμελῴδουν, νικηθεῖσαι τῇ ἀθυμίᾳ κατέρριψαν ἑαυτὰς εἰς τὴν θάλασσαν, καὶ ἀποπνιγεῖσαι αλλη ἀλλαχοῦ ἐξεβράσθησαν. Ων ἡ Παρθενόπη πρὸς τῇ Νεαπόλει τέθαπτ

 τὸ ἡλιάζεσθαι ξηροὺς καὶ κερατώδεις ειναι τοὺς ὑμένας, ωστε εὐφυῶς ἐκπέμπεσθαι τὸν φθόγγον. ̓Εν τούτοις τοῖς Λοκροῖς ἀνδριὰς ἐστάθη ποτὲ τοῦ ὑμνουμένο

 ὁμωνύμου. ̔Ιστορεῖται δὲ καὶ οτι τῶν μνημονευθέντων ποταμῶν ὁ Σύβαρις μὲν τῶν ιππων τοὺς πίνοντας ἀπ' αὐτοῦ πτυρτικοὺς ποιεῖ, ὁ Κρᾶθις δὲ τοὺς ἐν αὐτῷ

 Λακεδαιμονίων ἀποικίαν· διὸ καὶ λέγει ὁ ∆ιονύσιος, οτι ̓Αμυκλαίων αὐτὴν ἐπολίσατο καρτερὸς Αρης, τουτέστι Λακώνων, ων μέρος αἱ ̓Αμύκλαι. Λακεδαιμόνιοι

 νέμονται.» Οἱ δὲ παλαιοὶ Οὐενετίαν τὴν χώραν πεντασυλλάβως ἐκάλουν κατὰ γλῶσσαν οἰκείαν, ὡς καὶ τὸν ̓Οκτάβιον ̓Οκταούϊον, καὶ τὸν Φλαβιανὸν Φλαουϊανόν

 καλούμενα διὰ τὸ συχνοὺς ἐκεῖ πίπτειν κεραυνούς. Περὶ α κεῖται καὶ ἡ τῆς νέας ̓Ηπείρου μητρόπολις, η ποτε καλουμένη ̓Επίδαμνος, ητοι τὸ ∆υρράχιον, δηλ

 Πέλοπος νῆσος εστι μὲν κυρίως χερρόνησος, ομως δὲ νῆσος μὲν λέγεται, ὡς παρὰ βραχὺ τοιαύτη ουσα παρὰ τὸν ἰσθμὸν δηλαδὴ, τουτέστι τὸν ὀλιγοστάδιον αὐχέ

 ̔Ιστορεῖται δὲ κατὰ ζῆλον τινα καὶ παρὰ Νικαεῦσι ποταμόν τινα ̓Αλφειὸν ὠνομάσθαι, καὶ ορη τινα ̓Ολύμπια, καὶ ἀγῶνα δὲ ̓Ολυμπιακὸν αγεσθαι, κατὰ μίμησι

 καὶ δίψιον διὰ τὸ μὴ πολύϋδρον ειναι· ἐλέγετο δὲ, φασὶ, καὶ Θετταλικὸν Αργος ἡ νῦν Λάρισσα, καὶ ̓Αμφιλοχικὸν δὲ αλλο, καὶ ἁπλῶς εἰπεῖν εἰς ενδεκα τόπο

 Μόψου αλλου παρὰ τὸν μάντιν τὸν τοῦ Τειρεσίου. Κραναὴ μέντοι ἡ ̓Αττικὴ οὐ μόνον ἀπὸ τοῦ Κραναοῦ, ὡς ἐρρέθη, ἀλλὰ καὶ διότι τραχεῖα, καὶ τὸ πλεῖον αὐτῆ

 καὶ Μακηδονίαν εφη τὴν χώραν ὁ ∆ιονύσιος. 428 Οτι ὁ Αιμος, ος καὶ οὐδετέρως τὸ Αιμον λέγεται ἀπό τινος βασιλέως Σκυθῶν, Θρᾴκιόν ἐστιν ορος. Φησὶ γάρ «

 καὶ χρησάμενος εζησε πρὸς τρυφὴν, λόγος ἐντεῦθεν διεδόθη ἀστεῖος, ὡς αρα τῷ ̔Ηρακλεῖ τὸ τῆς ̓Αμαλθείας κέρας ἐκβλύζει πᾶν ἀγαθὸν, οὐ τὸ τῆς μυθικῆς αἰ

 τοῦ ̓Απόλλωνος, ενθα φησὶ τὸν Φοῖβον ἀπὸ Μιλήτου η Κλάρου ἐλθόντα χρυσέης ἀναλύεσθαι αμμα φαρέτρης, ητοι λύειν τὸν τῆς φαρέτρας δεσμὸν, καὶ ἀποθέντα α

 ποθεν δύο λαγιδεῖς, αρρην καὶ θήλεια, ουτως εἰς ἐπιγονὴν πολλὴν ηὐξήθησαν, ωστε καὶ οικους ἀνατρέπειν ἐξ ὑπονομῆς καὶ δένδρα. Οθεν καὶ ἠναγκάσθησαν οἱ

 σημειωτέον οτι καὶ ἡ Σικελία τῷ Τυρσηνικῷ πελάγει παράκειται. 467 Οτι τὴν παρ' ̔Ομήρῳ Θρινακίαν Τρινακίαν ουτός φησι, τουτέστι τὴν Σικελίαν. Ητις ἐκτέ

 τῆς Σικελίας πορθμῶν ὁ μὲν πρὸς τῇ ̓Ιταλίᾳ ὁ βόρειος, περὶ ου κατὰ τὸ προσεχὲς ἐρρέθη, ἑπταστάδιος ἱστορεῖται· τοσοῦτον γὰρ (τῆς γῆς) διέχει τὸ στενότ

 τὸ δὲ τηλίστους τοὺς ὑπερορίους δηλοῖ, καὶ τῆλε, ο ἐστι πόρρω, πρὸς τῷ ὠκεανῷ ἀπέχοντας· ἐκεῖ γὰρ ἡ ἑσπερία ̓Ιβηρία κεῖται. Αλλοι δὲ δύο ἱστοροῦσι τὰς

 ἀργυρέαις. Εἰσὶ δὲ καὶ αλλαι Χαλκίδες, ορη δηλοῦσαι η πόλεις, οιον καὶ ἡ κατὰ Ευβοιαν, ὡς καὶ πρὸ βραχέων ἐρρέθη πλατύτερον, καὶ ἡ Θρᾳκικὴ, η καὶ μέχρ

 ενδον τῆς τῶν Πατάρων μεγάλης ακρας, αἱ Χελιδονίαι τρεῖς νῆσοι κεῖνται, πάρισοι τὸ μέγεθος, διέχουσαι ἀλλήλων οσον πέντε σταδίους, τῆς δὲ γῆς ἀφεστηκυ

 Αἰακοῦ εὐξαμένου, ἀλλ' οτι μυρμήκων δίκην τὴν ἀγαθὴν γῆν κάτω ουσαν ὑπορύττοντες ἐπέφερον ταῖς πέτραις, ινα τὴν μὲν εχωσι γεωργεῖν, ἐν δὲ τοῖς ὀρύγμασ

 κατεναντία κεῖνται ἀλλήλαις καὶ ἀντίπορθμοί εἰσιν. 517 Οτι τῶν ἐν τῷ Αἰγαίῳ νήσων οσαι ὑπὸ νεύματι χειρὸς λαιᾶς κεῖνται τοῖς εἰσιοῦσι τὸν ̔Ελλήσποντον

 ποικίλης λίθου Σκυρίας λεγομένης, καθὰ καὶ Καρυστίας. 524 ̔Η δὲ Ιμβρος Θρᾳκικὴ μέν ἐστι νῆσος, ἱερὰ Καβείρων καὶ αὐτή· ονομα δὲ δαιμόνων οἱ Κάβειροι.

 μητρίς, ἐξ ὁμοιότητος τοῦ πατρίς. ̔Η Σέριφος, ητις ουτω πετρώδης ἐστὶν, ωστε κωμῳδεῖται ὑπὸ τῆς Γοργόνος τοῦτο παθεῖν, ὡς τοῦ Περσέως αὐτόθι τραφέντος

 οτι παμφαίνουσιν, οιον οτε ἀνεφέλου ἀέρος οντος τὰ αστρα φαίνεται, ὑγρὰ νέφη βιασαμένου ἀρκτώου βορέου. Τοῦτο δὲ μάλιστα ειπε διὰ τὸ ἀργιλῶδες καὶ λευ

 ̓Ενταῦθα ορος τὸ Πελινναῖον. ̔Ιστορεῖται δὲ ἐν Χίῳ πρῶτον μέλανα οινον γενέσθαι, καὶ πρώτους τοὺς ἐκεῖ θεράπουσι χρήσασθαι, ουτω καλουμένοις κατὰ ἰδία

 ταύτην φησὶ Λευκὴν καλεῖσθαι κατὰ ἐπωνυμίαν, ο εστι φερωνύμως, ἐπειδὴ τὰ ἐν αὐτῇ κινώπετα, ηγουν θηρία ὀρνέων, τουτέστιν ορνεα, λευκά εἰσι· τυχὸν μὲν

 κατὰ πρύμναν η κατὰ πρώραν. ̓Ιστέον δὲ οτι ὁ ̓Αρριανὸς δοξάζων τὸν Τύριον ̔Ηρακλέα τοῖς περὶ τὰ Γάδειρα τόποις ἐπιφοιτῆσαι, λέγει οτι κατὰ τὸν λογοποι

 ηγουν κωμαστικὴν ἑορτὴν αγουσι τῷ ∆ιονύσῳ, ὡς αἱ νησιώτιδες αυται γυναῖκες ἀνευάζουσι, τουτέστιν ὑμνοῦσι τὸν Ευιον ∆ιόνυσον, εὐοῖ εὐᾶν ἀνακράζουσαι, τ

 ἀνθρώπους ειναι, οι τὴν ἑξάμηνον νύκτα καθεύδουσιν. Φασὶ δὲ αλλοι ἐπὶ τὰς αρκτους ἐλθόντα τὸν ηλιον ποιεῖν παρατείνειν τὴν ἡμέραν ἐκεῖ καὶ εἰς κʹ θερι

 παρήχησις, ἀλλ' ουτω παρατυχὸν συνέπεσεν, οὐ περιεργασαμένου τοῦ ποιητοῦ. 596 Οτι εὐρυτάτη τὸ μέγεθος ἡ Ταπροβάνη. Φησὶν ουν καὶ ὁ Γεωγράφος· «Ταπροβά

 Εὐρώπης λόγῳ ειρηται, η ἀπὸ ̓Ασίας μητρὸς Προμηθέως, ὡς καὶ Λυκόφρων βούλεται· η διότι πολλὰ ἐξ ὑδάτων τέλματα εχει, καὶ διὰ τοῦτο ἰλυώδης τυγχάνει. Α

 δὲ τοιοῦτός ἐστι καὶ ὁ τόπος, δι' ου ῥέει ὁ Γάγγης. Νύσσαι δὲ, φασὶ, διάφοροι, Αἰθιοπικὴ, ̓Αραβικὴ, Εὐβοϊκὴ, περὶ ην λέγεται καὶ τὸ τῆς ἀμπέλου τεράστ

 Φησὶ γὰρ οτι ἐκ φιλότητος ἰφθίμων ̓Αμαζονίδων ἐγένοντο, ην ἐκεῖναί ποτε τοῖς Σαυρομάταις ἐμίγησαν, πλανηθεῖσαι πάτρηθεν ἐκ Θερμώδοντος ἐς Σκυθίαν· διὸ

 χιὼν κρυμός τε δυσαής.» Ουτω δὲ καὶ ̔Ηρόδοτος δυσχείμερον εἰπὼν τὴν Σκυθικὴν ἐπάγει, «οτι τοὺς μὲν ὀκτὼ μῆνας ἐκεῖ ἀφόρητος οιος γίνεται κρυμὸς, οτε υ

 ενθα ναυσὶν εσχατος δρόμος», τουτέστιν εἰς αὐτὴν τὴν Κολχίδα γῆν, ἀπὸ μέρους, ενθα τὸ εσχατον τοῖς ἐκεῖ πλέουσιν· ἐπείτοιγε αλλως πολλὰ στάδια, φασὶ,

 Καὶ Ευδοξος δὲ ἐν Γῆς Περιόδῳ φησίν· « ̓Αρμένιοι τὸ γένος ἐκ Φρυγίας, καὶ τῇ φωνῇ πολλὰ φρυγίζουσι. Παρέχονται δὲ καὶ λίθον τὴν γλύφουσαν καὶ τρυπῶσαν

 πολὺν ολβον ελωνται.» Τοῦτο δὲ γνωμικῶς καὶ παροιμιακῶς ἐπὶ τῶν τοῦ πλοῦ ἀφειδούντων λέγεται. « ̓Αλλά με, φησὶ, Μουσῶν φέρει νόος», τουτέστιν αἱ ἐκ τῶ

 δὲ Σκύθαι καὶ Θρᾴκιον εθνος, οι καὶ Νομαῖοι ἐλέγοντο. 730 Οτι Ουννοι, η Θοῦννοι μετὰ τοῦ θ στοιχείου, Κάσπιον εθνος εἰσὶ Σκυθικόν. Μάλιστα δὲ προσθετέ

 κατὰ τὴν ἱστορίαν τοῦ Γεωγράφου ̓Αράξης ἐκλήθη ποτὲ καὶ ὁ Πηνειὸς, ὡς καὶ αὐτὸς ἀπαράξας τῆς Οσσης τὸν Ολυμπον, οτε σεισμῷ τὰ Τέμπη τὰ Θετταλικὰ ῥαγέν

 ἀναχωροῦσιν. Οἱ δὲ Καρχηδόνιοι ἐκβάντες τῶν νηῶν λογίζονται τὴν ἀξίαν, καὶ καταλλάσσουσιν ἀπροσαύδητοι, καὶ ἐξισώσαντες τὸ συναλλασσόμενον ἀπαλλάσσοντ

 ἀνθρώπων αἰτίαν εχουσι χαλκεύσασθαι σίδηρον.» ̓Εξαίρει δὲ καὶ Αἰσχύλος τὸν τοιοῦτον σίδηρον. Ξενοφῶν δὲ ὀλίγους τε αὐτοὺς ειναι λέγει, καὶ τῶν Μοσυνοί

 μισθόν. ̓Ιστέον δὲ οτι παρὰ τῷ ∆ιονυσίῳ Συρία μὲν λέγεται ἡ περὶ τὸν Λίβανον καὶ τὸ Κάσιον ορος καὶ τὰ ἐκείνων ἀνώτερα εως τῶν περὶ Σινώπην, ̓Ασσυρία

 Σκυθῶν, ου υἱὸς ̓Ερίδιος, ἀφ' ου ὁ Ποντικὸς ποταμὸς κληθεὶς ̓Ερίδιος υστερον εἰς τὸ δεξιώτερον μετωνομάσθη Ιρις.» ̔Ο δὲ Γεωγράφος φησὶν οτι ὁ Θερμώδων

 ποιεῖ γῆν. Χαλκεόφωνον δὲ τὸν Κέρβερον παρατετηρημένως καλεῖ, ὡς τῆς τῶν κυνῶν ὀξείας φωνῆς ἀπηχήσει παρεοικυίας χαλκοῦ. ̓Ιστέον δὲ οτι ἐπεχωρίαζον το

 Βύζαντος υἱοῦ Κεροέσσης, ητις ην θυγάτηρ ̓Ιοῦς, η διότι Βύζης ἡγεῖτο τοῦ τῶν Μεγαρέων στόλου, οι καὶ εκτισαν τὸ Βυζάντιον κατὰ χρησμὸν τοιοῦτον· Ολβιο

 ∆αναοῦ, ἡ Βεβρύκη μὲν καὶ ἡ ̔Υπερμνήστρα μόναι τῶν συνεύνων ἐφείσαντο, αἱ δὲ λοιπαὶ τοὺς λοιποὺς διεχρήσαντο. Οτι μετὰ τοὺς Βέβρυκας ἡ Μυσία καὶ τὰ τῆ

 που Αἰγαίου μὲν πελάγους καὶ αλλων τινῶν τόπων πρὸς ονομα ψιλὸν καὶ μόνον ἁπλῶς ουτως μέμνηται, τῆς Τροίας δὲ οὐχ ουτως, ἀλλὰ τὴν τὰ δεινότατα παθοῦσα

 Καλυψοῦς νῆσον Μίλητον κληθῆναί ποτε. Φέρεται δὲ λόγος, καὶ μέγιστον κατασκευασθῆναι ναὸν ἐν Μιλήτῳ; χωρὶς ὀροφῆς μείναντα διὰ τὸ μέγεθος. Ταύτης δὲ ἱ

 ουσαν.» 830 Οτι μετὰ τοὺς Ιωνας οἱ Μῄονες, ων καὶ Ομηρος μέμνηται, ηγουν οἱ Λυδοὶ, ἐπ' ἀνατολὰς, εθνος χώραν ἀγαθὴν οἰκοῦν καὶ πολυαργυρωτάτην, ως φασ

 λαμβάνειν. Ουτω δέ φασι καὶ παρ' ̓Αρμενίοις παρθένους ἐπιφανεῖς ἀνιερωθείσας θεᾷ τινι λεγομένῃ ̓Αναΐτιδι καταπορνεύεσθαι, ειτα πρὸς γάμον ἐκδίδοσθαι,

 λῃστήριον ην τῶν ἐκεῖ Κωρυκαίων ὠτακουστούντων περιέργως τὰ κατὰ τοὺς ἐμπόρους καὶ ουτως ἐπιβουλευόντων αὐτοῖς. Οθεν καὶ ἡ παροιμία ἐπὶ τῶν περιεργαζο

 ουτος κόλπος, καὶ προκείμενον εχων εγγιστα τὸν Ταῦρον τὸ ορος ἀποτελεῖ τὰ κατὰ τὸν ∆ιονύσιον λεγόμενα τῆς ̓Ασίας στενά. Ταῦτα δὲ λέγεται ἀνοῖξαι ̓Αλέξ

 πλάνης, ἐτυμολογηθὲν, ὡς καὶ ̔Ομήρω φαίνεται δοκεῖν, ἐκκλήθη ̓Αλήιον· η ἀπό τινος πόλεως καλουμένης Αλης, ως τινες λέγουσιν, η παρὰ τὸ στερεῖσθαι ληίω

 ε, διὰ μέτρου ὀρθότητα. Σημείωσαι δὲ οτι περὶ τὴν Κομμαγηνὴν Καππαδοκίαν καὶ ἡ Μελιτηνὴ κεῖται, καὶ τὸ λεγόμενον ̓Αμανὸν ορος. Τοῦ Ταύρου δὲ κόμμα καὶ

 τοὺς ἐν ̓Αραβίᾳ Αραβας καὶ ̓Αραβίους, ουτω καὶ τοὺςτῆς Συρίας Σύρους τε καὶ Συρίους λέγομεν. Τοῦ δὲ Σύρος ἐστὶ καὶ θηλυκὸν εἰς ρα· λέγεται γὰρ καὶ ἡ Σ

 ἐναντιολογίας ἱστοριῶν αἰτιῶνται ἐνταῦθα. Οἱ μὲν γὰρ τοὺς καθ' ἡμᾶς Φοίνικάς τε καὶ Σιδωνίους ἀποίκους φασὶ τῶν πρὸς τῶν ὠκεανῷ Σιδωνίων τε καὶ Φοινίκ

 ὠνόμασται, ἀδελφῆς ̓Αντιόχου, ὡς μικρὸν κατωτέρω ῥηθήσεται· οἱ δὲ ἀπὸ Λαοδίκης φασὶ, μητρὸς η θυγατρὸς Σελεύκου τοῦ Νικάτορος. Εστι δὲ καὶ ἑτέρα Λαοδί

 Σελεύκου εἰσὶ τοῦ Νικάτορος, αιτινες καὶ ἀδελφαὶ διὰ τὴν πρὸς ἀλλήλας ὁμόνοιαν ἐκαλοῦντο. Καὶ ἡ μὲν μεγίστη, φασὶ, τῷ τοῦ Σελεύκου πατρὶ τῷ ̓Αντιόχῳ ἐ

 Σημείωσαι δὲ οτι τὸ εζωσται καὶ ἐν αλλοις φθάσας ειπεν ἐπὶ ὁμοίας σημασίας· καὶ οτι ἐν τῷ ὀλβίστων ̓Αράβων φανερῶς δι' ἑνὸς ρ ἡ τοῦ Αραψ ἐστὶ γραφὴ, ὡ

 κομῶσιν αἱ αρουραι, τὰ δὲ ορη χρυσῷ, οἱ δὲ ποταμοὶ θυηλαῖς, οἱ δὲ ἐνοικοῦντες μάλα πίονα δῆμον εχουσι, χρυσέοις πέπλοις ἀγαλλόμενοι μαλακοῖς. Λέγει δὲ

 Ναβαταία χώρα πολύανδρος, φασὶ, καὶ ευβοτος. Μητρόπολις δὲ Ναβαταίων ἡ Πέτρα. Λέγονται δὲ καὶ σώφρονες οἱ Ναβαταῖοι καὶ κτητικοὶ, ωστε ὁ μὲν τὴν οὐσία

 ὡς καὶ τὴν ἀκρόπολιν διαλελυμένως ἡ ποίησις ακρην πόλιν φησὶ, καὶ τὴν Λευκόπετραν Λευκὴν πέτραν, καὶ τὴν Νεάπολιν Νέαν πόλιν. ∆ιΐστανται δὲ ἀλλήλων οἱ

 μείζων Εὐφράτης Τίγριος ῥέοντος ἀπὸ Νιφάτα ορους, καὶ πλείω διέξεισι χώραν. ̓Ενεχθεὶς δὲ ἐπὶ Σελεύκειαν τὸ τῶν βασιλέων χειμάδιον, ἐν ̓Εκβατάνοις γὰρ

 Μήδου, καὶ ἀρχαιοτέραν τὴν πόλιν ταύτην τῆς Σεμιράμιδος λέγουσιν ετεσι χιλίοις ὀκτακοσίοις. ̓Ιστέον δὲ οτι συνετὴν μὲν γυναῖκα καὶ τὴν Σεμίραμιν ἡ ἱστ

 ἐκεῖνος ἐκ Τροιζῆνος χρόνιος ἐλθὼν μετὰ τοῦ ξίφους καὶ τῶν πεδίλων τῶν πατρικῶν, α καὶ ὁ Λυκόφρων ἱστορεῖ, ἐνεφανίσθη μὲν ἀγνοοῦντι τῷ πατρὶ Αἰγεῖ παῖ

 ἐμπλατυνόμενός φησιν· «οὐ γὰρ ἀρότρῳ ἰθύνουσιν αυλακα διασχίζοντες αρουραν, οὐδὲ μὴν ἐρετμοῖς αλα τέμνουσιν, οὐδὲ νέμουσι βόας· ἐκ δὲ γενέθλης αὐτῆς ε

 γεγόνασιν, αλλως μὴ πλουτοῦντες· οπουγε καὶ αἱ παρονομαζόμεναι αὐτοῖς Περσικαὶ ἐμβάδες, ως τινές φασιν, ὑπόδημα εὐτελὲς ην. ̓Ασκεῖν δὲ λέγονται καὶ με

 κιονειδές· τοιοῦτον γὰρ ὁ κύλινδρος. Εοικε γὰρ ὁ ̓Αχάτης μὴ εχειν ἐξοχάς τινας καὶ καμπὰς, μηδὲ εἰς ἀγκῶνας καὶ κλῶνας ἑλίσσεσθαί τε καὶ σχίζεσθαι· φα

 Μελάγχλαινοι επαθον, ἐξ ἱματίων κληθέντες καὶ αὐτοί. Τοὺς δὲ ̓Αραχώτας τινὲς ̓Αραχωτούς φασιν ὀξυτόνως, λέγοντες οτι μετὰ τὸν ̓Ινδὸν οἱ Παροπαμισάδαι,

 κατάρρυτος ενθα καὶ ενθα. Ναὶ μὴν, φησὶ, καὶ οἱ λειμῶνες ἐκεῖ ἀεὶ κομῶσι πετάλοις· αλλοθι μὲν γὰρ κέγχρος αυξεται, αλλοθι δὲ υλαι θάλλουσιν ̓Ερυθραίου

 καὶ τάχα καὶ ἡ παρὰ τῷ Αἰλιανῷ κειμένη απορος λέξις, τὸ ἐρυμβόνα, ἐκ τοιούτου τινὸς εσχε τὴν ἀρχὴν, ἐν οις λέγει οτι ἐσπάθα τὰ χρήσιμα καὶ εἰς ἀσωτίαν

 κωλυθῆναι προελθεῖν, μαντείοις τε προσέχοντα καὶ διὰ τὸ ἀπαγορεῦσαι τὴν στρατιάν. Οἱ δὲ καὶ περαιτέρω τοῦ ̔Υπάνιδος ἐκεῖνόν φασι προελθεῖν μέχρι καὶ ε

 γίνεσθαι παρὰ τὸ ἐλινύειν, ο εστιν ἀργεῖν καὶ σχολάζειν, ουπερ ὁ οινος ∆ιόνυσος αιτιος. Εἰδέναι δὲ χρὴ καὶ οτι τινὲς ταῦτα τὰ περὶ ∆ιονύσου, καθὰ καὶ

 τὸ τοιοῦτον χρῶμά φασιν. Τῇ δὲ Σινωπικῇ μίλτῳ ἐνάμιλλον ειναι καὶ τὴν ̓Ιβηρικὴν λέγουσιν. 1181 Οτι γλυκεῖα ἡ καταστροφὴ τοῦ ποιήματος· ὡς γὰρ προαίρεσ

Commentarium in Dionysii periegetae orbis descriptionem

ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ΠΑΡΕΚΒΟΛΑΙ. [ΕΠΙΣΤΟΛΗ.] Πρὸς τὸν πανσέβαστον δοῦκα κύριον ̓Ιωάννην, τὸν υἱὸν τοῦ πανσεβάστου σεβαστοῦ καὶ μεγάλου δρουγγαρίου, κυρίου ̓Ανδρονίκου τοῦ Καματηροῦ, Εὐσταθίου, διακόνου ἐπὶ τῶν δεήσεων καὶ μαΐστορος τῶν ῥητόρων, ἐπιστολὴ ἐπὶ ταῖς ∆ιονυσίου τοῦ περιηγητοῦ παρεκβολαῖς. Πινδάρῳ μὲν τῷ σοφῷ πρὸς λύραν εἰπεῖν, ᾠδῆς ὀφειλέτῃ γενομένῳ καὶ τὴν ὀφειλὴν ἐπὶ μακρὸν ἀναβαλλομένῳ, ηρεσε γραφὴν λήθης ἐνστήσασθαι καθ' ἑαυτοῦ, καὶ τοίνυν οτι τε γλυκὺ μέλος ὀφείλων ἐπιλέλαθεν, ἐκεῖνος λέγει, καὶ τὴν καρδίαν ἀναπτύσσειν ἐθέλει, ὡς αν εχῃ ἀναγνῶναι πῆ τῆς ἐκείνου φρενὸς ὁ ανθρωπος γέγραπται, ῳ τὰ τῆς ὀφειλῆς ὑπερέθετο. ̓Εμοὶ δέ, ω πανσέβαστε, κάλλιστε καὶ σοφώτατε, εἰ καὶ ὀφείλειν ἐπῆλθε τὸν ἐν ὑποσχέσει λόγον, καὶ εἰς ἱκανὸν ἀναβάλλεσθαι τὰ τοῦ ὀφειλήματος, ἀλλ' ουτι κατὰ πάθος λήθης· οὐχ ουτως ἐγὼ κάρον πάσχω, οὐδ' ἀπονυστάζω πρὸς απερ εχειν ἐχρῆν πολὺ τὸ νηφάλιον. Η τίνος αν ἐπιστραφείην ετι, τὴν σὴν ἐν οὐδενὶ θέμενος βούλησιν, ος ολην ἐκτέθεικάς μοι τὴν ψυχὴν, ὡς μηδὲν ειναι οπερ αν ἐμοὶ βουλητὸν, ο μὴ καὶ σοὶ θελητόν; οὐ τοίνυν επαθον λήθην ἐφ' οισπερ κατένευσα, οὐδὲ τὸ τῆς Λητοῦς χρῆμα καὶ τοῦ καθ' ἡμᾶς εσχεν ̔Ερμοῦ τούτου κατακαυχήσασθαι, καὶ τὴν κατ' αὐτοῦ μάχην κρατῆσαι, καὶ τρόπαιον στήσασθαι, πάθος δέ τι κατασκῆπτον ετερον εξω τῶν ὑπεσχημένων ερριπτέ με, καὶ τὴν κατάνευσιν ἀνεσκεύαζεν. ̓Ελογιζόμην γὰρ ὡς ἐν μικρῷ κείσεταί σοι τὸ πρᾶγμα καὶ οὐκ αν ἐμμερίμνως διατεθείης, ἐφ' οις ὁ λόγος ην ἡμῖν. ̓Ενενόουν τὴν σὴν ἐν λόγοις ἐπίδοσιν, ἐλογιζόμην τὸ μεγαλοφυὲς, τὰς τῆς καρδίας ἀναβάσεις εἰς νοῦν ἀνῆγον. Καὶ τοίνυν τὴν ουτως ἐπὶ τὰ μείζω ἐπέκτασιν συννοούμενος οὐκ ειχον ἐμαυτὸν πείθειν, ὡς αρα μέλον ετι σοι εσται τοῦ λαληθέντος· οὐδὲ σὲ τὸν ἐν λόγοις ηδη μάλα πλουτεῖν ἀπαρξάμενον καὶ χρέως ἐνόμιζον τούτου [τοῦ] σμικροτάτου μεμνῆσθαι. Σὺ δὲ ουτω λιχνεύεσθαι τὰ εἰς λόγους μεμάθηκας, ὡς μηδὲ τὰ βραχύτατα περιορᾶν κάτω που πίπτοντα, καὶ ουτω σοι τοῦ τῆς σοφίας πλούτου επεισι γλίχεσθαι, ὡς μηδὲ τὰ ἐν λόγοις οιον ψήγματα παρατρέχειν, οσα μὴ πάνυ τιμᾶται πολλοῦ. Ἀμέλει καὶ ἡμῖν οὐ θέλεις ἀφιέναι, εἰ μὴ τὸ ὀφειλόμενον ἀποδώσομεν, οὐδὲ χρεωκοπίαν ἡμῖν ψηφίζῃ, ἀνελίξας δέ σου τὸ τῆς ψυχῆς λογοθέσιον, καὶ ἡμᾶς ἐγγράπτους ὀφειλέτας ἐφευρηκὼς βαρὺς ἐμπίπτεις, καὶ μικροῦ καὶ αγχεις, καὶ οὐκ ἀνήσειν φῂς, εἰ μὴ τὸ δέον ἀποτίσομεν, καίτοι βραχὺ ἐκεῖνο καὶ μικροῦ τινος τιμώμενον, καὶ οπερ αν ἀφεθὲν οὐ πάνυ τι τὸν μὴ λαβόντα λελύπηκε. Σὺ δέ που καὶ τόκου ζήτησιν ἡμῖν ἐπιγράφεις, καὶ ουτω γίνῃ τοῦ πλείονος. ̓Αλλὰ τοῦτο μὲν ὁ γλυκὺς ἐκεῖνος λυρικὸς ειχε ποιεῖν, ος ἐν λόγοις παμπλούσιος ων, ειτα δὴ καὶ ὀφειλέτης ειναι μαθὼν, ἐπὶ τῷ ἀρχαίῳ καὶ τόκον ἡδέως προσκατετίθετο, καὶ τὸν ὀφειλόμενον λόγον ἀποδιδοὺς προσαπεδίδου καί τινα ἐπιθήκην, καὶ ταύτην τόκον ὠνόμαζεν. ̔Ημῖν δὲ οὐ πάνυ ἐν εὐχερεῖ τὸ τοιοῦτον εσται, οὐ γὰρ κατ' ἐκεῖνον ἡ τοῦ λόγου χρυσῖτις καὶ ἡμῖν τὰς φλέβας εἰς δαψίλειαν ὑπήνοιξε μεταλλείας ῥητορικῆς, ἀλλὰ πάνυ τι τὰ ἐς λόγους πενόμεθα. ̓Αγαπητὸν ουν, εἰ καὶ τὸ ἀρχαῖον τῆς ὀφειλῆς ἀποτῖσαι ἡμῖν ἐγγενήσεται. Τοίνυν εχεις ἰδοὺ, σοφωτάτη καὶ σεβασμία μοι κεφαλὴ, εἰ μὲν τό σοι ποθούμενον οὐχ εχω εἰπεῖν (οτι μηδὲ περιαυτολογεῖν δεῖ), τὸ χρέος δ' ουν, οπερ αὐτὸς μὲν ηδη πολλάκις ἀπῄτησας, ἡμεῖς δὲ αρτι καταβαλλόμεθα. Καὶ οιδα μὲν οτι πολλοῖς τισι τὸ πρᾶγμα, διὰ τὸ μὴ μεγαλεῖον ειναί τι, οὐ πάντη δόξει εὐέντευκτον. Οὐκ ὀλίγοι γὰρ οἱ τὰ τοιαῦτα γαῦροι καὶ στρυφνοὶ καὶ μεγαλοπρεπεῖς, ἀλλ' ἐμοὶ τὰ τῆς ψήφου ἑτέρως πίπτουσι. Κρίνω γὰρ ειναι δέον εκαστον ἐπιταχθέντα πρᾶγμά τι καλῶς ἐκεῖνο διαχειρίζεσθαι,