Patrologiae Cursus Completus
Elenchus Operum Quae In Hoc Quinto Tomo Continentur.
Elenchus Operum Quae In Hoc Quinto Tomo Continentur.
S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Sermones Ad Populum.
S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Sermones Ad Populum.
Classis IV. De Diversis.
Sermo CCCXLI De eo quod Christus tribus modis in Scripturis intelligitur contra Arianos habitus
Sermo CCCXLII De Sacrificio vespertino In quo explicatur initium Evangelii Joannis.
Sermo CCCXLIII De Susanna et Joseph: cum exhortatione ad castitatem
Sermo CCCXLIV De amore Dei et amore seculi
Sermo CCCXLV De contemptu mundi.
Sermo CCCXLVI . De peregrinatione nostra in hac vita, per fidem.
Sermo CCCXLVIII De timore Dei,
Sermo CCCXLIX De Charitate, et de caeco illuminato,
Sermo CCCLI De utilitate agendae poenitentiae,
Sermo CCCLII De utilitate agendae poenitentiae,
Sermo CCCLIII In die octavarum Infantium: quos exhortatur verbis Petri apostoli, etc.
Sermo CCCLV De Vita et Moribus clericorum suorum,
Sermo CCCLVI De Vita et Moribus clericorum suorum,
Sermo CCCLVIII De pace et charitate.
Sermo CCCLIX De eo quod scriptum est in Ecclesiastico, cap. etc. De lite et concordia cum Donatistis
Sermo CCCLX Ad vigilias Maximiani de quodam Donatista qui reversus est ad Ecclesiam.
Sermo CCCLXI De Resurrectione mortuorum,
Sermo CCCLXII De Resurrectione mortuorum,
Sermo CCCLXIII De cantico Exodi Cap.
Classis V. Sermones Dubii. Quos inter qui visi sunt minus referre Augustinum, typis minutioribus exhibentur.
Sermo CCCLXIV De Samsone Judic. capp.
Sermo CCCLXV De versu 7 Psalmi etc.
Sermo CCCLXVII De verbis Evangelii Lucae, cap. ubi de divité et Lazaro
Sermo CCCLXVIII De verbis Evangelii Joannis, cap. et de verbis Apostoli, ad Ephesios, cap.
Sermo CCCLXXXIV De Trinitate, sive de Scripturis veteribus et novis contra Arianos
Sermo CCCLXXXV De amore hominis in hominem
Sermo CCCLXXXVI De dilectione inimicorum
Sermo CCCLXXXVII De correptione proximi
Sermo CCCLXXXVIII . De faciendis eleemosynis,
Sermo CCCLXXXIX De faciendis eleemosynis,
Sermo CCCXC De faciendis eleemosynis,
Sermo CCCXCIII De poenitentibus
Sermo CCCXCIV . De Natali Ss. Perpetuae et Felicitatis.
Sermo CCCXCV . De Ascensione Domini,
Sermo CCCXCVI . In assumptione episcopi.
Sermo S. Presbyteri Eraclii, Discipuli S. Augustini, Ipso Praesente Habitus .
Sermo S. Presbyteri Eraclii, Discipuli S. Augustini, Ipso Praesente Habitus .
S. Aurelii Augustini Sermonum Quorumdam Qui Adhuc Desiderantur Fragmenta Reperta In Collectaneis Eugypii, Bedae, Flori Ac Joannis Romanae Ecclesiae Di
Ex Sermone contra Pelagianos, in Eugypii tomo 2, cap. 287 aut 288
Ex Sermone de Passione Domini, in Collectione Bedae et Flori ad Rom. V.
Item ex Sermone de Passione Domini, Beda et Florus ad Rom. XII.
Item ex Sermone de Passione, Beda et Florus ad Rom. XV.
Item ex Sermone de Passione, Beda et Florus ad Galat. VI.
Item ex Sermone de Passione, Beda et Florus ad Ephes. IV.
Ex Sermone de Resurrectione Domini, Beda et Florus ad Rom. VI.
Ex Sermone octavarum Paschae, inter Collectanea Joannis diaconi in Genesim nondum vulgata
Ex Sermone de Quinquagesima resurrectionis, Florus ad I Cor.
Ex Sermone de Apostolo Paulo, in conversione cujusdam Fausti pagani, Florus ad Rom. XIV.
Ex Sermone de Natali sancti Quadrati Beda nondum vulgatus ad Cor.
Item ex Sermone de tribus virgis, Beda nondum vulgatus ad I Thess.
Ex Sermone de bono Nuptiarum, Beda et Florus ad I Cor.
Ex Sermone de verbis Apostoli, Non est nobis collucatio, etc. Beda et Florus ad Ephes.
Ex Sermone de Sabbato, Florus ad II Cor.
Ex Sermone de Calendis Januariis contra Paganos, Joannes diaconus in Leviticum.
Item ex Sermone de Calendis Januariis contra Paganos, Joannes diaconus, ibid.
Appendix tomi quinti Operum S. Augustini Complectens Sermones Supposititios, In Quatuor Classes Subjecto Nunc Primum Ordine Digestos. Prima Classis Co
Classis Prima. De Veteri Et Novo Testamento.
Classis Prima. De Veteri Et Novo Testamento.
Sermo Primus . De ligno dignoscentiae boni et mali. Gen.
Sermo II . De vocatione Abrahae, etc. Gen.
Sermo IV . De vacca, ariete vel capra trium annorum, turture quoque et columba. Gen.
Sermo V . De tribus viris qui beato Abrahae apparuerunt. Gen.
Sermo VI . De immolatione Isaac,
Sermo VII . De immolatione Isaac,
Sermo VIII . De puero Abraham, qui missus est ad Rebeccam
Sermo X . De conceptu Rebeccae. Gen.
Sermo XVI . De eo quod scriptum est, etc. Exod.
Sermo XVII . De colluctatione Aegyptiorum et Israelitarum
Sermo XX . De decem plagis Aegyptiorum. Exod. cap.
Sermo XXI . De decem Plagis et decem Praeceptis. Exod. cap. et cap.
Sermo XXII . De eo quod scriptum est, Exod. cap.
Sermo XXIII . De Pharaonis saevitia et submersione. Exod. capp.
Sermo XXIV . De via trium dierum. Exod.
Sermo XXV . De amara aqua et manna. Exod. capp.
Sermo XXVI . De Raphidin, de petra percussa, et de Amalec. Exod.
Sermo XXVII . De filiis Israel
Sermo XXVIII . De exploratoribus et de botro
Sermo XXXII . De serpente aeneo et de virga Moysi
Sermo XXXIII . De Balaam et Balac
Sermo XXXVII . De David et Isai patre suo, et de Golia
Sermo XXXVIII . De plaga populi propter David, et de altaris aedificatione in area Areuna Jebusaei
Sermo XXXIX . De judicio Salomonis inter duas meretrices: contra Arianam haeresim
Sermo XLIV . De Elisaeo et Giezi puero
Sermo XLV . De Elisaeo, et securi in gurgite lapsa
Sermo LII . De beato Job, et de verbis Psalmi etc.
Sermo LIII . De verbis Psalmi etc.
Sermo LIV . De eo quod Propheta dicit in Psalmo
Sermo LV . De eo quod scriptum est in Psalmo
Sermo LVI . De verbis Psalmi etc., necnon Proverbiorum, cap. etc.
Sermo LVII . De muliere forti et de Ecclesia, in Proverbiorum cap.
Sermo LVIII . In eumdem locum Proverbiorum, cap.
Sermo LIX . De tribus pueris missis in fornacem ignis
Sermo LXI . De Pace, in illud Evangelii Matthaei cap. etc.
Sermo LXII . De verbis Evangelii Matthaei, cap. et cap. etc.
Sermo LXIII . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.
Sermo LXIV . De verbis Evangelii Matthaei, etc. et de Oratione dominica, cap.
Sermo LXV . Rursum in Matthaei cap.
Sermo LXVI . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.
Sermo LXVII . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc., deque duabus viis, arcta et lata.
Sermo LXVIII . De eisdem verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.
Sermo LXX . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.
Sermo LXXI . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc., deque aliis locis, exhortatorius ad bona opera
Sermo LXXIII . De verbis Evangelii Matthaei, cap.
Sermo LXXIV . De verbis Evangelii Matthaei, cap. deque adulterino habitu virorum ac mulierum
Sermo LXXV . De verbis Evangelii Matthaei, capp. etc.
Sermo LXXVI . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.
Sermo LXXVII . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.
Sermo LXXVIII . Rursum in Matthaei cap. etc., exhortatorius ad faciendas eleemosynas.
Sermo LXXIX . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc., de lapsu Petri
Sermo LXXXI . De verbis Evangelii Marci, cap. etc.
Sermo LXXXII . De verbis Evangelii Lucae, cap. etc.
Sermo LXXXIII . De verbis Evangelii Lucae, cap.
Sermo LXXXIV . De verbis Evangelii Lucae, cap. etc., cum expositione Orationis dominicae
Sermo LXXXV . De verbis Evangelii Lucae, cap. etc. deque Joannis cap. etc.
Sermo LXXXVI . De verbis Evangelii Lucae, cap. etc.
Sermo LXXXVII . De verbis Evangelii Lucae, cap. etc.
Sermo LXXXVIII . Rursum de verbis Evangelii Lucae, cap. etc.
Sermo LXXXIX . De verbis Evangelii Lucae, cap. et de verbis Apostoli ad Rom., cap. etc.
Sermo XC . De verbis Evangelii Joannis, cap. etc.
Sermo XCI . Rursum in Joannis cap. de sex hydriis aquae mutatae in vinum in nuptiis Cana Galilaeae.
Sermo XCII . Item in Joannis cap. de nuptiis in Cana Galilaeae
Sermo XCIII . De verbis Evangelii Joannis, cap. etc., et de non differendo Baptismo
Sermo XCIV . De verbis Evangelii Joannis, cap. etc. necnon cap. etc.
Sermo XCV . De verbis Evangelii Joannis, cap. etc.
Sermo XCVI . Rursus in Evangelii Joannis cap. de suscitatione Lazari
Sermo XCVII . De verbis Evangelii Joannis, cap.
Sermo XCVIII . De iisdem verbis Evangelii Joannis, cap.
Sermo XCIX . De verbis Actuum, cap. etc.
Sermo C . De verbis Actuum, cap.
Sermo CI . De verbis Actuum, cap. etc.
Sermo CII . De verbis Apostoli, Rom. cap.
Sermo CIII . De verbis Apostoli, Rom. cap. etc.
Sermo CIV . De verbis Apostoli, Cor. cap. etc.
Sermo CV . De verbis Apostoli, Cor. etc.
Sermo CVI . De verbis Apostoli, Cor. cap.
Sermo CVIII . De verbis Apostoli, Cor. cap.
Sermo CIX . De verbis Apostoli, Cor. cap. De resurrectionis futurae certitudine
Sermo CX . De eisdem verbis Apostoli, Cor. cap.
Sermo CXII . De verbis Apostoli, Tim. cap.
Sermo CXIII . De verbis Apostoli, ad Hebr. cap.
Sermo CXIV . De verbis Apostoli, ad Hebr. cap. etc.
Appendicis Classis II. Sermones De Tempore.
Appendicis Classis II. Sermones De Tempore.
Sermo CXV . De Adventu Domini, I
Sermo CXVI . De Adventu Domini, II
Sermo CXVII . In Natali Domini, I
Sermo CXVIII . In Natali Domini, II
Sermo CXIX . In Natali Domini, III
Sermo CXX . In Natali Domini, IV
Sermo CXXI . In Natali Domini, V
Sermo CXXII . In Natali Domini, VI
Sermo CXXIII . In Natali Domini, VII
Sermo CXXIV . In Natali Domini, VIII
Sermo CXXV . In Natali Domini, IX
Sermo CXXVI . In Natali Domini, X
Sermo CXXVII . In Natali Domini, XI
Sermo CXXVIII . In Natali Domini, XII
Sermo CXXIX . De Calendis Januariis, I
Sermo CXXX . De Calendis Januariis, II
Sermo CXXXI . In Epiphania Domini, I
Sermo CXXXII . In Epiphania Domini, II
Sermo CXXXIII . In Epiphania Domini, III
Sermo CXXXIV . In Epiphania Domini, IV
Sermo CXXXV . In Epiphania Domini, V
Sermo CXXXVI . In Epiphania Domini, VI
Sermo CXXXVII . In Epiphania Domini, VII
Sermo CXXXVIII . In Epiphania Domini, VIII
Sermo CXXXIX . In Epiphania Domini, IX.
Sermo CXL . In Quadragesima, I
Sermo CXLII . In Quadragesima, III
Sermo CXLIII . In Quadragesima, IV
Sermo CXLIV . In Quadragesima, V
Sermo CXLV . In Quadragesima, VI
Sermo CXLVI . In Quadragesima, VI
Sermo CXLVII . In Quadragesima, VIII
Sermo CXLVIII . In Quadragesima, IX
Sermo CXLIX . In Coena Domini. De eo quod scriptum est in Evangelio Joannis, cap. etc.
Sermo CL . De Passione Domini, I
Sermo CLI . De Passione Domini, II
Sermo CLII . De Passione Domini III et de Susanna
Sermo CLIII . De Passione Domini, IV
Sermo CLIV . De Passione Domini, V et de beato Latrone
Sermo CLV . De Passione Domini, VI seu de Cruce et Latrone
Sermo CLVI . De Passione Domini, VII
Sermo CLVII . In Vigilia Paschae, I. De verbis Genesis, cap. etc.
Sermo CLVIII . In Vigilia Paschae
Sermo CLXXI . In Pascha, XIII. De Resurrectione mortuorum
Sermo CLXXII . Dominica in octavis Paschae, ad Neophytos
Sermo CLXXVI . In Ascensione Domini, I
Sermo CLXXVII . In Ascensione Domini, II
Sermo CLXXVIII . In Christo divina et humana natura.
Sermo CLXXIX . In Ascensione Domini, IV
Sermo CLXXX . In Ascensione Domini, V
Sermo CLXXXI . In Ascensione Domini, VI
Sermo CLXXXII . In Pentecoste, I
Sermo CLXXXIII . In Pentecoste, II
Sermo CLXXXV . In Pentecoste, IV
Sermo CLXXXVI . In Pentecoste, V
Sermo CLXXXVII . In Pentecoste, VI
Appendicis Classis III. Sermones De Sanctis.
Appendicis Classis III. Sermones De Sanctis.
Sermo CLXXXVIII . In festo S. Vincentii
Sermo CLXXXIX . In festo Conversionis S. Pauli
Sermo CXC . In Cathedra S. Petri, I
Sermo CXCI . In Cathedra S. Petri, II.
Sermo CXCII . In Cathedra S. Petri, III
Sermo CXCIII . De Annuntiatione Dominica,
Sermo CXCIV . De Annuntiatione Dominica,
Sermo CXCV . De Annuntiatione Dominica,
Sermo CXCVI . In Natali Joannis Baptistae, I
Sermo CXCVII . In Natali Joannis Baptistae
Sermo CXCVIII . In Natali Joannis Baptistae, III
Sermo CXCIX . In Natali Joannis Baptistae, IV
Sermo CC . In Natali Joannis Baptistae, V
Sermo CCI . In Natali apostolorum Petri et Pauli, I
Sermo CCII . In Natali apostolorum Petri et Pauli, II
Sermo CCIII . In Natali apostolorum Petri et Pauli, III
Sermo CCIV . In Natali apostolorum Petri et Pauli, IV
Sermo CCV . In Natali apostolorum Petri et Pauli, V
Sermo CCVI . In Natali sancti Laurentii, I
Sermo CCVII . In Natali sancti Laurentii, II
Sermo CCVIII . In festo Assumptionis B. Mariae
Sermo CCIX . In festo omnium Sanctorum
Sermo CCX . In Natali sancti Stephani protomartyris, I
Sermo CCXI . In Natali sancti Stephani, II
Sermo CCXII * . In Natali sancti Stephani, III
Sermo CCXIII . In Natali sancti Stephani, IV
Sermo CCXIV . In Natali sancti Stephani, V
Sermo CCXV . In Natali sancti Stephani, VI
Sermo CCXVI . In Natali sancti Stephani, VII
Sermo CCXVII . In Natali sancti Stephani, VIII
Sermo CCXVIII . In Natali sanctorum Innocentium I,
Sermo CCXIX . In Natali sanctorum Innocentium II,
Sermo CCXX . In Natali sanctorum Innocentium, III
Sermo CCXXI . In Natali sanctorum Innocentium, IV Et de verbis Apocalypsis, etc., cap. cap.
Sermo CCXXII . De sanctis Apostolis
Sermo CCXXIII . De uno sancto Martyre
Sermo CCXXIV . De Martyribus, I
Sermo CCXXVI . De Martyribus, III
Sermo CCXXVII . De Martyribus, IV
Sermo CCXXVIII . In festivitate Virginum de lectione Evangelica.
Sermo CCXXIX . In Dedicatione ecclesiae vel altaris Consecratione, I
Sermo CCXXX . In Dedicatione ecclesiae vel altaris Consecratione, II
Sermo CCXXXI . In Dedicatione ecclesiae vel altaris Consecratione, III. Et de verbis Regum cap. etc.
Appendicis Classis IV. Sermones De Diversis.
Appendicis Classis IV. Sermones De Diversis.
Sermo CCXXXII . De sancta Trinitate
Sermo CCXXXIII . De Fide catholica, I
Sermo CCXXXIV . De Fide catholica, II
Sermo CCXXXV . De Fide catholica, III
Sermo CCXXXVI . De Fide catholica, IV
Sermo CCXXXVII . De Symbolo, I: ac de deitate et omnipotentia Patris
Sermo CCXLII . De Symbolo, VI: ad Competentes
Sermo CCXLIII . De Symbolo, VII
Sermo CCXLIV . De Symboli fide et bonis moribus
Sermo CCXLV . De mysterio Trinitatis et Incarnationis, I
Sermo CCXLVI . De mysterio Trinitatis et Incarnationis, II
Sermo CCXLVII . Quare natus et passus sit Christus
Sermo CCXLVIII . De Sepultura Domini
Sermo CCXLIX . De extremo Judicio, I
Sermo CCL . De Judicio extremo, II
Sermo CCLI . De Judicio extremo, III
Sermo CCLIV . De Confessione peccatorum, et Poenitentia
Sermo CCLXI . Admonitio de illis qui publicam poenitentiam petunt.
Sermo CCLXII . De Poenitentia.
Sermo CCLXIV . Expositio fidei, et interpretatio nominis ejus.
Sermo CCLXV . De christiano nomine cum operibus non christianis
Sermo CCLXVI . Quales sint christiani boni, et quales mali
Sermo CCLXVII . Ad Competentes exhortatorius
Sermo CCLXVIII . De mandatis Dei servandis
Sermo CCLXXII . De diligendis inimicis, I
Sermo CCLXXIII . De diligendis inimicis, II
Sermo CCLXXV . Quare sancti viri et justi in hoc saeculo in peccatoribus vindicaverint
Sermo CCLXXVI . De dilectione parentum, et de decimis.
Sermo CCLXXVII . De reddendis decimis
Sermo CCLXXIX . De Martyribus vel Phylacteriis
Sermo CCLXXX . De Dominica et aliis diebus festis pie celebrandis
Sermo CCLXXXII . Admonitio ut populus ad integrum Missas perexspectet.
Sermo CCLXXXIII . Admonitio orandum esse attente, et de sermonibus otiosis.
Sermo CCLXXXIV . De quadam psallendi consuetudine, in die Epiphaniae
Sermo CCLXXXV . De ritu psallendi, etc.
Sermo CCLXXXVI . Ut genua flectantur in oratione, et de verbis otiosis vitandis.
Sermo CCLXXXVII . De periculo sacerdotis et de raptorum correptione
Sermo CCXCI . De Castitate et Munditia
Sermo CCXCII . De Castitate conjugali
Sermo CCXCIII . De incauta familiaritate extranearnm mulierum
Sermo CCXCIV . Admonitio ut ebrietatis malum totis viribus caveatur
Sermo CCXCV . Admonitio contra ebrietatis malum
Sermo CCXCVII . De Humilitate et Timore Domini
Sermo CCXCVIII . De Adversitate temporali
Sermo CCXCIX . De esuriendo et sitiendo Dei verbo.
Sermo CCC . Qualiter excipiendum Dei verbum
Sermo CCCII . De studio sapientiae, lectione et meditatione legis Dei
Sermo CCCIII Admonitio populi ut lectiones divinas audire studeant, etc.
Sermo CCCIV . De Misericordia, et Indulgentia
Sermo CCCVII . De similitudine ulmi et vitis, seu, quid sibi invicem conferans divers et pauper
Sermo CCCXIV . De erepto energumeno.
Sermo CCCXVI . De sancto Laurentio
Sermo CCCXVII . In Natali Martyrum Massae Candidae
Index Rerum Quae In Hoc Quinto Volumine Continentur.
Index Rerum Quae In Hoc Quinto Volumine Continentur.
S. Augustini Episcopi Sermonum Ordo Novus Cum Ordine Veteri Comparatus.
S. Augustini Episcopi Sermonum Ordo Novus Cum Ordine Veteri Comparatus.
Augustini Sermones De Scripturis.
Appendix. Sermones De Scripturis.
S. Augustini Episcopi Sermonum Ordo Vetus Cum Ordine Novo Comparatus.
S. Augustini Episcopi Sermonum Ordo Vetus Cum Ordine Novo Comparatus.
In fine tomi XI editionis Benedictinae, praeter haud pauca additamenta ad praesentem tomum V pertinentia, quae nos in decursu voluminis loco suo natur
Sermo LIII . De verbis Psalmi XLIX, 20-23, Sedens adversus fratrem tuum detrahebas, etc. .
1. Eleemosyna sine justitiae studio. Frequenter, fratres charissimi, cum Psalmista cantamus versiculum illum, per quem detractores spirituali gladio feriuntur. Sic enim ait: Sedens adversus fratrem tuum detrahebas, et adversus filium matris tuae ponebas scandalum. Quod autem dixit, Sedens, hoc ostendere voluit quod non transitorie detraxerit, nec ei subreptum sit, ut male de proximo loqueretur. Sedens, id est, ex otio: quasi ad hoc vacans, ut derogares proximo 1846 tuo. Haec fecisti, et tacui. Nemo, fratres charissimi, falsa securitate se decipiat, et putet se ante tribunal Christi non esse venturum, nec redditurum de factis propriis rationem. Veniet enim Dominus Deus noster, et non silebit. Modo enim silere dicitur, quia adhuc vindictam suspendere videtur. Haec fecisti, et tacui. Quid est, Tacui, nisi, Non vindicavi, severitatem meam distuli, patientiam tibi prolongavi, poenitentiam tuam diu exspectavi? Haec fecisti, et tacui. Ego autem cum adhuc exspectarem, ut te poeniteret; tu et me contempsisti, et Apostolum audire noluisti ; sed secundum duritiam cordis tui et cor impoenitens thesaurizasti tibi iram in die irae et revelationis justi judicii Dei (Rom. II, 4, 5) .
2. Idem tractatur argumentum. Suspicatus es inique, quod ero tibi similis. Parum est quia mala facta tua placent tibi, placere putas et mihi. Deum quia non statim pateris ultorem, vis tenere participem, et tanquam corruptum judicem praedae socium vis habere. ((De multis quae rapuisti parvas eleemosynas faciens, et adhuc peccata non deserens, quasi corruptum judicem putas te posse redimere: cum, si etiam totum dares, et peccata ipsa non deserens, te ipsum deciperes, pecuniam perdendo, et peccata non redimendo.)) Suspicatus es inique, quod ero tibi similis. Arguam te. Quando veniet enim Dominus Deus noster, non silebit. Arguam te. Et quid faciam arguendo te? quid tibi faciam? Modo te non vides: facio ut videas te; quia si videres te, et displiceres tibi, placeres mihi: quia vero te non videns placuisti tibi, displicebis et mihi et tibi; mihi, cum judicaberis; tibi, cum ardebis. Quid enim tibi faciam, inquit?
3. Bona post dorsum, mala ante faciem sibi proponenda.—Constituam te ante faciem tuam. Quid enim vis latere te ipsum. In dorso tuo tibi es, non te vides: facio ut videas te; quod tu post dorsum tuum posuisti, ego ante faciem tuam ponam. Videbis foeditatem tuam, non ut corrigas, sed ut erubescas. ((Modo enim, fratres charissimi, omnes amatores luxuriae, et qui cum delectatione faciunt iniquitatem, peccata sua post dorsum projiciunt: si vero aliquid boni casu aliquo vel per quamlibet occasionem fecerint, ante se ponunt: et inde assidue gloriantur, et dicunt: Ego illum liberavi, ego illi benefeci, ego illi tantum dedi. Et dum bona quae per illos Deus fecit, sibi assignant, per vanitatem perdunt, quod per eleemosynam acquirere videntur. Ac sic ante tribunal Christi perditis bonis, quae ante se habebant, peccata quae post dorsum projecerant, ante faciem eorum revocantur: et sine ullo termino sustinebunt supplicium, qui sibi, dum viverent, noluerunt providere remedium. Et haec quidem faciunt illi, qui plus diligunt praesentia quam futura. Qui vero de animae suae salute attentius cogitant, e contrario faciunt; bona quaecumque fecerint, post dorsum projiciunt; mala autem quaecumque illis subrepserint, ante oculos ponunt: et dum de ipsis in praesenti saeculo erubescunt; et vulnerata curare, et mortua resuscitare, et sordida abluere tota fidei devotione contendunt: ut cum in die judicii ante tribunal Christi venerint, mala quae ante faciem suam posuerant, et bonis operibus redempta sunt, auferantur; bona quae propter vanitatem post dorsum projecerant, ante oculos collocentur, et mereantur audire, Venite, benedicti Patris mei, percipite regnum (Matth. XXV, 34) . Et licet haec ita sint, non tamen de illis desperandum est, qui adhuc mala sua non solum corrigere nolunt, sed etiam defensare non erubescunt: sicut nec illa civitas desperata fuit, de qua dictum est,)) Triduum, et Ninive subvertetur (Jonae III, 4) . In ipso tamen triduo idonea fuit converti, orare, plangere, et de poena imminenti misericordiam promereri. Audiant ergo qui tales sunt, dum 1847 licet audire tacentem ((id est, in praesenti non vindicantem)). Veniet enim, et non silebit, et tunc arguet, quando correctionis locus nullus erit. Statuam te, inquit, ante faciem tuam. Modo ergo tu, sicut jam supra dictum est, quisquis talis es, fac quod tibi minatur Dominus facere: tolle te a dorso tuo, ubi te videre non vis, dissimulans a factis tuis; et constitue te ante te. Ascende tribunal mentis tuae, esto tibi judex, torqueat te timor, erumpat confessio, dic Deo tuo: Quoniam iniquitatem meam ego agnosco, et delictum meum ante me est semper (Psal. L, 5) . Quod erat post te, fiat ante te; et cum factum fuerit ante te, puniatur a te : ne tu ipse postea a Deo judice fias ante te, et non sit quo fugias a te.
4. Deum non laudant iniqui, nec justi superbi. Intelligite autem haec, qui obliviscimini Dominum.—Non cogitabas de vita tua mala: intellige te, qui oblitus es Dominum. Ne quando rapiat sicut leo, et non sit qui eruat. Quid est, sicut leo? Sicut potens, sicut fortis, sicut ille cui resistere nemo potest. ((Illi enim quos supra diximus, id est, amatores mundi, in ore suo Deum laudare videntur; sed longe aliud operibus exercere probantur: secundum illud quod ait propheta, Populus hic labiis me honorat; cor autem eorum longe est a me (Isai. XXIX, 13) . Sed clamat illis Spiritus sanctus:)) Peccatori autem dixit Deus, Utquid tu enarras justitias meas, et assumis testamentum meum per os tuum? Tanquam diceret ei, Nihil tibi prodest quod laudas Deum. Illis enim qui bene vivunt, prodest quod laudant; tu autem si laudas ((et peccata non deseris)), nihil tibi prodest, Utquid me laudas? ((Audi Scripturam dicentem,)) Non est speciosa laus in ore peccatoris (Eccli. XV, 9) . Si enim male vivis, et bona dicis, nondum laudas: sed rursus si cum coeperis bene vivere, meritis tuis tribuis, nondum laudas. Nolo te esse latronem insultantem cruci Domini: sed nec te illum volo esse in templo jactantem merita sua, et occultantem vulnera sua. Si fueris iniquus, et perseverans in illa iniquitate, non dico tibi, non proderit laus; sed non me laudas, laudem istam esse non deputo. Rursus si fueris quasi justus, id est, humilis et pius; et de justitia inflatus incesseris, et alios in tua comparatione contempseris, aut superextuleris te, tanquam glorians de meritis tuis, non me laudas. Nec ille me laudat qui male vivit; nec ille me laudat, qui quasi de suo bene vivit. Sed numquid ille Pharisaeus quasi de suo talis erat, cum diceret, Gratias tibi ago, quia non sum sicut caeteri hominum? Gratias Deo agebat ex eo quod bonum in se habebat. Quamvis ergo boni aliquid in te sit, non ex te esse quod bonum est, sed a Deo te accepisse profitere. Tamen in eo ipso si te extuleris supra alium non habentem, elatus teneberis, nondum laudator meus eris. Primo ergo corrigere a via pessima, incipe bene vivere, intellige quia non corrigeris, nisi dono Dei: A Domino enim gressus hominis dirigentur (Psal. XXXVI, 23) . Hoc cum intellexeris, fave et aliis, ut sint quod et tu es: quia hoc eras et tu quod illi sunt. Fave quantum potes, et noli desperare: non enim usque ad te dives est Deus. ((Quod enim tibi dedit, crede quod etiam et aliis et velit et possit dare.)) Non ergo laudat, qui cum jam coeperit bene vivere, de suo putat esse quod bene vivit, non acceptum a Deo: nec ille laudat, qui cum sciat se quod bene vivit, accepisse a Deo, tamen usque ad se vult esse divitem Deum ((et non vult ut et aliis sit misericors Deus)). Ille itaque qui dicebat, Gratias tibi ago, Deus, quod non sum sicut caeteri hominum, injusti, raptores, adulteri, sicut et Publicanus iste; nonne et ibi poterat dicere, Domine, dona et Publicano huic quod mihi donasti, supple et mihi quae nondum dedisti? Sed jam quasi saturatus ructabat. Pauper vero ille, id est Publicanus, quid dicebat? Domine, propitius esto mihi peccatori. 1848 Ideo descendit justificatus Publicanus magis quam ille Pharisaeus (Luc. XVIII, 10-14) . Ergo audite qui bene vivitis, audite qui male vivitis, Sacrificium laudis glorificabit me. Nemo mihi offert hoc sacrificium, et malus est. Non dico, Non mihi hoc offert malus; sed, Nemo mihi hoc offert malus. Qui enim laudat, bonus est: quia si laudat, etiam bene vivit; quis laudat, non solum lingua laudat, sed et vita cum lingua consentit.
5. Adhortatio. ((Et ideo rogo vos, fratres charissimi, quantum possumus, cum Dei adjutorio studeamus ut quomodo Deum laudamus vocibus, sic etiam bonis moribus collaudemus. Melius est enim tacere et benefacere, quam Deum laudare et peccata committere. Qui enim laudat Deum vita simul et lingua, vocibus pariter et bonis operibus, dupliciter in se provocat gratiam Dei. Si vero non praevalet Deum laudare vocibus, laudet bonis operibus, assiduis orationibus, cogitationibus sanctis. Si enim haec diligenter attendimus, et in hoc saeculo cum secura conscientia laudare Dominum possumus, et in futuro ad aeternum gaudium feliciter veniemus )).